Οι εκπαιδευτικοί
φυσικής αγωγής μέσα από προγράμματα και κατάλληλες δραστηριότητες μπορούν να
βοηθήσουν στην καταπολέμηση του ντόπινγκ στον αθλητισμό, ενημερώνοντας, προλαμβάνοντας και αλλάζοντας
στάσεις στις ομάδες στόχους: αθλητές, γονείς αθλητών.
Ορισμοί
Η λέξη «dope» προέρχεται από τη
ονομασία ενός αλκοολούχου ποτού της Αφρικής, που χρησιμοποιείται ακόμη και
σήμερα ως διεγερτικό σε θρησκευτικές τελετές της μαύρης ηπείρου.
«Ντόπινγκ
στον αθλητισμό μπορούμε να ορίσουμε τη χρήση από τον αθλητή ή τη χορήγηση σε αυτόν
από άλλο άτομο ουσιών που είναι
ξένες προς τις μεταβολικές διεργασίες του ανθρώπινου οργανισμού ή και
φυσιολογικών ουσιών σε μεγαλύτερη ποσότητα ή τη
χρήση μεθόδων και τεχνικών με
στόχο την παράνομη και τεχνητή βελτίωση
της επίδοσης»
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός κατά
του Ντόπινγκ (WADA World Anti-Doping Agency ), έχει καθορίσει έναν
κατάλογο με όλες τις απαγορευμένες ουσίες και μεθόδους. Η χρήση οποιασδήποτε
από αυτές τις ουσίες η τις μεθόδους ονομάζεται ντόπινγκ .
Ως ντόπινγκ λοιπόν σύμφωνα
με τη WADA ορίζεται
το γεγονός μιας ή περισσοτέρων από τις ακόλουθες παραβάσεις κανόνων
αντι-ντόπινγκ όπως αυτοί περιγράφονται στον Παγκόσμιο Κώδικα Αντιντόπινγκ:
1.Παρουσία μιας απαγορευμένης ουσίας ή
μεταβολιτών ή δεικτών της σε δείγμα αθλητή. Συνήθως λαμβάνονται ούρα και, σε ορισμένες περιπτώσεις, αίμα για
δείγμα. Σε ερευνητικό επίπεδο χρησιμοποιούνται μέθοδοι για ανίχνευση
απαγορευμένων ουσιών σε μαλλιά και ιδρώτα αθλητών, με πολύ ικανοποιητικά
αποτελέσματα.
2. Χρήση ή απόπειρα χρήσης απαγορευμένης
ουσίας ή μεθόδου από αθλητή.
3. Αποφυγή, άρνηση ή μη υποβολή σε
δειγματοληψία μετά από ειδοποίηση.
4. Αποτυχία υποβολής πληροφοριών
εντοπισμού & άκαρπoι έλεγχοι.
5. Παραποίηση ή απόπειρα παραποίησης οποιουδήποτε μέρους της διαδικασίας ελέγχου
ντόπινγκ.
6. Κατοχή μιας απαγορευμένης ουσίας ή απαγορευμένης
μεθόδου.
7. Διακίνηση ή απόπειρα διακίνησης μιας απαγορευμένης ουσίας ή μεθόδου.
8. Η εντός αγώνα χορήγηση ή απόπειρα
χορήγησης απαγορευμένης ουσίας ή απαγορευμένης μεθόδου σε αθλητή ή η εκτός
αγώνα χορήγηση ή απόπειρα χορήγησης
απαγορευμένης ουσίας ή απαγορευμένης μεθόδου που απαγορεύεται εκτός αγώνα.
9. Συνέργεια σε παράβαση κανόνων
αντιντόπινγκ.
10. Απαγορευμένη
σύμπραξη με τιμωρημένο προσωπικό υποστήριξης αθλητή.
Το ντόπινγκ απαγορεύεται και περιλαμβάνει κυρώσεις από μια επίπληξη, έως και πλήρη απαγόρευση σε έναν αθλητή να αγωνιστεί ξανά στο άθλημά του.
Το ντόπινγκ απαγορεύεται γιατί
· είναι επικίνδυνο για την υγεία, υπάρχουν επίσημα και καταγεγραμμένοι θάνατοι
· αντίκειται στο αθλητικό πνεύμα αφού έχουμε αθέμιτο ανταγωνισμό (ενισχύει τις επιδόσεις κάποιων αθλητών σε βάρος άλλων)
· το νομοθετικό πλαίσιο πολλών χωρών απαγορεύει χρήση εμπορία και διακίνηση των απαγορευμένων ουσιών.
Για να καταλάβουμε καλύτερα όλα τα παραπάνω είναι καλό να δούμε κάποια έντυπα και βίντεο της WADA που είναι μεταφρασμένα και στα ελληνικά.
Σχετικά με το αντιντόπινγκ:
Αθλητής
Εξαιρέσεις χρήσης για
θεραπευτικούς σκοπούς
Η διαδικασία ελέγχου
του ντόπινγκ
Η διαδικασία ελέγχου
του ντόπινγκ (video)
Ιστορική αναδρομή
Το ντόπινγκ στην αρχαία Ελλάδα.
Αναφέρεται η υπερκατανάλωση από τους
αθλητές ζωικών (κρέας) ή και φυτικών (μανιτάρια) πρωτεϊνών, ζωμός
αίματος ζώων ή αφεψήματα βοτάνων με σκοπό την καλύτερη απόδοση.
Το ντόπινγκ στον
σύγχρονο αθλητισμό
1904

Στους Ολυμπιακούς
Αγώνες του 1904 που έγιναν στο Σεντ Λούις των Η.Π.Α. από την 1η Ιουλίου έως και 23 Νοεμβρίου, ο Αμερικανός Τόμας Χικς είχε
κατακτήσει το χρυσό Ολυμπιακό μετάλλιο στον Μαραθώνιο. Τελικά, αποδείχθηκε ότι
ήταν ένας από τους πολλούς αθλητές που είχαν πάρει στρυχνίνη (η οποία σε μικρές
δόσεις βοηθάει στην αύξηση της απόδοσης - διεγερτικό) με κονιάκ. Ο αθλητής κατέρρευσε μετά
τον τερματισμό και θα μπορούσε να είχε πεθάνει. Φυσικά, αποκλείστηκε από
τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
1959
Ιδρύεται η πρώτη επιτροπή κατά του ντόπινγκ
στη Γαλλία.
1960
Κατά τη διάρκεια του αγώνα ποδηλασίας των 100 χιλιομέτρων, στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ρώμης, ο Δανός ποδηλάτης Κnud Τζένσεν και ένας συναθλητής του κατέρρευσαν.
Αρχικά θεωρήθηκε ότι είχαν υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο, αλλά όταν έγινε η νεκροψία στο Jensen, ανακαλύφθηκε ότι ο θάνατός του ήταν το αποτέλεσμα της κατάποσης αμφεταμινών και τρυγικού νικοτινυλίου ως διεγερτικού στην κυκλοφορία του αίματος.
Αρχικά θεωρήθηκε ότι είχαν υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο, αλλά όταν έγινε η νεκροψία στο Jensen, ανακαλύφθηκε ότι ο θάνατός του ήταν το αποτέλεσμα της κατάποσης αμφεταμινών και τρυγικού νικοτινυλίου ως διεγερτικού στην κυκλοφορία του αίματος.
Δεν υπήρχε κανένας κανόνας για τη χρήση ουσιών, ούτε θα υπάρξει για άλλα οχτώ χρόνια το 1968 όταν ξεκινούν οι πρώτοι έλεγχοι στους Ολυμπιακούς Αγώνες.
1962
Η ΔΟΕ αποφασίζει να πάρει θέση για
το ντόπινγκ.
1963
Το συμβούλιο της Ευρώπης ιδρύει
επιτροπή ειδικών για την καταπολέμηση του ντόπινγκ .
1964
Η χρήση αναβολικών διαδίδεται και η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή περιορίζει τον πρώτο της πειραματικό έλεγχο στους ποδηλάτες, στους Ολυμπιακούς του Τόκιο.
1967
Tom Simpson 1966
Ο θάνατος του ποδηλάτη Τόμι Σίμπσον , στο γύρο της Γαλλίας το 1967, που είχε να κάνει με χρήση αμφεταμίνης με αλκοόλ , αναγκάζει τους διοργανωτές των Ολυμπιακών Αγώνων να δημιουργήσουν Ιατρική επιτροπή για τη διενέργεια ντραγκ τεστ στους Αγώνες του Μεξικό το 1968.
1968
Ένας κατάλογος απαγορευμένων ουσιών και μεθόδων (Απαγορευμένος Κατάλογος) δημιουργήθηκε από τη ΔΟΕ, μολονότι ο τεχνικός εξοπλισμός και οι διαδικασίες ελέγχου είναι ακόμα ανεπαρκείς. Διενεργήθηκαν έλεγχοι για διεγερτικά, αναλγητικά, αντικαταθλιπτικά και ηρεμηστικά.
Για πρώτη φορά καθιερώθηκε έλεγχος φύλου των αθλητριών και παράλληλα είχαμε το πρώτο κρούσμα ντόπινγκ από χρήση αλκοόλ από τον Σουηδό Χανς Γκούναρ Λίλιενβαλ (μοντέρνο πένταθλο).
1972, Μόναχο
Ο Αμερικανός πρωταθλητής Ρικ Ντε Μοντ είχε κατακτήσει το χρυσό μετάλλιο στα 400 μέτρα ελεύθερο στους Ολυμπιακούς του 1972 στο Μόναχο. Το μετάλλιο, όμως, του αφαιρέθηκε γιατί βρέθηκαν στα δείγματά του μεγάλες ποσότητες εφεδρίνης, που οφείλονταν στη χρήση των φαρμάκων Marax και Actifed που έπαιρνε για το άσθμα. Ο Ντε Μοντ
είχε δηλώσει τα φάρμακα στην ιατρική υπηρεσία της ομοσπονδίας της χώρας του, η
οποία με τη σειρά της αμέλησε να ενημερώσει τη ΔΟΕ.
Είκοσι εννέα χρόνια μετά την αφαίρεση του χρυσού Ολυμπιακού μεταλλίου από τον τότε κολυμβητή Ρικ ντε Μοντ, το 2001, με την κατηγορία πως έκανε χρήση φαρμάκου
για το άσθμα που περιελάμβανε απαγορευμένη ουσία, η Ολυμπιακή Επιτροπή των ΗΠΑ
αποφάσισε για την αποκατάσταση του ονόματός του. Ωστόσο η ΔΟΕ αρνήθηκε να τον αποκαταστήσει και να του επιστρέψει το μετάλλιο.
Ο τεράστιος μποξέρ Μοχάμεντ Άλι το 1974 παραδέχεται ότι είχε χρησιμοποιήσει εκχυλίσματα θυροξίνης για να δείχνει πιο θηριώδης και να τρομάζει τους αντιπάλους του. Το 1983, σε ηλικία 41 ετών, διαγνώστηκε πως πάσχει από το σύνδρομο Πάρκινσον. Κατά τα τελευταία χρόνια της ζωής του η κατάσταση της υγείας του είχε επιδεινωθεί. Απεβίωσε στις 3 Ιουνίου 2016 σε νοσοκομείο της Αριζόνα μετά από αναπνευστικό πρόβλημα.
1976
Στους Ολυμπιακούς του 1976 στο Μόντρεαλ εισάγεται για πρώτη φορά ο έλεγχος στεροειδών. Εξετάστηκαν 1.786 δείγματα ούρων και 11 άτομα βρέθηκαν θετικά. Οι οκτώ ήταν αρσιβαρίστες, που χρησιμοποιούσαν στεροειδή. Τρεις από αυτούς πήραν και μετάλλια, που αναγκάστηκαν να επιστρέψουν.
1980
Στη Μόσχα το '80 κανένα δείγμα από τα 1.645 δεν περιείχε στεροειδή.
Εως το '84 και τους Αγώνες του Λος Αντζελες είχε καταστεί σαφές ότι απλώς τα παλιά στεροειδή είχαν αντικατασταθεί από νέα που δεν ανιχνεύονταν: Αντί για τεχνητή τεστοστερόνη οι αθλητές χρησιμοποιούσαν φυσική, η οποία ποικίλλει από άτομο σε άτομο. Ωστόσο αργότερα οι επιστήμονες κέρδισαν κι αυτή τη μάχη μέσω της επιτεστοστερόνης, της ορμόνης που ανεβαίνει όταν ανεβαίνει και η τεστοστερόνη στους κανονικούς οργανισμούς. Ετσι έγιναν νέοι έλεγχοι σε αποθηκευμένα δείγματα από τη Μόσχα, κι αποκαλύφθηκε εκ νέου ντοπάρισμα από αθλητές, όμως τα αποθηκευμένα δείγματα ήταν ανώνυμα και δε μπορούσαν να επιβληθούν ποινές.
Στο Λος Αντζελες όμως συνελήφθησαν αθλητές με τη μέθοδο αυτή, και δεν ήταν μόνο αρσιβαρίστες, αλλά και βολεϊμπολίστες, δισκοβόλοι κ.λπ. Οταν ιδρύθηκε η WADA το 1999 η μεγαλύτερη ανησυχία δεν ήταν τα στεροειδή και τα διουρητικά, αλλά η ερυθροποιητίνη (EPO), η ορμόνη που συμμετέχει στην παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων και ενισχύει την αντοχή του οργανισμού. Στη δεκαετία του 1990 δεν μπορούσε να ανιχνευθεί σε αθλητές η τεχνητή ΕΡΟ που παρασκεύαζαν οι φαρμακοβιομηχανίες για αναιμικούς ασθενείς.
Σε συνεργασία όμως με την εταιρεία Roche, η ΔΟΕ πέτυχε τον εντοπισμό τόσο της ΕΡΟ όσο και της εξέλιξής της, της CERA-Mircera και στο Πεκίνο το 2008 συνελήφθησαν πέντε αθλητές. «Η συνεργασία με τις φαρμακοβιομηχανίες μπορεί να δώσει τέλος στην εποχή που τρέχαμε πίσω από τις εξελίξεις στο ντόπινγκ», αναφέρει στέλεχος της WADA.
1984
Στους Ολυμπιακούς του Λος Άντζελες βρέθηκαν ντοπέ 12 αθλητές , συμπεριλαμβανομένων 5 αρσιβαριστών που έκαναν χρήση ναδρολόνης . Άλλα 9 θετικά αποτελέσματα καταστράφηκαν , όπως ανακοίνωσε η ΔΟΕ .
Στους Ολυμπιακούς του Λος Άντζελες βρέθηκαν ντοπέ 12 αθλητές , συμπεριλαμβανομένων 5 αρσιβαριστών που έκαναν χρήση ναδρολόνης . Άλλα 9 θετικά αποτελέσματα καταστράφηκαν , όπως ανακοίνωσε η ΔΟΕ .
Η ΔΟΕ προχωράει σε νέες εξετάσεις για τεστοστερόνη και καφεΐνη στους Αγώνες του Λος Άντζελες .
Γεννήθηκε στην Καβάλα στις 13 Νοεμβρίου 1956. Ξεκίνησε τον αθλητισμό στα 14 χρόνια της και αποσύρθηκε από την ενεργό δράση το 1993 σε ηλικία 36 ετών. Σημαντικότερη στιγμή στη σταδιοδρομία της υπήρξε η κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου στους Πανευρωπαϊκούς το 1982 στην Αθήνα με επίδοση 70.02 μέτρα (πρώτο χρυσό μετάλλιο για Ελληνίδα στη διοργάνωση), ενώ ακολούθησε ένα χρόνο μετά στο Ελσίνκι το χάλκινο μετάλλιο στο Α΄ Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου με 65,72 μέτρα.
Την επόμενη χρονιά στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λος Άντζελες, ήταν η μεγάλη ελπίδα της Ελλάδας για ένα μετάλλιο στο στίβο μετά από πολλά χρόνια, ωστόσο πιάστηκε να έχει χρησιμοποιήσει την απαγορευμένη ουσία ναδρολόνη και αποκλείστηκε από τους αγώνες . Είχε ούτως ή άλλως και αγωνιστικά αποκλειστεί στον προκριματικό γύρο με επίδοση 58,62 μέτρα και η επίδοση θεωρήθηκε ως μη γενόμενη.
Μετείχε επίσης και στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1988 και του 1992, όπου και πάλι δεν κατάφερε να προκριθεί στον τελικό, με επιδόσεις 57,60 μέτρα και 59,56 μέτρα αντίστοιχα.
Η Ανατολική Γερμανία προμήθευε με φάρμακα,
για πάνω από 20 χρόνια, τους αθλητές και τις αθλήτριες με στόχο να γίνει
αθλητική υπερδύναμη. Οι περίεργες αλλαγές στα σώματα των αθλητών ήταν αυτές που
κίνησαν τις υποψίες, αλλά κανείς δεν μίλησε αφού τα προνόμια από την ηγεσία της
χώρας ήταν πολλά.
Η ιστορία της Χάιντι, που έγινε Αντρέας είναι συγκλονιστική.
Η ιστορία της Χάιντι, που έγινε Αντρέας είναι συγκλονιστική.
Η
αθλήτρια άρχισε να κάνει ενέσεις σε καθημερινή βάση σε ηλικία 16 ετών. Κέρδισε
το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα το 1986, αλλά είχε αρχίσει πλέον να έχει τα
χαρακτηριστικά ενός άνδρα, μετά από πολύχρονη χρήση ορμονών. Αποσύρθηκε το 1990
και αναγκάστηκε να κάνει εγχείρηση αλλαγής φύλλου. Τώρα ζει σαν Αντρέας, είναι
44 ετών και δηλώνει: «Όλα αυτά τα χάπια σκότωσαν την Χάιντι. Μας κατέστρεψαν τις
ζωές για να κάνουν την χώρα να φαίνεται πανίσχυρη. Κάτι που βέβαια δεν ήταν.
Είναι εγκληματίες σαν τους Ναζί».
Για να δείτε περισσότερα πατήστε εδώ: https://youtu.be/tRrf24MH2SU?t=88
1986
Απαγορεύονται τα διουρητικά επειδή μπορούν να καμουφλάρουν την παρουσία των αναβολικών .
1988
Διεξάγεται από τη ΔΟΕ , στην Οτάβα , η πρώτη συνδιάσκεψη ενάντια στα αναβολικά .
Ο Καναδός Μπεν Τζόνσον χάνει το χρυσό μετάλλιο στη Σεούλ , καθώς βρέθηκε ντοπαρισμένος.
Στις 24 Σεπτεμβρίου 1988, οκτώ διάσημοι σπρίντερς είναι έτοιμοι να μονομαχήσουν στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ, για το χρυσό μετάλλιο στα 100 μέτρα. Η μονομαχία Καρλ Λιούις - Μπεν Τζόνσον προκαλεί ρίγη συγκίνησης σε όλο τον κόσμο. Ο Καναδός ήταν εκρηκτικός στην εκκίνηση και ο Αμερικανός ανέβαζε ταχύτητα πριν τον τερματισμό. Πατήστε για να δείτε την κούρσα: https://youtu.be/9e6Cfq_YchM?t=5
Νικητής ο Καναδός με νέο Παγκόσμιο ρεκόρ 9.79 άφησε πίσω τον Αμερικανό με 9.92.
Την επόμενη μέρα, στο Ολυμπιακό Κέντρο Ελέγχου Ντόπινγκ, η ανάλυση ούρων του Τζόνσον έδειξε χρήση απαγορευμένων ουσιών και συγκεκριμένα του στεροειδούς στανοζολόλης.
Στον Καναδό αθλητή αφαιρέθηκε το μετάλλιο και στην θέση του το πήρε ο Καρλ Λιούις, ο οποίος τερμάτισε δεύτερος.
Ο Τζόνσον υποστήριξε πως ήταν αθώος.Με συνοδεία 30 σωματοφύλακες και αστυνομικούς έφυγε εσπευσμένα για τον Καναδά.
Ένα χρόνο αργότερα ο Τζόνσον άλλαξε στάση και παραδέχτηκε ότι έπαιρνε απαγορευμένες ουσίες. Στη δίκη που έγινε στον Καναδά, παραδέχθηκε ότι έκανε χρήση από το 1981 μέχρι το 1988, αλλά πάντα κατάφερνε να ξεφύγει από τους ελέγχους.
Το εντυπωσιακό της ιστορίας είναι ότι και άλλοι πέντε από τους φιναλίστ της κούρσας, βρέθηκαν κάποια στιγμή μπλεγμένοι με αναβολικά. Ο δεύτερος Αμερικανός Καρλ Λιούις, ο Βρετανός Λίνφορντ Κρίστι, Αμερικανός Ντένις Μίτσελ, Καναδός Ντένις Μίτσελ και τέλος ο Τζαμαϊκανός Ρέι Στιούαρτ. Γι αυτό η κούρσα θεωρείται ο πιο "βρώμικος αγώνας" στην ιστορία του στίβου.
Ο μοναδικός από τους νικητές που δε βρέθηκε ντοπαρισμένος ήταν ο Κάλβιν Σμιθ, που τελικά έφυγε από τους αγώνες με το χάλκινο μετάλλιο.
1988
Διεξάγεται από τη ΔΟΕ , στην Οτάβα , η πρώτη συνδιάσκεψη ενάντια στα αναβολικά .
Ο Καναδός Μπεν Τζόνσον χάνει το χρυσό μετάλλιο στη Σεούλ , καθώς βρέθηκε ντοπαρισμένος.
1989
Ο επικεφαλής του ιατρικού τμήματος της Ολυμπιακής Επιτροπής των ΗΠΑ , Ρόμπερτ Βόι , παραιτείται , υποστηρίζοντας πως η επιτροπή δεν κάνει αρκετά για την καταπολέμηση του ντόπινγκ.
Ο επικεφαλής του ιατρικού τμήματος της Ολυμπιακής Επιτροπής των ΗΠΑ , Ρόμπερτ Βόι , παραιτείται , υποστηρίζοντας πως η επιτροπή δεν κάνει αρκετά για την καταπολέμηση του ντόπινγκ.
1994
Για πρώτη φορά , στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του Λιλεχάμερ γίνονται εξετάσεις αίματος για τη χρήση αναβολικών .
Για πρώτη φορά , στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του Λιλεχάμερ γίνονται εξετάσεις αίματος για τη χρήση αναβολικών .
1994
Η ΔΟΕ, οι διεθνείς ομοσπονδίες και
εθνικές ολυμπιακές επιτροπές συμφωνούν ότι πρέπει να εναρμονιστούν όσον αφορά
το ντόπινγκ.
1994
Ο Ντιέγκο Μαραντόνα, ο αστέρας του Παγκόσμιου Ποδοσφαίρου, πιάνεται θετικός στη χρήση εφεδρίνης και αποκλείεται από το Παγκόσμιο Κύπελλο. Το 1991 είχε βρεθεί θετικός σε κοκαίνη, και είχε τιμωρηθεί με αποχή από το ποδόσφαιρο για 15 μήνες.
Δείτε τη συνέντευξή του στο: https://youtu.be/VPp0MRzy23c https://youtu.be/VPp0MRzy23c?t=57
https://youtu.be/VPp0MRzy23c?t=278
1996
Η ΔΟΕ ανακοινώνει τη χρησιμοποίηση της εξελιγμένης μεθόδου της φασματομέτρησης , στην Ατλάντα , για την ανίχνευση στεροειδών . Όμως , 5 θετικά τεστ αποβάλλονται , καθώς η ΔΟΕ υποστήριξε πως θα έχανε τις υποθέσεις δικαστικώς .
Κατά τη διάρκεια των αγώνων πρόκρισης στις ΗΠΑ , ανιχνεύονται υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης στη δρομέα Μέρι Σλάνι . Αμφισβητεί τ ' αποτελέσματα και της επιτρέπεται η συμμετοχή στους Ολυμπιακούς της Ατλάντα .
Η ΔΟΕ ανακοινώνει τη χρησιμοποίηση της εξελιγμένης μεθόδου της φασματομέτρησης , στην Ατλάντα , για την ανίχνευση στεροειδών . Όμως , 5 θετικά τεστ αποβάλλονται , καθώς η ΔΟΕ υποστήριξε πως θα έχανε τις υποθέσεις δικαστικώς .
Κατά τη διάρκεια των αγώνων πρόκρισης στις ΗΠΑ , ανιχνεύονται υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης στη δρομέα Μέρι Σλάνι . Αμφισβητεί τ ' αποτελέσματα και της επιτρέπεται η συμμετοχή στους Ολυμπιακούς της Ατλάντα .
1998
Η κολυμβήτρια Μισέλ Σμιθ Ντα Μπρούιν , η οποία κατέκτησε - προς έκπληξη όλων - το χρυσό μετάλλιο , τιμωρήθηκε αργότερα επειδή έδωσε δείγμα ούρων έχοντας πιει ουίσκι , το οποίο μπορεί να εμποδίσει την ανίχνευση αναβολικών.
1998
H Φλόρενς Γκρίφιθ-Τζόινερ, 21 Σεπτεμβρίου, έφυγε από τη ζωή, με τις αιτίες θανάτου της να προκαλούν ακόμα και τώρα πάμπολλες συζητήσεις.
Η Φλόρενς γεννήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου του 1959 στο Λος Άντζελες, όπου και μεγάλωσε. Το 1983 έλαβε μέρος στο πρώτο παγκόσμιο πρωτάθλημα στίβου στο Ελσίνκι, τερματίζοντας στη τέταρτη θέση του αγώνα των 200 μ. με χρόνο 22.46.
Μετά από μια διακοπή στην καριέρα της, κατά τη διάρκεια της οποίας δούλευε σε τράπεζα και αφού παντρεύτηκε τον τριπλουνίστα Αλ Τζόινερ, η Φλόρενς επέστρεψε στους στίβους το 1987, στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Ρώμης, όπου τερματίζει ξανά στη δεύτερη θέση με χρόνο 21.96.
Στις 16 Ιουνίου 1988, στην Ιντιανάπολις, κατά την διάρκεια των ημιτελικών των 100 μ. για τους αγώνες ανάδειξης της ομάδας που θα λάμβανε μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ, σπάει το παγκόσμιο ρεκόρ με χρόνο 10.49, που κρατάει μέχρι σήμερα. Αν και η μέτρηση του ανέμου έδειχνε πως επικρατούσε άπνοια, κάποιοι έκαναν λόγο για βοήθεια από τον αέρα, καθώς κάποιες στιγμές κατά τη διάρκεια των αγώνων ο άνεμος έφτανε τα 7 m/sec.
Στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ η Γκρίφιθ κέρδισε 3 χρυσά μετάλλια και 1 ασημένιο. Στα 100 μ. κέρδισε με χρόνο 10.54 δευτερόλεπτα, ενώ στους ημιτελικούς των 200 μ. σημείωσε παγκόσμιο ρεκόρ, το οποίο όμως κατέρριψε εκ νέου στους τελικούς με χρόνο 21.34.
Πατήστε για να δείτε τις δύο κούρσες της: https://www.youtube.com/watch?v=o2MGfxwl3WM
Επίσης έτρεξε στη σκυταλοδρομία 4 Χ 100 κατακτώντας το χρυσό μετάλλιο, ενώ η ομάδα της ήρθε δεύτερη στη σκυταλοδρομία 4 Χ 400.
Κατά την περίοδο που ξεκίνησε να πετυχαίνει παγκόσμια ρεκόρ, διάφορες θεωρίες για χρήσεις απαγορευμένων ουσιών άρχισαν να εμφανίζονται. Το 1988, ο χρυσός ολυμπιονίκης του Λος Άντζελες, Χοακίμ Κρούζ, υποστήριξε πως οι επιδόσεις της πρέπει να προέρχονται από χρήση στεροειδών ή άλλων αναβολικών ουσιών, καθώς τόσο η σωματοδομή της όσο και οι επιδόσεις της είχαν αυξηθεί δραματικά σε μικρό χρονικό διάστημα.
Πριν από το 1988 οι επιδόσεις της ήταν στα 10.91 στα 100 μ. (βελτιώνοντας τους χρόνους της κατά 0,47 δευτερόλεπτα) και στα 200 μ. 21.96 (διαφορά 0,62). Η διαφορά αυτή είναι μοναδική για αθλητή σε τόσο μικρό διάστημα. Η αποχώρησή της μετά την Ολυμπιάδα της Σεούλ ενίσχυσε αυτές τις υποψίες, καθώς από το 1989 θα ξεκινούσε η εφαρμογή των ξαφνικών ελέγχων ντόπινγκ.
Ωστόσο, διάφορες φήμες θέλουν την υγεία της να είχε επιβαρυνθεί από τη χρήση απαγορευμένων ουσιών. Κατά τη διάρκεια της νεκροψίας πάντως δεν έγιναν εξετάσεις για ανίχνευση στεροειδών. Η οικογένειά της υποστήριξε πως είχε εκ γενετής μια εγκεφαλική δυσμορφία, η οποία την καθιστούσε ευάλωτη σε κρίσεις και πριν από τον θάνατό της είχε υποστεί άλλα τρία εγκεφαλικά και τουλάχιστον ένα καρδιακό επεισόδιο.
"Δεν υπάρχει καμμιά αμφιβολία, πως για το θάνατο της Φλόρενς Γκρίφιθ-Τζόινερ ευθύνονται τα αναβολικά. Ήταν προβλέψιμος", δήλωσε σε τηλεοπτικό σταθμό ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Χαϊδεμβέργης, ειδικός στα θέματα ντόπινγκ και βιολόγος, Φέρνερ Φράνκε...
Πηγή: iefimerida.gr - https://www.iefimerida.gr/news/364012/san-simera-1998-o-periergos-thanatos-tis-florens-gkrifith-tzoiner-ta-akatarripta
1999
Λόγω ενός ακόμη μεγάλου σκανδάλου κατά τη διάρκεια του Γύρου της Γαλλίας το 1998, η ΔΟΕ συγκαλεί το Παγκόσμιο Συνέδριο Ντόπινγκ στον Αθλητισμό στη Λοζάνη το Φεβρουάριο του 1999. Τα κύριο αποτέλεσμα του συνεδρίου αυτού ήταν η σύσταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Αντι-Ντόπινγκ (WADA) τη 10η Νοεμβρίου 1999.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός κατά του Ντόπινγκ (WADA) World Anti-Doping Agency ιδρύθηκε ως ένας διεθνής ανεξάρτητος οργανισμός που συγκροτείται και χρηματοδοτείται εξίσου από το αθλητικό κίνημα και τις κυβερνήσεις του κόσμου.
Οι βασικές του δραστηριότητες περιλαμβάνουν
την επιστημονική έρευνα,
την εκπαίδευση,
την ανάπτυξη ικανοτήτων κατά του ντόπινγκ και
την παρακολούθηση του Παγκόσμιου Κώδικα Anti-Doping (Code) - το έγγραφο που εναρμονίζει τις πολιτικές κατά του ντόπινγκ σε όλα τα αθλήματα και σε όλες τις χώρες.
Το τετράγωνο σχήμα του φόντου λογότυπου αντιπροσωπεύει τα έθιμα και τους κανόνες που ορίζουν τον αθλητισμό. Το μαύρο χρώμα προκαλεί ουδετερότητα και είναι το παραδοσιακό χρώμα του διαιτητή.
Το "ίσο σύμβολο" εκφράζει τη δικαιοσύνη και τη δικαιοσύνη. Το σύμβολο απεικονίζεται με μια ανθρώπινη πινελιά που αντικατοπτρίζει την ατομικότητα κάθε αθλητή. Το πράσινο χρώμα προκαλεί υγεία και φύση και το πεδίο του παιχνιδιού.
Η γραμμή ετικετών "play true" ενσωματώνει τις βασικές τιμές του WADA και προορίζεται ως κατευθυντήρια αρχή για όλους τους αθλητές σε κάθε επίπεδο αγώνων.
Wu Yanyan – 2000
Πριν τους Ολυμπιακούς
Αγώνες του 2000 η Κίνα ήταν η χώρα που κυριαρχούσε σε όλα τα κολυμβητικά
τουρνουά. Ειδικά στις γυναίκες, αυτό γίνονταν για περίπου μια 10ετία. Στους
Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992 στην Βαρκελώνη, η Κίνα κέρδισε 4 χρυσά μετάλλια και
2 χρόνια αργότερα οι Κινέζες κατέκτησαν 12 από τα 16 Παγκόσμια μετάλλια.
Παρά τις επιτυχίες όμως, ήρθε στο φως ότι προπονητές και αθλητές , συμπεριλαμβανομένου και της βασίλισσας της πισίνας Wu Yanyan, έπαιρναν αναβολικά – στεροειδή. Τελικά, 10 προπονητές και κολυμβητές αποβλήθηκαν. Πριν από τους Ολυμπιακούς του Σίδνεϊ αποσύρθηκαν 27 μέλη της ομάδας, επειδή έπρεπε να δώσουν αίμα.
Παρά τις επιτυχίες όμως, ήρθε στο φως ότι προπονητές και αθλητές , συμπεριλαμβανομένου και της βασίλισσας της πισίνας Wu Yanyan, έπαιρναν αναβολικά – στεροειδή. Τελικά, 10 προπονητές και κολυμβητές αποβλήθηκαν. Πριν από τους Ολυμπιακούς του Σίδνεϊ αποσύρθηκαν 27 μέλη της ομάδας, επειδή έπρεπε να δώσουν αίμα.
6/2000
Ο επικεφαλής του ιατρικού τμήματος της Ο . Ε . των ΗΠΑ Ο . Εξαμ , παραιτείται , λέγοντας πως η επιτροπή εξακολουθεί να μην αφοσιώνεται στο αντιντόπινγκ κοντρόλ.
7/2000
Ο Μάνφρεντ Γιούαλντ , πρώην υπεύθυνος του ολυμπιακού προγράμματος της Γερμανίας , καταδικάζεται , επειδή χορηγούσε συστηματικά αναβολικά σε αθλητές.
8/2000
Το ιατρικό συμβούλιο της ΔΟΕ δίνει το ΟΚ για συνδυασμένα τεστ αίματος και ούρων για την ανίχνευση της ερυθροποιητίνης , μιας ορμόνης που δημιουργεί ερυθρά αιμοσφαίρια και αυξάνει την αντοχή.
2003-2005
Ανακάλυψη των designer στεροειδών όπως της THG (Τετραϋδρογεστερίνης), ενός αναβολικού στεροειδούς.
Ένας ανώνυμος προπονητής τηλεφωνεί στην Αντιντόπινγκ Επιτροπή των ΗΠΑ (USADA) και «καρφώνει» ότι το εργαστήριο Balco έχει κατασκευάσει και διακινεί τεχνητή αναβολική ουσία, η οποία δεν ανιχνεύεται στους ελέγχους ντόπινγκ.
Ο Βίκτορ Κόντε ίδρυσε το 1984 τo BALCO (Bay Area Laboratory Co-operative), ένα αθλητικό κέντρο διατροφής που βρίσκεται στην Millbrae της Καλιφόρνια και αργότερα μεταφέρθηκε στο Burlingame της Καλιφόρνια . Ο USADA (Οργανισμός Αντιντόπινγκ των Η.Π.Α.) αναφέρει ότι ανέπτυξε το απαγορευμένο στεροειδές τετραϋδρογεστερίνη (THG) με τη βοήθεια του χημικού bodybuilding Patrick Arnold .
Καταδικάστηκε σε τέσσερις μήνες φυλάκιση και άλλους τέσσερις σε κατ 'οίκον περιορισμό (2005) για διανομή στεροειδών και νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες επιταγές. .
Η είδηση έπεσε σαν βόμβα στα στέκια των αθλητών στίβου όλου του κόσμου: Ο Οργανισμός Αντιντόπινγκ των ΗΠΑ (USADA) επέβαλε ποινή αποκλεισμού 8 ετών στην παγκόσμια πρωταθλήτρια κλειστού στίβου το 2003 στα 200 μέτρα, Μισέλ Κόλινς.
2003/10, Kevin Toth
2003, Ντουέιν Τσέιμπερς
https://www.tovima.gr/2008/11/24/sports/ta-metallia-toy-sidnei-sti-zygaria-toy-ntopingk/
http://www.sport-fm.gr/article/167737
2004
Ο Παγκόσμιος Κώδικας Anti-Doping (Code) και τα έξι Διεθνή Πρότυπα του WADA
Ο επικεφαλής του ιατρικού τμήματος της Ο . Ε . των ΗΠΑ Ο . Εξαμ , παραιτείται , λέγοντας πως η επιτροπή εξακολουθεί να μην αφοσιώνεται στο αντιντόπινγκ κοντρόλ.
7/2000
Ο Μάνφρεντ Γιούαλντ , πρώην υπεύθυνος του ολυμπιακού προγράμματος της Γερμανίας , καταδικάζεται , επειδή χορηγούσε συστηματικά αναβολικά σε αθλητές.
Στις αρχές της νέας χιλιετίας, οι παλιές και εύκολα ανιχνεύσιμες ντόπες (εφεδρίνη, στανοζολόλη, νανδρολόνη –τα λεγόμενα «αναβολικά» δηλαδή) έδιναν τη θέση τους σε απίστευτα εξελιγμένα και πανάκριβα φάρμακα, με κορυφαίο το THG που χρειάζονταν ειδικούς ελέγχους για να ανιχνευθούν.
Την ίδια περίοδο η Αμερικανίδα σπρίντερ Μάριον Τζόουνς άφηνε πίσω της όλο τον ανταγωνισμό και έδειχνε ότι ήταν η μόνη γυναίκα που θα μπορούσε ίσως να σπάσει κάποτε το απίστευτο ρεκόρ της Φλόρενς Τζόινερ Γκρίφιθ (η οποία είχε πεθάνει, δύο χρόνια νωρίτερα, πιθανότατα λόγω της εκτεταμένης χρήσης αναβολικών, κάτι όμως που δεν αποδείχτηκε ποτέ).
Στο Σίδνεϊ η Τζόουνς κατέκτησε 5 μετάλλια, αλλά 7 χρόνια μετά, όταν η υπόθεση BALCO (του εργαστηρίου που παρήγε το THG) έφτασε στα δικαστήρια, αναγκάστηκε να παραδεχτεί τη χρήση του κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες και της αφαιρέθηκαν όλα, ενώ η ίδια πήγε και φυλακή για ψευδορκία σε προηγούμενο δικαστήριο για την ίδια υπόθεση. Στην κούρσα των 100 μέτρων στο Σίδνεϊ, την δεύτερη θέση είχε πάρει η Κατερίνα Θάνου, ωστόσο μετά την παραδοχή της Τζόουνς, η ΔΟΕ αρνήθηκε να δώσει το χρυσό στην Ελληνίδα αθλήτρια, διότι στο μεταξύ και η ίδια ενεπλάκη σε μεγάλο, ολυμπιακό σκάνδαλο ντόπινγκ.
Την ίδια περίοδο η Αμερικανίδα σπρίντερ Μάριον Τζόουνς άφηνε πίσω της όλο τον ανταγωνισμό και έδειχνε ότι ήταν η μόνη γυναίκα που θα μπορούσε ίσως να σπάσει κάποτε το απίστευτο ρεκόρ της Φλόρενς Τζόινερ Γκρίφιθ (η οποία είχε πεθάνει, δύο χρόνια νωρίτερα, πιθανότατα λόγω της εκτεταμένης χρήσης αναβολικών, κάτι όμως που δεν αποδείχτηκε ποτέ).
Στο Σίδνεϊ η Τζόουνς κατέκτησε 5 μετάλλια, αλλά 7 χρόνια μετά, όταν η υπόθεση BALCO (του εργαστηρίου που παρήγε το THG) έφτασε στα δικαστήρια, αναγκάστηκε να παραδεχτεί τη χρήση του κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες και της αφαιρέθηκαν όλα, ενώ η ίδια πήγε και φυλακή για ψευδορκία σε προηγούμενο δικαστήριο για την ίδια υπόθεση. Στην κούρσα των 100 μέτρων στο Σίδνεϊ, την δεύτερη θέση είχε πάρει η Κατερίνα Θάνου, ωστόσο μετά την παραδοχή της Τζόουνς, η ΔΟΕ αρνήθηκε να δώσει το χρυσό στην Ελληνίδα αθλήτρια, διότι στο μεταξύ και η ίδια ενεπλάκη σε μεγάλο, ολυμπιακό σκάνδαλο ντόπινγκ.
8/2000
Το ιατρικό συμβούλιο της ΔΟΕ δίνει το ΟΚ για συνδυασμένα τεστ αίματος και ούρων για την ανίχνευση της ερυθροποιητίνης , μιας ορμόνης που δημιουργεί ερυθρά αιμοσφαίρια και αυξάνει την αντοχή.
2003-2005
Ανακάλυψη των designer στεροειδών όπως της THG (Τετραϋδρογεστερίνης), ενός αναβολικού στεροειδούς.
Ένας ανώνυμος προπονητής τηλεφωνεί στην Αντιντόπινγκ Επιτροπή των ΗΠΑ (USADA) και «καρφώνει» ότι το εργαστήριο Balco έχει κατασκευάσει και διακινεί τεχνητή αναβολική ουσία, η οποία δεν ανιχνεύεται στους ελέγχους ντόπινγκ.
Ο Βίκτορ Κόντε ίδρυσε το 1984 τo BALCO (Bay Area Laboratory Co-operative), ένα αθλητικό κέντρο διατροφής που βρίσκεται στην Millbrae της Καλιφόρνια και αργότερα μεταφέρθηκε στο Burlingame της Καλιφόρνια . Ο USADA (Οργανισμός Αντιντόπινγκ των Η.Π.Α.) αναφέρει ότι ανέπτυξε το απαγορευμένο στεροειδές τετραϋδρογεστερίνη (THG) με τη βοήθεια του χημικού bodybuilding Patrick Arnold .
Καταδικάστηκε σε τέσσερις μήνες φυλάκιση και άλλους τέσσερις σε κατ 'οίκον περιορισμό (2005) για διανομή στεροειδών και νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες επιταγές. .
Τον Δεκέμβριο του 2004, συμμετείχε σε μια συνέντευξη με τον Martin Bashir στο ABC «s 20/20 πρόγραμμα, όπου παραδέχθηκε την εκτέλεση των προγραμμάτων του ντόπινγκ, τα οποία έχουν σπάσει Ολυμπιακό ρεκόρ, καθώς επίσης και αποκαλύπτοντας ότι:«Όλη η ιστορία των αγώνων είναι μόνο γεμάτο διαφθορά, συγκάλυψη, χρήση ναρκωτικών που βελτιώνουν την απόδοση.
Στη συνέντευξη ενέπλεξε, μεταξύ άλλων, τον πέντε φορές χρυσό ολυμπιονίκη Ολυμπιονίκης Μάριον Τζόουνς και τον σύντροφό της Tim Montgomery , την Kelli White (που αργότερα παραδέχτηκε ότι χρησιμοποίησε ναρκωτικά που βελτιώνουν την απόδοση), τον Βρετανό αθλητή Dwain Chambers και τον παίκτη του NFL, Bill Romanowski .
Στις 16 Οκτωβρίου 2005 , ο Bill Romanowski, παίκτης του αμερικάνικου ποδοσφαίρου, παραδέχτηκε ότι χρησιμοποίησε στεροειδή και ανθρώπινη αυξητική ορμόνη που έλαβε από τον Victor Conte, Ιδιοκτήτης του BALCO.
Το 2011, ο Conte ξεκίνησε μια νέα εταιρεία, Scientific Nutrition for Advanced Conditioning (SNAC Nutrition) που εδρεύει στο San Carlos της Καλιφόρνια , η οποία εκτός από τα συμπληρώματα διατροφής προσφέρει επίσης προπόνηση σε μποξ και σπορ. Η SNAC Nutrition συνεργάζεται με τον μποξέρ Ζab Judan , και ο Conte είχε προηγουμένως συνεργαστεί με τους Andre Berto , Nonito Donaire και Andre Ward .
Η είδηση έπεσε σαν βόμβα στα στέκια των αθλητών στίβου όλου του κόσμου: Ο Οργανισμός Αντιντόπινγκ των ΗΠΑ (USADA) επέβαλε ποινή αποκλεισμού 8 ετών στην παγκόσμια πρωταθλήτρια κλειστού στίβου το 2003 στα 200 μέτρα, Μισέλ Κόλινς.
2003/10, Kevin Toth
H USADA ανέπτυξε τεστ ανίχνευσής της και επανεξέτασε 350 δείγματα από το εθνικό πρωτάθλημα στίβου και 100 από αιφνίδιους ελέγχους. Μερικά βρέθηκαν θετικά. Το ίδιο θα πράξει η Διεθνής Ομοσπονδία Στίβου. Ηδη, τρία πολύ γνωστά ονόματα, ο Βρετανός 100άρης Ντουέιν Τσέιμπερς, ο Αμερικανός σφαιροβόλος Κέβιν Τοθ και η συμπατριώτισσά του δρομέας ημιαντοχής Ρετζίνα Τζέικομπς (πέτυχε νέο παγκόσμιο ρεκόρ στα 1.500 μ. γυναικών στον κλειστό στίβο η 39χρονη στη Βοστώνη σημειώνοντας χρόνο 3:59.98, επίδοση που είναι κατά 29 χιλιοστά του δευτερολέπτου καλύτερη
από εκείνη της Ρουμάνας Ντόινα Μελίντε 4:00.27 από το 1990 ) ανακοινώθηκε ότι βρέθηκαν να έχουν κάνει χρήση της THG.
https://www.tovima.gr/2008/11/24/sports/ta-metallia-toy-sidnei-sti-zygaria-toy-ntopingk/
H THG (τετραϋδρογεστρινόνη), που παρασκευάστηκε για να βελτιώσει τις επιδόσεις των αθλητών, έχει τα πρώτα «θύματα». Μετά τον Αμερικανό σφαιροβόλο Κέβιν Τοθ, που ανακοινώθηκε ότι είχε κάνει χρήση της, η βρετανική εφημερίδα «Γκάρντιαν» αποκάλυψε ότι ο Ντουέιν Τσέιμπερς βρέθηκε θετικός στην THG. O πρωταθλητής Ευρώπης στα 100 μ. και 4ος στο φετινό πρωτάθλημα κόσμου ελέγχθηκε την 1η Αυγούστου, κατά την προετοιμασία του στη Γερμανία, και κινδυνεύει να μην τρέξει ξανά σε Ολυμπιακούς Αγώνες (O.A.). Το 2000 ο Τσέιμπερς ήταν 4ος. O δικηγόρος του Γκράαμ Σίαρ παραδέχθηκε ότι ο πελάτης του βρέθηκε θετικός στην ουσία, όμως αγνοεί πώς ανιχνεύθηκε στο δείγμα του: «O Τσέιμπερς δεν πρόκειται να ανεχθεί οποιαδήποτε κατηγορία πως εσκεμμένα προσπάθησε να εξαπατήσει», τόνισε.
Η ουσία αυτή, που θεωρείται «νέα» στον κόσμο των αναβολικών, ανιχνεύθηκε στον οργανισμό του Τσέιμπερς κατά το πρώτο δείγμα που έδωσε ο Βρετανός πρωταθλητής την 1η του περασμένου Αυγούστου, ενώ πραγματοποιούσε την προετοιμασία του στο Σααρμπρίκεν της Γερμανίας.
Μόλις την Τρίτη άλλωστε, η IAAF ανακοίνωσε την πρόθεση της να εξετάσει τα δείγματα όλων των αθλητών που έλαβαν μέρος στο πρόσφατο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στίβου στο Παρίσι, για ενδεχόμενη χρήση της THG.
Σε περίπτωση που και το δεύτερο δείγμα του Τσέιμπερς είναι θετικό, ο Βρετανός πρωταθλητής κινδυνεύει με ισόβιο αποκλεισμό από τους Ολυμπιακούς Αγώνες και διετή απαγόρευση συμμετοχής σε κάθε αγωνιστική δραστηριότητα.
Ο Βρετανός κινδυνεύει να τιμωρηθεί με ισόβιο αποκλεισμό από τους O.A. και διετή από κάθε άλλον αγώνα. Στη Βρετανία, όποιος βρίσκεται ντοπαρισμένος με αναβολικά αποκλείεται εφ' όρου ζωής από τους O.A. Πρόσφατη είναι η περίπτωση του σφαιροβόλου Μάιερσκαφ, ο οποίος αγωνίστηκε μεν στο πρωτάθλημα Κόσμου, αφού έληξε ο διετής αποκλεισμός του, όμως δικαστήριο της Βρετανίας απέρριψε την προσφυγή του κατά του νόμου, που τον αποκλείει από τους O.A. O Τσέιμπερς γυμναζόταν με τον, ηλικίας 71 ετών, Ουκρανό Ρέμι Κορτσεμνέι, προπονητή του Σοβιετικού Βαλέρι Μπορζόφ, νικητή στα 100 και στα 200 μ. στους O.A. του 1972.
Ο Βρετανός σπρίντερ άφησε το στίβο και έγινε παίκτης του αμερικανικού ποδοσφαίρου.
Ισχυρίστηκε ότι υπήρξε ανυπαρξία ελέγχων ντόπινγκ και αποκάλυψε τις περισσότερες από 300 (!) φορές που ντοπαρίστηκε (με το κοκτέιλ Thf, Htg, Epo, ινσουλίνης και Liothyrorina), προκειμένου να βελτιώσει τις επιδόσεις του, ενώ έπαιρνε τις ίδιες ουσίες με τον Τιμ Μοντγκόμερι.
Ισχυρίστηκε ότι υπήρξε ανυπαρξία ελέγχων ντόπινγκ και αποκάλυψε τις περισσότερες από 300 (!) φορές που ντοπαρίστηκε (με το κοκτέιλ Thf, Htg, Epo, ινσουλίνης και Liothyrorina), προκειμένου να βελτιώσει τις επιδόσεις του, ενώ έπαιρνε τις ίδιες ουσίες με τον Τιμ Μοντγκόμερι.
http://www.sport-fm.gr/article/167737
2004
Ο Παγκόσμιος Κώδικας Anti-Doping (Code) και τα έξι Διεθνή Πρότυπα του WADA
- Απαγορευμένη λίστα
- Δοκιμές και έρευνες
- Εργαστήρια
- Εξαιρέσεις θεραπευτικής χρήσης (TUEs)
- Προστασία του απορρήτου και των προσωπικών πληροφοριών
- Συμμόρφωση κώδικα από τα υπογράφοντα μέρη
Ο Παγκόσμιος Κώδικας Anti-Doping (Code) είναι το βασικό έγγραφο που εναρμονίζει τις πολιτικές, τους κανόνες και τους κανονισμούς κατά του ντόπινγκ εντός των αθλητικών οργανώσεων και μεταξύ των δημόσιων αρχών σε όλο τον κόσμο.
6/2000
|
2004
Γενικά, οι αγώνες της Αθήνας, ειδικά για τον στίβο, ήταν οι πιο «βρώμικοι» της ιστορίας ή μάλλον, αυτοί στους οποίους οι ελεγκτές ντόπινγκ έκαναν πιο καλά από ποτέ τη δουλειά τους και η τεχνολογία που είχαν στα χέρια τους για πρώτη φορά κατάφερε να ξεπεράσει εκείνη όσων κατασκεύαζαν τις απαγορευμένες ουσίες.
Γενικά, οι αγώνες της Αθήνας, ειδικά για τον στίβο, ήταν οι πιο «βρώμικοι» της ιστορίας ή μάλλον, αυτοί στους οποίους οι ελεγκτές ντόπινγκ έκαναν πιο καλά από ποτέ τη δουλειά τους και η τεχνολογία που είχαν στα χέρια τους για πρώτη φορά κατάφερε να ξεπεράσει εκείνη όσων κατασκεύαζαν τις απαγορευμένες ουσίες.
Μετά
από ένα ντόμινο αποκαλύψεων τον προηγούμενο χρόνο, κατά τη διάρκεια των Αγώνων
της Αθήνας αποκαλύφθηκαν 21 περιπτώσεις χρήσης αναβολικών.
2004
"Πληγή" για τον ελληνικό αθλητισμό η υπόθεση των Κώστα Κεντέρη και της Κατερίνας Θάνου, οι οποίοι όπως λέγεται σκηνοθέτησαν ατύχημα ώστε να μην πραγματοποιήσοουν το τεστ αναβολικών στους Ολυμπιακούς αγώνες του 2004. Από τότε οι πορείες τους στους Ολυμπιακούς αγώνες δεν ήτανε ίδιες. Η υπόθεση ήταν ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα των Ολυμπιακών αγώνων.
2004, Αθήνα: Αντριάν Άνους και Ρόμπερτ Φάζεκας, Ουγγαρία (Στίβος)
Οι δύο Ούγγροι ρίπτες κατέκτησαν χρυσά μετάλλια στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, ο Άνους στη σφύρα και ο Φάζεκας στον δίσκο, αλλά τους αφαιρέθηκαν.
Ο Ρόμπερτ Φάζεκας δεν εμφανίστηκε ποτέ να δώσει δείγμα.
Ενώ ο Άνους βρέθηκε αρνητικός στο ντόπινγκ κοντρόλ πριν και μετά τη συμμετοχή του στους αγώνες, ωστόσο η ΔΟΕ διέταξε και τρίτη εξέταση γιατί τα πρώτα δείγματα περιείχαν ούρα από δύο διαφορετικούς ανθρώπους (είχε σακουλάκι με ξένα ούρα μαζί του;) στην οποία αρνήθηκε να υποβληθεί.
Η εντολή της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής ήταν ρητή και σαφής. Ο Αντριαν Ανούς έπρεπε να παραδώσει το χρυσό μετάλλιο που κατέκτησε, αφού παραβίασε τους κανονισμούς περί ντόπινγκ. Έστω και με καθυστέρηση δύο μηνών, ο Ούγγρος σφυροβόλος ακολούθησε τις επιταγές της ΔΟΕ παραδίδοντάς το στον Παλ Σμιτ, Πρόεδρο της ολυμπιακής Επιτροπής της πατρίδας του (ΟΟΕ), σε ένα ξενοδοχείο της Βουδαπέστης, αφού αρνήθηκε να μεταβεί στα γραφεία της ΟΟΕ.
Τη θέση του 31χρονου σφυροβόλου στη πρώτη θέση του βάθρου, θα πάρει ο Κόζι Μουροφούσι από την Ιαπωνία που είχε καταταγεί δεύτερος, ενώ χρώμα στο μετάλλιο θα αλλάξει και ο Λευκορώσος, Ιβάν Τιχόν που είχε αποσπάσει το χάλκινο μετάλλιο. Το τελευταίο θα κρεμάσει στο λαιμό του ο Τούρκος, Εσρέφ Απάκ.
Οι δύο αθλητές αρχικά τιμωρήθηκαν από την ομοσπονδία στίβου της χώρας τους με αποκλεισμό δύο χρόνων (όπως προβλέπει ο κανονισμός της ΙAAF), αλλά μετά από έφεση που κατέθεσαν, το Νοέμβριο του 2004, η ποινή του Φάζεκας μειώθηκε στον ένα χρόνο ενώ αθωώθηκε τελείως ο Άνους.
Ο Ρόμπερτ Φάζεκας δεν εμφανίστηκε ποτέ να δώσει δείγμα.
Ενώ ο Άνους βρέθηκε αρνητικός στο ντόπινγκ κοντρόλ πριν και μετά τη συμμετοχή του στους αγώνες, ωστόσο η ΔΟΕ διέταξε και τρίτη εξέταση γιατί τα πρώτα δείγματα περιείχαν ούρα από δύο διαφορετικούς ανθρώπους (είχε σακουλάκι με ξένα ούρα μαζί του;) στην οποία αρνήθηκε να υποβληθεί.
Η εντολή της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής ήταν ρητή και σαφής. Ο Αντριαν Ανούς έπρεπε να παραδώσει το χρυσό μετάλλιο που κατέκτησε, αφού παραβίασε τους κανονισμούς περί ντόπινγκ. Έστω και με καθυστέρηση δύο μηνών, ο Ούγγρος σφυροβόλος ακολούθησε τις επιταγές της ΔΟΕ παραδίδοντάς το στον Παλ Σμιτ, Πρόεδρο της ολυμπιακής Επιτροπής της πατρίδας του (ΟΟΕ), σε ένα ξενοδοχείο της Βουδαπέστης, αφού αρνήθηκε να μεταβεί στα γραφεία της ΟΟΕ.
Τη θέση του 31χρονου σφυροβόλου στη πρώτη θέση του βάθρου, θα πάρει ο Κόζι Μουροφούσι από την Ιαπωνία που είχε καταταγεί δεύτερος, ενώ χρώμα στο μετάλλιο θα αλλάξει και ο Λευκορώσος, Ιβάν Τιχόν που είχε αποσπάσει το χάλκινο μετάλλιο. Το τελευταίο θα κρεμάσει στο λαιμό του ο Τούρκος, Εσρέφ Απάκ.
Οι δύο αθλητές αρχικά τιμωρήθηκαν από την ομοσπονδία στίβου της χώρας τους με αποκλεισμό δύο χρόνων (όπως προβλέπει ο κανονισμός της ΙAAF), αλλά μετά από έφεση που κατέθεσαν, το Νοέμβριο του 2004, η ποινή του Φάζεκας μειώθηκε στον ένα χρόνο ενώ αθωώθηκε τελείως ο Άνους.
2004
Ιρίνα Κορζανένκο (σφαιροβόλος, 2004)
Αμέσως μετά το τέλος του αγώνα όμως είχε στείλει το μετάλλιο πίσω στη Ρωσία με τον αδερφό της. Η κίνηση αυτή ενόχλησε την επίσημη αποστολή, ενώ ένα μέλος χαρακτήρισε την ενέργειά της «άσχημη» και «χαζή».
Η 30χρονη σφαιροβόλος ισχυρίζεται ότι στους δύο διεθνείς ελέγχους που είχε υποβληθεί αυτή τη χρονιά ήταν καθαρή, τονίζοντας: «Τέσσερις ημέρες μετά την επιτυχία μού ανακοίνωσαν ότι αποβάλλομαι από τους Αγώνες, γιατί το δείγμα που έδωσα ήταν θετικό. Για μένα και όλη την αποστολή της χώρας αυτό ήταν ένα σοκ».
Ο επικεφαλής της επιτροπής αντιντόπινγκ της Ολυμπιακής Επιτροπής της Ρωσίας, Νικολάι Ντουρμάνοφ, είπε ότι βρέθηκε απειροελάχιστη ποσότητα του συγκεκριμένου στεροειδούς αναβολικού. Τόνισε δε ότι η Κορζανένκο τού ανέφερε ότι δεν έχει πάρει στανοζολόλη από το 1999, που είχε βρεθεί "θετική" σε έλεγχο ντόπινγκ, στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Κλειστού Στίβου.
Στη συνέντευξη όμως η Κορζανένκο αρνείται ότι έκανε χρήση αναβολικών: «Πιστεύετε ότι είμαι εντελώς χαζή να κάνω κάτι τέτοιο; Είμαι επαγγελματίας αθλήτρια και γνωρίζω τους κανόνες. Μια φορά με ενέπαιξαν με τη στανοζολόλη. Και τώρα προσπαθούν να κάνουν το ίδιο».
Η Ρωσίδα είχε βρεθεί θετική σε έλεγχο ντόπινγκ στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα κλειστού στίβου, με αποτέλεσμα να της αφαιρεθεί το χρυσό μετάλλιο που είχε κατακτήσει στη διοργάνωση και να τιμωρηθεί με αποκλεισμό απο τις αθλητικές διοργανώσεις έως το 2001. Τώρα, λόγω υποτροπής, αναμένεται να τιμωρηθεί με διά βίου αποκλεισμό.
«Αλλά δεν είμαι τόσο χαζή όσο πριν από πέντε χρόνια. Μια φορά τιμωρήθηκα για το τίποτα και αυτό δεν πρόκειται να ξανασυμβεί. Την τελευταία φορά που με τιμώρησαν, καταπάτησαν όλους τους κανονισμούς και τώρα υποψιάζομαι ότι θέλουν να κάνουν το ίδιο» προσέθεσε.Ο επικεφαλής της ρωσικής αποστολής στην Αθήνα, Ανατόλι Κολεσόφ, δήλωσε ότι το μετάλλιο θα επιστραφεί και, κατά συνέπεια, θα το πάρει η Κουβανή σφαιροβόλος, Γιουμιλέιντι Κούμπα, που είχε ρίξει βολή στα 19,59 μέτρα, η Ναντίν Κλάινερτ (Γερμανία) 19.55μ-ασημένιο μετάλλιο και Σβετλάβα Κριβέλιοβα (Ρωσία) 19.49μ- χάλκινο.
Η μεγαλύτερη στιγμή στην καριέρα του Μοντγκόμερι ήρθε το Σεπτέμβριο του 2002, καθώς κατέρριψε το παγκόσμιο ρεκόρ στα 100μ. με διαφορά 0,01 δευτερολέπτων και με 9.78. Κέρδισε τον τίτλο του "γρηγορότερου ανθρώπου στον πλανήτη" και αποκαθήλωσε τον κάτοχο του ρεκόρ, Μορίς Γκριν.
2006
https://www.newsbeast.gr/tag/floint-lantis
Η Ρωσίδα πρωταθλήτρια, που κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στη σφαιροβολία με βολή στα 21,06μ. στις 18 Αυγούστου στο Στάδιο της Αρχαίας Ολυμπίας, βρέθηκε θετική στην ουσία στανοζολόλη (υπενθυμίζεται
ότι χρήση του συγκεκριμένου στεροειδούς αναβολικού είχε κάνει ο Καναδός Μπεν
Τζόνσον, όταν κατέκτησε τη νίκη στον τελικό των 100μ. στους Ολυμπιακούς Αγώνες
της Σεούλ, σημειώνοντας μάλιστα νέο παγκόσμιο ρεκόρ.
Η 30χρονη σφαιροβόλος ισχυρίζεται ότι στους δύο διεθνείς ελέγχους που είχε υποβληθεί αυτή τη χρονιά ήταν καθαρή, τονίζοντας: «Τέσσερις ημέρες μετά την επιτυχία μού ανακοίνωσαν ότι αποβάλλομαι από τους Αγώνες, γιατί το δείγμα που έδωσα ήταν θετικό. Για μένα και όλη την αποστολή της χώρας αυτό ήταν ένα σοκ».
Ο επικεφαλής της επιτροπής αντιντόπινγκ της Ολυμπιακής Επιτροπής της Ρωσίας, Νικολάι Ντουρμάνοφ, είπε ότι βρέθηκε απειροελάχιστη ποσότητα του συγκεκριμένου στεροειδούς αναβολικού. Τόνισε δε ότι η Κορζανένκο τού ανέφερε ότι δεν έχει πάρει στανοζολόλη από το 1999, που είχε βρεθεί "θετική" σε έλεγχο ντόπινγκ, στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Κλειστού Στίβου.
Στη συνέντευξη όμως η Κορζανένκο αρνείται ότι έκανε χρήση αναβολικών: «Πιστεύετε ότι είμαι εντελώς χαζή να κάνω κάτι τέτοιο; Είμαι επαγγελματίας αθλήτρια και γνωρίζω τους κανόνες. Μια φορά με ενέπαιξαν με τη στανοζολόλη. Και τώρα προσπαθούν να κάνουν το ίδιο».
Η Ρωσίδα είχε βρεθεί θετική σε έλεγχο ντόπινγκ στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα κλειστού στίβου, με αποτέλεσμα να της αφαιρεθεί το χρυσό μετάλλιο που είχε κατακτήσει στη διοργάνωση και να τιμωρηθεί με αποκλεισμό απο τις αθλητικές διοργανώσεις έως το 2001. Τώρα, λόγω υποτροπής, αναμένεται να τιμωρηθεί με διά βίου αποκλεισμό.
«Αλλά δεν είμαι τόσο χαζή όσο πριν από πέντε χρόνια. Μια φορά τιμωρήθηκα για το τίποτα και αυτό δεν πρόκειται να ξανασυμβεί. Την τελευταία φορά που με τιμώρησαν, καταπάτησαν όλους τους κανονισμούς και τώρα υποψιάζομαι ότι θέλουν να κάνουν το ίδιο» προσέθεσε.Ο επικεφαλής της ρωσικής αποστολής στην Αθήνα, Ανατόλι Κολεσόφ, δήλωσε ότι το μετάλλιο θα επιστραφεί και, κατά συνέπεια, θα το πάρει η Κουβανή σφαιροβόλος, Γιουμιλέιντι Κούμπα, που είχε ρίξει βολή στα 19,59 μέτρα, η Ναντίν Κλάινερτ (Γερμανία) 19.55μ-ασημένιο μετάλλιο και Σβετλάβα Κριβέλιοβα (Ρωσία) 19.49μ- χάλκινο.
Ο Τιμ Μοντγκόμερι δεν κατάφερε να προκριθεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, καθώς τερμάτισε μόλις έβδομος στα προκριματικά. Πριν τη διεξαγωγή των προκριματικών, κατηγορήθηκε ότι είχε πάρει αναβολικά.
Ο Μοντγκόμερι είδε την πρώτη του μεγάλη αποτυχία το 1996 όταν απέτυχε να προκριθεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες στα 100μ. Ωστόσο, αγωνίστηκε στη σκυταλοδρομία 4 x 100 μέτρων και ήταν 2ος με την εθνική του ομάδα,με πρώτο το Καναδά. Το 1997 στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα κέρδισε χάλκινο μετάλλιο , καθώς ήταν 3ος πίσω από τον Μορίς Γκριν. Δύο χρόνια μετά, ήρθε 6ος στον τελικό του ατομικού όμως κέρδισε ένα χρυσό μετάλλιο με την αμερικανική ομάδα στη σκυταλοδρομία.
Ο Μοντγκόμερι είδε την πρώτη του μεγάλη αποτυχία το 1996 όταν απέτυχε να προκριθεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες στα 100μ. Ωστόσο, αγωνίστηκε στη σκυταλοδρομία 4 x 100 μέτρων και ήταν 2ος με την εθνική του ομάδα,με πρώτο το Καναδά. Το 1997 στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα κέρδισε χάλκινο μετάλλιο , καθώς ήταν 3ος πίσω από τον Μορίς Γκριν. Δύο χρόνια μετά, ήρθε 6ος στον τελικό του ατομικού όμως κέρδισε ένα χρυσό μετάλλιο με την αμερικανική ομάδα στη σκυταλοδρομία.
Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2000 δεν κατάφερε ξανά να πάρει την πρόκριση στα 100 μέτρα ανδρών, ωστόσο αγωνίστηκε στο ομαδικό της σκυταλοδρομίας. Στον τελικό οι ΗΠΑ κέρδισαν το χρυσό μετάλλιο.
Η μεγαλύτερη στιγμή στην καριέρα του Μοντγκόμερι ήρθε το Σεπτέμβριο του 2002, καθώς κατέρριψε το παγκόσμιο ρεκόρ στα 100μ. με διαφορά 0,01 δευτερολέπτων και με 9.78. Κέρδισε τον τίτλο του "γρηγορότερου ανθρώπου στον πλανήτη" και αποκαθήλωσε τον κάτοχο του ρεκόρ, Μορίς Γκριν.
Παρά το γεγονός ότι δε βρέθηκε θετικός, παραδέχθηκε ότι μαζί με έναν παίκτη του μπέιζμπολ προμηθεύονταν αναβολικές ουσίες από το εργαστήρι της BALCO στο Σαν Φρανσίσκο. Συνακόλουθα, ο Οργανισμός κατά του Αναβολισμού στις ΗΠΑ (USADA) ζήτησε τετράχρονο αποκλεισμό του αθλητή, ο οποίος άσκησε έφεση. Το αθλητικό εφετείο τον καταδίκασε σε διετή αποκλεισμό, στις 13 Δεκεμβρίου του 2005. Έτσι, όλοι οι τίτλοι και τα ρεκόρ του αθλητή, από τις 31 Μαρτίου του 2001, μεταξύ των οποίων και το παγκόσμιο ρεκόρ του, αφαιρέθηκαν.Έπειτα από την ανακοίνωση της ποινής του, ο Μοντγκόμερι δήλωσε ότι αποσύρεται από τους στίβους. Στο σκάνδαλο ενεπλάκη και η πρώην σύντροφός του, Μάριον Τζόουνς.
Το 2006 συνελήφθη κατηγορούμενος για απάτη και για ξέπλυμα βρόμικου χρήματος. Μαζί με τον άλλοτε προπονητή του, κατηγορείται ότι εξαργύρωσε τρεις πλαστές επιταγές συνολικής αξίας 775.000 δολαρίων. Ο Μοντγκόμερι φέρεται να κράτησε για τον εαυτό του 20.000.
Στις 9 Απριλίου του 2007 ομολόγησε την ενοχή του. O Μοντγκόμερι καταδικάστηκε σε φυλάκιση 46 μηνών στις 15 Μαίου του 2008, καθώς κρίθηκε ένοχος για απάτη και ξέπλυμα βρώμικου χρήματος.
https://www.rizospastis.gr/story.do?id=5470028
https://www.rizospastis.gr/story.do?id=5470028
2006
Θετικό στην τεστοστερόνη βρέθηκε και το δεύτερο δείγμα του Αμερικανού ποδηλάτη Φλόιντ Λάντις, όπως ανακοίνωσε το Σάββατο η Παγκόσμια Ένωση Ποδηλασίας (UCI). Ο 30χρονος αθλητής,από τους πρώτους σταρ του αθλήματος της ποδηλασίας, νικητής στο φετινό Γύρο της Γαλλίας, είχε περάσει από έλεγχο ντόπινγκ στις 20 Ιουλίου, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της μεγάλης διοργάνωσης.
Ο Αμερικανός ποδηλάτης κινδυνεύει πλέον με ποινή αποκλεισμού δύο ετών από κάθε αγωνιστική δραστηριότητα, ενώ θεωρείται βέβαιο ότι θα του αφαιρεθεί η πρωτιά στο Γύρο Γαλλίας (και το χρηματικό έπαθλο των 450.000 ευρώ), η οποία πλέον θα καταλήξει στον Ισπανό Όσκαρ Περέιρο Σίο, που τερμάτισε 57 δευτερόλεπτα πίσω από τον Λάντις, με αποτέλεσμα να καταταγεί δεύτερος.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η εξονυχιστική εξέταση του δεύτερου δείγματος ούρων του Λάντις από το αρμόδιο γαλλικό εργαστήριο έδειξε ότι στον οργανισμό του ανιχνεύθηκαν συνθετικά στοιχεία τεστοστερόνης.Άλλες πληροφορίες λένε πως στα ούρα του Λάντις, όταν τελικά βγήκαν τα αποτελέσματα, βρέθηκε 3 φορές πάνω από το κανονικό η τεστοστερόνη.
Ο Λάντις βρέθηκε θετικός στη συγκεκριμένη ουσία μετά το 17ο ετάπ του περυσινού "Tour de France" αλλά η υπερασπιστική του γραμμή στηρίχθηκε στο γεγονός ότι ο οργανισμός του την παράγει σε αυξημένο βαθμό.
Ο Λάντις προσπάθησε να «πάρει» μαζί του τον Άρμστονγκ ο οποίος τότε αρνήθηκε οποιαδήποτε σχέση.
Το 2010, ο Αμερικανός ποδηλάτης παραδέχτηκε τη χρήση απαγορευμένων ουσιών.
Ο Λάντις βρέθηκε θετικός στη συγκεκριμένη ουσία μετά το 17ο ετάπ του περυσινού "Tour de France" αλλά η υπερασπιστική του γραμμή στηρίχθηκε στο γεγονός ότι ο οργανισμός του την παράγει σε αυξημένο βαθμό.
Ο Λάντις προσπάθησε να «πάρει» μαζί του τον Άρμστονγκ ο οποίος τότε αρνήθηκε οποιαδήποτε σχέση.
Το 2010, ο Αμερικανός ποδηλάτης παραδέχτηκε τη χρήση απαγορευμένων ουσιών.
https://www.newsbeast.gr/tag/floint-lantis
18/12/2006
Ο Ότα Ζαρέμπα κατέκτησε χρυσό μετάλλιο στην άρση βαρών στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1980 στη Μόσχα, ενώ είχε στο ενεργητικό του πολλά παγκόσμια ρεκόρ στη διάρκεια της καριέρας του. Αυτές τις ημέρες με δυσκολία μπορεί να σηκωθεί από το κρεβάτι.
Ο Ota Zaremba (γεννημένος στις 22 Απριλίου 1957 στο Havířov) είναι ένας τσεχοσλοβάκος αρσιβαρίστας, ολυμπιονίκης και παγκόσμιος πρωταθλητής. Ο πρώην πρωταθλητής υποστηρίζει πως η υγεία του καταστράφηκε από τα στεροειδή, τα οποία αυτός και εκατοντάδες άλλοι αθλητές τής πρώην Τσεχοσλοβακίας λάμβαναν συστηματικά κατά τις δεκαετίες του ΄70 και του ΄80. Ο Ζαρέμπα δεν είναι ικανός να εργαστεί και λαμβάνει αναπηρική σύνταξη ύψους 216 ευρώ, ενώ αναγκάστηκε να πουλήσει τα μετάλλιά του.
Ο Γιάροσλαβ Νέκολα, επικεφαλής της Επιτροπής Αντιντόπινγκ της Τσεχίας, υπολογίζει πως 400 κορυφαίοι αθλητές από διάφορα αθλήματα- στίβο, κολύμβηση, σκι, κανό, ποδηλασία, πάλη, άρση βαρών - συμμετείχαν στο πρόγραμμα ντόπινγκ. Οι αθλητές αυτοί είχαν συμφωνήσει να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα «ειδικής περιποίησης» το οποίο στηριζόταν στο μοντέλο της πρώην Ανατολικής Γερμανίας και της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Το πρόγραμμα τέθηκε σε εφαρμογή στα τέλη της δεκαετίας του ΄70 και ελεγχόταν πλήρως από την κυβέρνηση μέσω ενός αθλητικού ινστιτούτου που συστάθηκε για τον σκοπό αυτόν από το τότε υπουργείο Υγείας.
«Οι αθλητές λάμβαναν αναβολικά στεροειδή όλων των ειδών», εξηγεί ο Νέκολα. Όσοι αρνούνταν, φοβούμενοι να πάρουν το ρίσκο, αποβάλλονταν από τις Εθνικές Ομάδες.
«Στο δικό μας άθλημα ο προπονητής Εμίλ Μπρζόσκα μάς είπε πως έπρεπε να πάρουμε αναβολικά, γιατί σε διαφορετική περίπτωση δεν θα μας επέτρεπε να προετοιμαστούμε για τους Ολυμπιακούς Αγώνες», λέει ο Ζαρέμπα, που αποφάσισε να σπάσει τη σιωπή του όταν διεπίστωσε πως πολλοί από τους εγκεφάλους εκείνου του προγράμματος συνεχίζουν να κατέχουν σημαντικές θέσεις στον αθλητισμό της Τσεχίας, όπως για παράδειγμα ο Μπρζόσκα που είναι σήμερα πρόεδρος της Ομοσπονδίας Άρσης Βαρών.
«Έπρεπε να κάνουμε ακριβώς ό,τι μας έλεγαν οι πολιτικοί. Έπρεπε να κατακτήσουμε μετάλλια», υποστηρίζει ο Μπρζόσκα. Λέει μάλιστα πως απλά εκτελούσε εντολές, ενώ μετά τις τελευταίες αποκαλύψεις ανακοίνωσε πως δεν πρόκειται να διεκδικήσει την επανεκλογή του στο αξίωμα.
ΣΤΟ ΑΡΧΕΙΟ
Αντίθετα με τη Γερμανία, όπου διενεργήθηκαν έρευνες για το ντόπινγκ στην πρώην Ανατολική Γερμανία μετά το 1989, στην Τσεχία δεν πρόκειται να απαγγελθούν κατηγορίες. Όμως ο Νέκολα ελπίζει πως τουλάχιστον θα γίνουν γνωστοί οι προπονητές και οι γιατροί που συμμετείχαν σ΄ αυτό το πρόγραμμα.
Απόρρητα έγγραφα αναφέρουν πως οι αθλητές που συμμετείχαν στο επίμαχο πρόγραμμα ντόπινγκ υποβάλλονταν σε προληπτικά ντόπινγκ τεστ σε εργαστήριο της Πράγας πριν από μεγάλες διοργανώσεις, όπως Ολυμπιακοί Αγώνες και Παγκόσμια Πρωταθλήματα, για να σιγουρευτούν πως ο οργανισμός τους έχει «καθαρίσει» και δεν θα πιαστούν θετικοί σε αναβολικά. Όσοι δεν περνούσαν τα τεστ, αποσύρονταν από τους αγώνες.
Η λέξη «ντόπινγκ» δεν αναφερόταν σε κανένα έγγραφο, ενώ τα ονόματα των αθλητών ήταν κωδικοποιημένα και οι κωδικοί αυτοί δεν έχουν «σπάσει» ακόμα. Ταυτόχρονα, η πλειονότητα των αθλητών αρνούνται να αναφερθούν σε εκείνη την περίοδο γιατί φοβούνται την κατακραυγή του Τύπου.
Κατά τη δεκαετία του ΄90 η Ολυμπιακή Επιτροπή της χώρας ζήτησε από τους αθλητές να υποβληθούν σε ειδικές ιατρικές εξετάσεις, αλλά μόνο το ένα τρίτο απ΄ αυτούς προσήλθαν, ενώ κανένας δεν διεκδίκησε αποζημίωση για βλάβες που προκάλεσαν στην υγεία τους τα αναβολικά.
Εντύπωση πάντως προκαλεί η δήλωση του Ζαρέμπα για τα αναβολικά: «Έπαιρνα τα αναβολικά στεροειδή όπως έκαναν και οι αθλητές των άλλων χωρών και τους νίκησα όλους. Αυτό σημαίνει πως εγώ ήμουν ο καλύτερος».
2007
Μετά από τρεις φάσεις και τη δημοσίευση πολλών προκαταρκτικών σχεδίων, ο αναθεωρημένος κώδικας εγκρίθηκε ομόφωνα από το Συμβούλιο Ιδρύματος της WADA και εγκρίθηκε από 1.500 αντιπροσώπους που παρευρέθηκαν στις 17 Νοεμβρίου 2007 στο Τρίτο Παγκόσμιο Συνέδριο για το Ντόπινγκ στον Αθλητισμό στη Μαδρίτη της Ισπανίας.
Η Συνθήκη αντιπροσωπεύει την πρώτη φορά, που οι κυβερνήσεις ανά τον κόσμο συμφωνούν να θέσουν σε ισχύ το διεθνή νόμο για το αντι- ντόπινγκ.
2007, ΜάριονΤζόουνς
Η ιστορία
της Μάριον Τζόουνς είναι ακόμα μια που έσκασε σαν βόμβα στον Παγκόσμιο
αθλητισμό. Η Αμερικανίδα αθλήτρια αποτελούσε πρότυπο για πολλά νέα κορίτσια.
Κατάφερε και κατέκτησε 5 Ολυμπιακά μετάλλια στους Αγώνες του 2000. Κάπου εκεί
τα σκάνδαλα την περικύκλωναν αφού και ο πρώην σύζυγός της, C.J. Hunter αλλά και
ο πρώην σύντροφος της Τim Montgomery, βρέθηκαν μπλεγμένοι σε σκάνδαλα ντόπινγκ.
Τελικά, το 2007 η Τζόουνς παραδέχθηκε την ενοχή της, η οποία της επέφερε 6
μήνες στην φυλακή και επιστροφή όλων των μεταλλίων της καριέρας της.
https://youtu.be/DkQpTdVK1cc?t=4
Η χρυσή Ολυμπιονίκης του 2004 στα 400 μ. εμπόδια δεν πρόλαβε καν να υπερασπισθεί τον τίτλο της στο Πεκίνο αφού ανιχνεύθηκε απαγορευμένη ουσία στα ούρα της σε τεστ που της έγινε με το που έφτασε στην Κίνα. Η Χαλκιά είχε κάνει την μεγάλη έκπληξη στην Αθήνα, βελτιώνοντας τους χρόνους της εντυπωσιακά σε κάθε κούρσα και φτάνοντας στη νίκη, αλλά ταυτόχρονα κάνοντας τους υπεύθυνους της WADA εχθρούς της, αφού αποφάσισαν να την καταδιώξουν στη συνέχεια σε κάθε της προσπάθεια, θεωρώντας πως στην Αθήνα τους είχε ξεγελάσει. Τελικά κατάφεραν να την πιάσουν στο Πεκίνο, όπου –κατά πολλούς- η Ελληνίδα αθλήτρια δεν θα έπρεπε καν να σταλεί. Ο ΣΕΓΑΣ επέμενε στην αποστολή της, παρότι δεν είχε κάνει καλούς αγώνες τα προηγούμενα χρόνια και παρότι ήταν γνωστό το κυνήγι που είχαν εξαπολύσει οι αρχές του αντιντόπινγκ εναντίον της και τελικά η αθλήτρια το πλήρωσε ακριβά.
Δικαίωση στο Τριμελές Εφετείο Πλημμελοδικών για τη Φανή Χαλκιά, (19/2/2016 ), η οποία κατηγορείτο για χρήση απαγορευμένων ουσιών από τον Αύγουστο του 2008, όταν είχε βρεθεί θετικό δείγμα της πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου.
Η χρυσή ολυμπιονίκης του 2004 κρίθηκε ομοφώνως αθώα και την απάλλαξε από κάθε κατηγορία.
Το δικαστήριο έκρινε ότι τόσο η αθλήτρια όσο και ο προπονητής της, Γιώργος Παναγιωτόπουλος, ο οποίος κατηγορείτο για προμήθεια απαγορευμένων ουσιών, έπεσαν θύματα των νοθευμένων σκευασμάτων που κυκλοφορούν ανεξέλεγκτα στην ελληνική (και όχι μόνο) αγορά.
Δέχτηκε ότι πρέπει να κριθεί αθώα λόγω αμφιβολιών. Είναι μία απόφαση που ακολούθησε κι άλλες, άλλων αθλητών που είχαν συλληφθεί με αυτή την ουσία στο αίμα τους. Αυτό όμως σημαίνει ότι πλέον η ελληνική πολιτεία όχι μόνο αναγνωρίζει την μη εμπλοκή των αθλητών σε αυτό το σύστημα, αλλά απεναντίας και με δικές καταγγελίες από το 2011, φέρονται ως κατηγορούμενοι οι εισαγωγείς και εκπροσωπείς αυτών των ουσιών στην Ελλάδα, που μόλυναν την ελληνική αγορά και τα ράφια στα φαρμακεία και οι αθλητές πλέον θα καλούνται όχι ως κατηγορούμενοι, αλλά ως μάρτυρες κατηγορίας.
2008, Πεκίνο: Νταβίντε Ρεμπελίν, Ιταλία (Ποδηλασία Δρόμου)
Ο Ιταλός «μετρ» των ημερήσιων αγώνων δρόμου (το 2004 κέρδισε και τα 3 “Ardennes Classics”, το Amstel Gold Race, το La Fleche Wallone και το Λιέγη-Βαστόνη-Λιέγη, γράφοντας ιστορία) κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς του Πεκίνου, αλλά βρέθηκε θετικός σε έλεγχο ντόπινγκ, έχοντας κάνει χρήση της ουσίας Mircera, ενός νέου φαρμάκου που αντικατέστησε την ερυθροποιητίνη.
Ο Μαροκινός δρομέας που έτρεχε για λογαριασμό του Μπαχρέιν και κέρδισε το χρυσό στα 1500 μέτρα στο Πεκίνο ανιχνεύθηκε με την ουσία CERA (νέο αντικαταστάτη της ερυθροποιητίνης, επίσης) και έχασε το μετάλλιό του.
2009
Οι αναθεωρήσεις του Παγκόσμιου Κώδικα Anti-Doping (Code) του WADA τέθηκαν σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2009.
Μετά το
σκάνδαλο του Λάντις, ήρθε αυτό του Άρμστονγκ που φούντωσε για τα καλά τις σκιές
πάνω από την ποδηλασία. Έξι χρόνια ο Άρμστρονγκ αρνιόταν κάθε εμπλοκή μέχρι που
ήρθε η ομολογία και όλα κατέρρευσαν. Μετά από 7 συνεχόμενες νίκες στον «Γύρο
της Γαλλίας», βγήκε και παραδέχθηκε ότι έκανε χρήση ντόπινγκ με συνέπεια να του
αφαιρεθούν όλοι οι τίτλοι και να αποκλειστεί δια παντός από το άθλημα. Η φήμη
του «πήρε την κάτω βόλτα» και όπως φάνηκε άργησε πολύ να απολογηθεί στο κοινό
που τον πίστεψε και τον στήριξε.
Ο στίβος για ακόμα μια φορά στο «μάτι του
κυκλώνα». Ο Τάισον Γκέι αποτελεί άλλον έναν πολυνίκη που πιάστηκε
ντοπαρισμένος. Ήταν Ιούλιος του 2013 όταν αποκαλύφθηκε ότι ο Γκέι πιάστηκε
θετικός σε έλεγχο που του έγινε και αναγκάζοντας τον να αποσύρει την συμμετοχή
του από το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Μόσχας. Ο Γκέι αναγκάστηκε να μείνει εκτός
μέχρι τον Ιούνιο του 2014 και παρέδωσε το ασημένιο μετάλλιο που κατέκτησε στους
Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012.
2013:
Εγκρίνεται η αναθεώρηση του Παγκόσμιου Κώδικα Αντιντόπινγκ από το Ιδρυτικό Συμβούλιο του W.A.D.Α, στο Γιοχάνεσμπουργκ, Νότιος Αφρική, στις 15 Νοεμβρίου του 2013.
2015:
Ισχύει ο νέος αναθεωρημένος Παγκόσμιος Κώδικας Αντιντόπινγκ του W.A.D.Α,
Εγκρίνεται η αναθεώρηση του Παγκόσμιου Κώδικα Αντιντόπινγκ από το Ιδρυτικό Συμβούλιο του W.A.D.Α, στο Γιοχάνεσμπουργκ, Νότιος Αφρική, στις 15 Νοεμβρίου του 2013.
2015:
Ισχύει ο νέος αναθεωρημένος Παγκόσμιος Κώδικας Αντιντόπινγκ του W.A.D.Α,
2015 Εθνική ομάδα στίβου
της Ρωσίας
Αντιμέτωπη
με ένα τεράστιο σκάνδαλο ντόπινγκ βρίσκεται η ΙAAF. Οι αποκαλύψεις της WADA για
την δράση της ρωσικής ομοσπονδίας είναι συγκλονιστικές και ο Παγκόσμιος
αθλητικός κόσμος κοιτάει για ακόμα μια φορά εμβρόντητος τα αποτελέσματα ενός
τεράστιου σκανδάλου. Εργαστήριο στην Μόσχα φέρεται να έχει καταστρέψει σκόπιμα
μεγάλο αριθμό δειγμάτων, με γνώση του Υπουργού Αθλητικού και επίσης η WADA αφήνει
αιχμές για ολόκληρη την παρουσία της ρωσικής αποστολής στους Ολυμπιακούς Αγώνες
του Λονδίνου το 2012, κυρίως εξαιτίας της συμμετοχής αθλητών με... περίεργο
παρελθόν στην χρήση απαγορευμένων ουσιών. Οι εξελίξεις, μετά τις τελικές
αποφάσεις, αναμένονται συγκλονιστικές.
https://www.gazzetta.gr/sites/default/files/sitefiles_2016-03/wireap_76ddafdbeddd40bdad55390dac487d76_16x9_992.jpg
2016 Ρίο, Ολυμπιακοί Αγώνες
Στραβά… άρχισαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Ρίο για την Ελλάδα! Πριν γίνει ακόμα η τελετή έναρξης, μια Ελληνίδα κολυμβήτρια έχει βρεθεί θετική σε έλεγχο ντόπινγκ.
Σύμφωνα με πληροφορίες του NewsIt βγήκε θετικό το πρώτο δείγμα της Γιαρένη, η οποία δεν είχε πιθανότητες διάκρισης στο αγώνισμά της. Είναι 26 χρόνων και επρόκειτο να αγωνιστεί την Παρασκευή 12 Αυγούστου.
Αυτή θα ήταν η δεύτερη Ολυμπιακή συμμετοχή της, όμως αύριο θα αναχωρήσει για την Ελλάδα, μέσω Ρώμης. Της ζητήθηκε να αποχωρήσει από το Ολυμπιακό Χωριό και απόψε θα μείνει σε ξενοδοχείο. Φυσικά, δεν θα είναι στην τελετή έναρξης.
Ο έλεγχος πραγματοποιήθηκε στους Έλληνες αθλητές από το ΕΣΚΑΝ πριν αναχωρήσει η Ολυμπιακή Αποστολή για το Ρίο.
Η εν λόγω κολυμβήτρια έχει εμπλακεί και στο παρελθόν σε υπόθεση ντόπινγκ. Είχε κατηγορηθεί ότι απέφυγε να υποβληθεί σε έλεγχο πέρυσι, αλλά απαλλάχθηκε από τις κατηγορίες με απόφαση της κολυμβητικής ομοσπονδίας.
Λίγο μετά τη δυσάρεστη είδηση ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας -που προφανώς δεν είχε ενημερωθεί για το περιστατικό- ευχήθηκε στους Ελληνες αθλητές, οι οποίοι θα αγωνιστούν στο Ρίο μέσω Twitter: “Θερμές ευχές για κάθε επιτυχία στην ελληνική αποστολή. Οι δυνατότητές σας είναι αδιαμφισβήτητες!”.
Κρούσμα και στην Κύπρο
Ο αθλητής της άρσης βαρών, Αντώνης Μαρτασίδης βρέθηκε θετικός σε έλεγχο ντόπινγκ πριν από λίγες εβδομάδες ενώ βρισκόταν στην Αθήνα. Η Κυπριακή Ολυμπιακή Επιτροπή ενημερώθηκε και ανακοίνωσε πως θα ανακληθεί η διαπίστευσή του.
Ο 24χρονος Μαρτασίδης, ήταν μέλος της εθνικής Ελλάδας μέχρι πριν από 1,5 χρόνο και ήταν ένα από τα 16 μέλη της κυπριακής αποστολής και είχε δηλωθεί στο β΄ γκρουπ της κατηγορίας 85 κιλών. Προπονητής του είναι ο Βίκτωρας Μήτρου.
2018
Τον Νοέμβριο του 2017, μετά από αρκετούς μήνες διαβουλεύσεων με τα ενδιαφερόμενα μέρη, το Συμβούλιο Ιδρύματος της WADA ενέκρινε περιορισμένο αριθμό τροποποιήσεων του Κώδικα που σχετίζονται ειδικά με τη συμμόρφωση του Κώδικα. Αυτές οι τροποποιήσεις, οι οποίες υποστηρίζουν το νέο Διεθνές Πρότυπο Συμμόρφωσης Κώδικα από τους Υπογράφοντες (ISCCS) , τέθηκαν σε ισχύ ταυτόχρονα με το ISCCS, την 1η Απριλίου 2018.
2019
Πολυμελής εγκληματική οργάνωση, τα μέλη της οποίας παρασκεύαζαν, διακινούσαν, διέθεταν και χορηγούσαν κατ’ επάγγελμα, σε Ελλάδα και εξωτερικό, παράνομες αναβολικές ουσίες εξαρθρώθηκε από τη Διεύθυνση Οικονομικής Αστυνομίας.
https://www.newsbeast.gr/society/arthro/5795127/megalo-kykloma-anavolikon-oi-fotografies-poy-edose-sti-dimosiotita-i-elas-pos-droyse
Πολυμελής εγκληματική οργάνωση, τα μέλη της οποίας παρασκεύαζαν, διακινούσαν, διέθεταν και χορηγούσαν κατ’ επάγγελμα, σε Ελλάδα και εξωτερικό, παράνομες αναβολικές ουσίες εξαρθρώθηκε από τη Διεύθυνση Οικονομικής Αστυνομίας.
https://www.newsbeast.gr/society/arthro/5795127/megalo-kykloma-anavolikon-oi-fotografies-poy-edose-sti-dimosiotita-i-elas-pos-droyse
Οι πιο γνωστές υποθέσεις ντόπινγκ:
Μαρτυρίες αθλητών:
Τι
απαγορεύεται
Η λίστα των απαγορευμένων ουσιών και μεθόδων που έχει συντάξει η WADA και η οποία είναι συνέχεια της λίστας που είχε συντάξει και συνεχώς ανανεώνει η Ιατρική Επιτροπή της ΔΟΕ, περιλαμβάνει ουσίες και μεθόδους που έχουν τουλάχιστον δύο από τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
- Υπάρχει κάποια επιστημονική ή ιατρική απόδειξη ή γνωρίζουμε, εμπειρικά, ότι η μέθοδος μπορεί να βοηθήσει την αθλητική απόδοση (κώδικας της WADA, 4.3.1.1.).
- Υπάρχει κάποια επιστημονική ή ιατρική απόδειξη, φαρμακευτικό αποτέλεσμα, ή γνωρίζουμε, εμπειρικά, ότι η χρησιμοποίηση ουσίας ή μεθόδου αντιπροσωπεύει ένα υπαρκτό ή πιθανό κίνδυνο για την υγεία του αθλητή.
Πατήστε εδώ για να δείτε τον κατάλογο όλων των απαγορευμένων ουσιών:
http://www.0069.syzefxis.gov.gr/images/stories/pdf/katalogos-apagoreymenon-ousion-2019-gr.pdf
Πατήστε εδώ για να δείτε τη λίστα της WADA:
http://www.0069.syzefxis.gov.gr/images/stories/pdf/katalogos-apagoreymenon-ousion-2019-gr.pdf
Πατήστε εδώ για να δείτε τη λίστα της WADA:

Του Βασίλη Μητρόπουλου (Δημοσιεύτηκε στον Ταχυδρόμο 20/07/2008)
Απαγορευμένες ουσίες και μέθοδοι εντός αγώνων και εκτός αγώνων
Οποιαδήποτε φαρμακολογική ουσία η οποία δεν αντιμετωπίζεται από οποιαδήποτε από τις επόμενες ενότητες του καταλόγου και χωρίς την τρέχουσα έγκριση από οποιαδήποτε κυβερνητική ρυθμιστική υγειονομική αρχή για ανθρώπινη θεραπευτική χρήση (π.χ. φάρμακα υπό κλινική ή κλινική ανάπτυξη ή διακοπείσα, φάρμακα σχεδιαστών, ουσίες εγκεκριμένες μόνο για κτηνιατρική χρήση) απαγορεύεται ανά πάσα στιγμή.
Ο1. Απαγορεύονται οι αναβολικοί παράγοντες.
1. ΑΝΑΒΟΛΙΚΑ ΑΝΔΡΟΓΟΝΑ ΣΤΕΡΟΕΙΔΗ (AAS)
Εξωγενή (ουσίες που δεν μπορούν να παραχθούν από τον οργανισμό).
Ενδογενή ( ουσίες που είναι δυνατό να παραχθούν από τον οργανισμό υπό φυσιολογικές συνθήκες)
2. ΑΛΛΟΙ ΑΝΑΒΟΛΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ
Ο2. Πεπτιδικές ορμόνες, αυξητικοί παράγοντες, συγγενείς ουσίες και μιμητές.
Ερυθροποιητίνες (ΕΠΟ) και παράγοντες που επηρεάζουν την ερυθροποίηση.
Ο3. Β2 επιλεκτικοί και μη επιλεκτικοί αγωνιστές
Ο4. Ορμονικοί και μεταβολικοί τροποποιητές (ορμόνες και τροποποιητές μεταβολισμού).
Ο5. Διουρητικά και άλλοι παράγοντες απόκρυψης ( διουρητικά και παράγοντες κάλυψης , όπως και άλλες ουσίες με παρόμοια χημική δομή ή παρόμοια βιολογικά αποτελέσματα).
Ο5. Διουρητικά και άλλοι παράγοντες απόκρυψης ( διουρητικά και παράγοντες κάλυψης , όπως και άλλες ουσίες με παρόμοια χημική δομή ή παρόμοια βιολογικά αποτελέσματα).
Η ανίχνευση σε δείγμα αθλητή ανά πάσα στιγμή
ή στο Διαγωνισμό , ανάλογα με την
περίπτωση, οποιασδήποτε ποσότητας των ακόλουθων ουσιών που υπόκεινται σε όρια
κατωφλίου: φορμοτερόλη, σαλβουταμόλη, καθετίνη, εφεδρίνη, μεθυλεφεδρίνη και
ψευδοεφεδρίνη, σε συνδυασμό με διουρητικό ή παράγοντα κάλυψης, θα θεωρηθεί ως Ανεπιθύμητο Αναλυτικό εύρημα (AAF) εκτός εάν ο Αθλητής έχει
εγκεκριμένη Εξαίρεση Θεραπευτικής Χρήσης (TUE) για αυτήν την
ουσία εκτός από εκείνη που χορηγείται για το διουρητικό ή τον παράγοντα
κάλυψης.
Απαγορευμένες μέθοδοι
Μ1. Χειρισμός αίματος και συστατικών του.
Μ2. Φυσικοί και χημικοί χειρισμοί.
Μ3. Γονιδιακό ντόπινγκ
Ο6.Διεγερτικά (ουσίες ειδικής αναφοράς και μη εμπίπτοντα στις ουσίες ειδικής αναφοράς.
Ο7. Ναρκωτικά
Ο8. Καναβιννοειδή
Ο9. Γλυκοκορτικοστεροειδή
Απαγορευμένες ουσίες σε συγκεκριμένα αθλήματα εντός και εκτός αγώνων
Μ2. Φυσικοί και χημικοί χειρισμοί.
Μ3. Γονιδιακό ντόπινγκ
Απαγορευμένες ουσίες και μέθοδοι μόνο εντός αγώνων
Ο6.Διεγερτικά (ουσίες ειδικής αναφοράς και μη εμπίπτοντα στις ουσίες ειδικής αναφοράς.
Ο7. Ναρκωτικά
Ο8. Καναβιννοειδή
Ο9. Γλυκοκορτικοστεροειδή
Απαγορευμένες ουσίες σε συγκεκριμένα αθλήματα εντός και εκτός αγώνων
Οι β-αποκλειστές απαγορεύονται μόνο εντός αγώνων , στα ακόλουθα αθλήματα, και επίσης απαγορεύονται εκτός αγώνων όπου αναφέρεται.
·
Τοξοβολία (WA) *
·
Αυτοκίνητο (FIA)
·
Μπιλιάρδο (όλοι οι κλάδοι) (WCBS)
·
Βελάκια (WDF)
·
Γκολφ (IGF)
·
Λήψη (ISSF, IPC) *
·
Σκι / σνόουμπορντ (FIS) στο άλμα σκι, ελεύθερες κεραίες / halfpipe και
snowboard halfpipe / big air
·
Υποβρύχια αθλήματα (CMAS) σε άπνοια σταθερού βάρους με ή χωρίς πτερύγια,
δυναμική άπνοια με και χωρίς πτερύγια, άπνοια ελεύθερης βύθισης, Jump Blue
apnea, spearfishing, στατική άπνοια, στόχευση και άπνοια μεταβλητού βάρους.
Απαγορεύεται επίσης εκτός των αγώνων
Συμπεριλαμβάνονται, αλλά
δεν περιορίζονται σε:
Acebutolol
Αλπρενολόλη
Ατενολόλη
Βηταξολόλη
Βισοπρολόλη
Bunolol
Καρτεολόλη
Καρβεδιλόλη
Σελιπρολόλη
Esmolol
Λαβεταλόλη
Μετιπρανολόλη
Μετοπρολόλη
Ναντολόλ
Οξπρενολόλη
Πινδολόλη
Προπρανολόλη
Σοταλόλη
Τιμολόλ
Επιδράσεις και Επιπτώσεις (Παρενέργειες) Ουσιών
στην Υγεία των Ατόμων και Επιδράσεις και επιπτώσεις Απαγορευμένων ουσιών (παρενέργειες) στην υγεία των Αθλητών
Αναβολικά - Αναβολικά Ανδρογόνα Στεροειδή
Τα αναβολικά ανδρογόνα στεροειδή είναι φυσικές ή τεχνητές ενώσεις που δρουν όπως η τεστοστερόνη. Η τεστοστερόνη είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη των ανδρικών χαρακτηριστικών του φύλου (ανδρογόνος δράση) και τη σταδιακή αύξηση του μυϊκού ιστού (αναβολική δράση) (De Souza, Hallak, 2011). Οι ουσίες που ανήκουν στην κατηγορία αυτή και απαγορεύεται η κατανάλωση τους είναι η νανδρολόνη, η στανοζόλη, η τεστοστερόνη, η μπολντενόνη, η ανδροστενεδιόνη, η ανδροστενεδιόλη, η 19- νορανδροστενεδιόνη, η 19-νορανδροστενεδιόλη και η DHEA (δεϋδροεπιανδροστερόνη). Η ανδροστενεδιόνη και η DHEA ενώ είναι απαγορευμένες ουσίες, συναντώνται σε προϊόντα διατροφής. Άλλοι αναβολικοί παράγοντες (β2-Αγωνιστές) είναι οι ουσίες κλενβουτερόλη και ζερανόλη. Τα πιο συνηθισμένα εμπορικά σκευάσματα αναβολικών στεροειδών είναι η δροστανολόνη, η μεθανανδιενόνη, η μεθενολόνη, η νανδρολόνη, η οξανδρολόνη, η οξυμεθολόνη, η στανοζόλη και η τεστοστερόνη.
Στην ιατρική, η τεστοστερόνη χρησιμοποιείται σε ανεπαρκή ανάπτυξη των εσωτερικών και εξωτερικών γεννητικών οργάνων, ως φάρμακο για τις παθήσεις.
Παρενέργειες: Γυναικομαστία στους άντρες,ακμή,τριχόπτωση. Η παρατεταμένη χρήση της μειώνει τη φυσιολογική παραγωγή τεστοστερόνης από τον οργανισμό. Στις γυναίκες αλλάζει όλο το ορμονολογικό προφίλ, κλείνοντας την παραγωγή οιστρογόνων και προωθώντας την παραγωγή ενδογενούς τεστοστερόνης. Η γυναίκα αποκτά ανδρόμορφη εικόνα, μόνιμη βάθυνση της φωνής, εξάλειψη της γυναικείας φύσης.
Η στανοζόλη (κοινή ονομασία φαρμάκων winstrol - depot) δρα όπως η τεστοστερόνη. Στην ιατρική βοηθά στην ανάπτυξη των μυικών ιστών, ερεθίζοντας τους ανδρογονικούς υποδοχείς. Επεμβαίνει στη δομή του DNA των μυικών κυττάρων "γράφοντας" εκ νέου πληροφορίες μυικής υπερτροφίας απευθείας στην τριφοσφωρική αδενοσίνη (ΑTP).
Αναβολικά - Αναβολικά Ανδρογόνα Στεροειδή
Τα αναβολικά ανδρογόνα στεροειδή είναι φυσικές ή τεχνητές ενώσεις που δρουν όπως η τεστοστερόνη. Η τεστοστερόνη είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη των ανδρικών χαρακτηριστικών του φύλου (ανδρογόνος δράση) και τη σταδιακή αύξηση του μυϊκού ιστού (αναβολική δράση) (De Souza, Hallak, 2011). Οι ουσίες που ανήκουν στην κατηγορία αυτή και απαγορεύεται η κατανάλωση τους είναι η νανδρολόνη, η στανοζόλη, η τεστοστερόνη, η μπολντενόνη, η ανδροστενεδιόνη, η ανδροστενεδιόλη, η 19- νορανδροστενεδιόνη, η 19-νορανδροστενεδιόλη και η DHEA (δεϋδροεπιανδροστερόνη). Η ανδροστενεδιόνη και η DHEA ενώ είναι απαγορευμένες ουσίες, συναντώνται σε προϊόντα διατροφής. Άλλοι αναβολικοί παράγοντες (β2-Αγωνιστές) είναι οι ουσίες κλενβουτερόλη και ζερανόλη. Τα πιο συνηθισμένα εμπορικά σκευάσματα αναβολικών στεροειδών είναι η δροστανολόνη, η μεθανανδιενόνη, η μεθενολόνη, η νανδρολόνη, η οξανδρολόνη, η οξυμεθολόνη, η στανοζόλη και η τεστοστερόνη.
Στην ιατρική, η τεστοστερόνη χρησιμοποιείται σε ανεπαρκή ανάπτυξη των εσωτερικών και εξωτερικών γεννητικών οργάνων, ως φάρμακο για τις παθήσεις.
Παρενέργειες: Γυναικομαστία στους άντρες,ακμή,τριχόπτωση. Η παρατεταμένη χρήση της μειώνει τη φυσιολογική παραγωγή τεστοστερόνης από τον οργανισμό. Στις γυναίκες αλλάζει όλο το ορμονολογικό προφίλ, κλείνοντας την παραγωγή οιστρογόνων και προωθώντας την παραγωγή ενδογενούς τεστοστερόνης. Η γυναίκα αποκτά ανδρόμορφη εικόνα, μόνιμη βάθυνση της φωνής, εξάλειψη της γυναικείας φύσης.
Η στανοζόλη (κοινή ονομασία φαρμάκων winstrol - depot) δρα όπως η τεστοστερόνη. Στην ιατρική βοηθά στην ανάπτυξη των μυικών ιστών, ερεθίζοντας τους ανδρογονικούς υποδοχείς. Επεμβαίνει στη δομή του DNA των μυικών κυττάρων "γράφοντας" εκ νέου πληροφορίες μυικής υπερτροφίας απευθείας στην τριφοσφωρική αδενοσίνη (ΑTP).
Παρενέργειες: Όλες οι παρενέργειες της τεστοστερόνης. Μπορεί ακόμα να προκαλέσει διαταραχές στο ανοσοποιητικό σύστημα, καρδιακή υπερτροφία, διαταραχές στον κύκλο της εμμήνου ρήσης των γυναικών. Η ιατρική της χρήση περιορίζεται στις έξι εβδομάδες.
Η ζερανόλη είναι ένα μυκητοοιστρογόνο συντιθεμένο από μύκητες, που ανήκει στις οιστρογόνες ουσίες με αναβολική δράση. Παράγεται και χρησιμοποιείται ως συνθετικό της ανάπτυξης στα βοειδή και δεν επιτρέπεται η χρήση του στον άνθρωπο.
Η ζερανόλη είναι ένα μυκητοοιστρογόνο συντιθεμένο από μύκητες, που ανήκει στις οιστρογόνες ουσίες με αναβολική δράση. Παράγεται και χρησιμοποιείται ως συνθετικό της ανάπτυξης στα βοειδή και δεν επιτρέπεται η χρήση του στον άνθρωπο.
Παρενέργειες: Ατροφία των όρχεων στους άντρες. Η κατάσταση αυτή πολλές φορές είναι αναστρέψιμη αλλά μπορεί να κρατήσει μέχρι τρία χρόνια, ενώ μπορεί να μην υπάρχει αποκατάσταση. Μπορεί να προκαλέσει απώλεια της σεξουαλικότητας και αδενοκαρκινώματα.
Η τιμπερόλη και η ζιπατερόλη (απαγορεύεται η χρήση της από τον άνθρωπο, χρησιμοποιείται στη ζωική παραγωγή) έχει παρόμοια δράση και παρενέργειες με την ζερανόλη.
Η κλενβουτερόλη χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του άσθματος και άλλων ασθενειών που σχετίζονται με το βροχόσπασμο στους ανθρώπους. Έχει σημαντικές αναβολικές και λιπολυτικές επιπτώσεις. Οι αθλητές τη χρησιμοποιούν για μείωση του λίπους και αύξηση της μυικής μάζας.
Η τιμπερόλη και η ζιπατερόλη (απαγορεύεται η χρήση της από τον άνθρωπο, χρησιμοποιείται στη ζωική παραγωγή) έχει παρόμοια δράση και παρενέργειες με την ζερανόλη.
Η κλενβουτερόλη χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του άσθματος και άλλων ασθενειών που σχετίζονται με το βροχόσπασμο στους ανθρώπους. Έχει σημαντικές αναβολικές και λιπολυτικές επιπτώσεις. Οι αθλητές τη χρησιμοποιούν για μείωση του λίπους και αύξηση της μυικής μάζας.
Παρενέργειες: Διαταραχές του νευρικού συστήματος, σοβαρή υποκαλιαιμία.
Επίσης, μερικά στεροειδή μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εξάλειψη της σοβαρής αναιμίας. Τέλος, Ευρωπαϊκές έρευνες αναφέρονται στις θετικές επιπτώσεις των χαμηλών δόσεων αναβολικών στεροειδών, όπως η τεστοστερόνη και το deca-durabolin σε άνδρες που πάσχουν από κλινικά χαμηλά επίπεδα. Αυτό ονομάζεται θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης (HRT), και σε αυτή την περίπτωση αντικαθιστάτε απλά μια απαραίτητη ορμόνη την οποία δεν παράγει πλέον το σώμα.
Αναβολικά - Θετικές Επιδράσεις στους Αθλητές
Οι λόγοι που χρησιμοποιούν οι αθλητές τα αναβολικά είναι οι εξής (Kovac et al, 2014):
Επίσης, μερικά στεροειδή μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εξάλειψη της σοβαρής αναιμίας. Τέλος, Ευρωπαϊκές έρευνες αναφέρονται στις θετικές επιπτώσεις των χαμηλών δόσεων αναβολικών στεροειδών, όπως η τεστοστερόνη και το deca-durabolin σε άνδρες που πάσχουν από κλινικά χαμηλά επίπεδα. Αυτό ονομάζεται θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης (HRT), και σε αυτή την περίπτωση αντικαθιστάτε απλά μια απαραίτητη ορμόνη την οποία δεν παράγει πλέον το σώμα.
Οι λόγοι που χρησιμοποιούν οι αθλητές τα αναβολικά είναι οι εξής (Kovac et al, 2014):
Διόγκωση των μυών τους και αύξηση της δύναμης τους.
Σκληρότερη προπόνηση με μεγαλύτερη διάρκεια και λιγότερη κούραση από την φυσιολογική.
Περισσότερη ανταγωνιστικότητα.
Ήπιας μορφής πρόκληση συναισθηματικής ευφορίας.
Το συμπέρασμα είναι ότι τα αναβολικά βοηθούν τον αθλητή να ενδυναμώνεται περισσότερο με πιο σκληρή προπόνηση αλλά με λιγότερη κούραση ωστόσο δεν αρκούν μόνο αυτά. Ο αθλητής θα πρέπει να ακολουθεί ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα προπόνησης σε συνδυασμό με μια δίαιτα υψηλή σε πρωτεΐνη και ενέργεια για να επιτύχει την μυϊκή ενδυνάμωση (Kovac et al, 2014).
Η πιο συνηθισμένη κατηγορία αθλητών που χρησιμοποιούν αναβολικά είναι οι οι bodybuilders που φανατίζονται με την ιδέα να φτιάξουν ένα μυώδες σώμα κυρίως για αισθητικούς λόγους (El Scheich et al, 2013).
Παρενέργειες Αναβολικών
Η χρήση αναβολικών σε ότι αφορά τους άνδρες μπορεί να επιφέρει ακμή, αυξημένη επιθετικότητα και σεξουαλική διάθεση ενώ η παρατεταμένη χρήση μπορεί να προκαλέσει ως και στειρότητα, ανικανότητα, αναστολή της σπερματογένεσης, συρρίκνωση και σκλήρυνση των όρχεων, νεφρική βλάβη, γυναικομαστία, αλωπεκία, υπερτροφία προστάτη, μειωμένη παραγωγή ενδογενούς τεστοστερόνης και γοναδοτροπινών (Coward et al, 2013).
Σε ότι αφορά τις γυναίκες μπορεί να προκαλέσει ακμή, διαταραχές εμμήνου ρύσεως υπερτροφία κλειτορίδας και γενικά το γυναικείο σώμα χάνει τη θηλυκότητα του καθώς συρρικνώνεται το στήθος, αναπτύσσονται ανδρικά χαρακτηριστικά, μεταξύ αυτών τριχοφυΐα στο πρόσωπο και στο σώμα, βάθυνση του τόνου της φωνής, αυξημένη επιθετικότητα και σεξουαλική διάθεση, αλωπεκία ανδρικού τύπου, πολύ αυξημένα επίπεδα τεστοστερόνης, μειωμένα επίπεδα ωοθυλακιοτρόπου ορμόνης.
Στους εφήβους παρουσιάζεται σοβαρής μορφή ακμή τόσο στο πρόσωπο όσο και στο σώμα, στις νεαρές γίνεται το σώμα τους πιο ανδρικό και τέλος, σταματά η σωματική ανάπτυξη καθώς συγκλίνουν νωρίτερα οι επιφύσεις των οστών από το φυσιολογικό με αποτέλεσμα να έχουμε περιπτώσεις εμφάνισης νανισμού (Leporati et al, 2014).
Παρενέργειες σε άντρες γυναίκες και εφήβους
Τα αρνητικά για όσους παίρνουν αναβολικά είναι ότι η παρατεταμένη κατανάλωση τους μπορεί να προκαλέσει διαφόρων ειδών καρδιακές βλάβες όπως θρομβώσεις, αυξημένη πίεση αίματος, υπέρταση, ταχυκαρδία, υπερινσουλιναιμία έως και καρδιακή προσβολή. Μπορεί επίσης να προκαλέσει ενδοκρινικές βιοχημικές διαταραχές όπως μειωμένη ανοχή στη γλυκόζη, αλλαγές στο λιποπρωτεϊνικό προφίλ (αλλαγές στο ισοζύγιο HDL/LDL), αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων. Επιπρόσθετα, μπορεί να εντοπιστούν ηπατικές βλάβες όπως ηπατίτιδα, ίκτερο, ηπατοκυτταρικό αδένωμα και καρκίνο.
Πέραν της σωματικής υγείας έχουμε παρενέργειες και σε ότι αφορά την ψυχική υγεία του ατόμου καθώς τα άτομα που καταναλώνουν αναβολικά μπορεί να υποφέρουν από κατάθλιψη, ερεθιστικότητα, αδυναμία συγκέντρωσης, επιθετικότητα, βιαιότητα, παράνοια και υπερδιέγερση (Caraci et al, 2011).
Τα διεγερτικά- θετικές επιδράσεις στους αθλητές
Σκληρότερη προπόνηση με μεγαλύτερη διάρκεια και λιγότερη κούραση από την φυσιολογική.
Περισσότερη ανταγωνιστικότητα.
Ήπιας μορφής πρόκληση συναισθηματικής ευφορίας.
Το συμπέρασμα είναι ότι τα αναβολικά βοηθούν τον αθλητή να ενδυναμώνεται περισσότερο με πιο σκληρή προπόνηση αλλά με λιγότερη κούραση ωστόσο δεν αρκούν μόνο αυτά. Ο αθλητής θα πρέπει να ακολουθεί ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα προπόνησης σε συνδυασμό με μια δίαιτα υψηλή σε πρωτεΐνη και ενέργεια για να επιτύχει την μυϊκή ενδυνάμωση (Kovac et al, 2014).
Η πιο συνηθισμένη κατηγορία αθλητών που χρησιμοποιούν αναβολικά είναι οι οι bodybuilders που φανατίζονται με την ιδέα να φτιάξουν ένα μυώδες σώμα κυρίως για αισθητικούς λόγους (El Scheich et al, 2013).
Παρενέργειες Αναβολικών
Η χρήση αναβολικών σε ότι αφορά τους άνδρες μπορεί να επιφέρει ακμή, αυξημένη επιθετικότητα και σεξουαλική διάθεση ενώ η παρατεταμένη χρήση μπορεί να προκαλέσει ως και στειρότητα, ανικανότητα, αναστολή της σπερματογένεσης, συρρίκνωση και σκλήρυνση των όρχεων, νεφρική βλάβη, γυναικομαστία, αλωπεκία, υπερτροφία προστάτη, μειωμένη παραγωγή ενδογενούς τεστοστερόνης και γοναδοτροπινών (Coward et al, 2013).
Σε ότι αφορά τις γυναίκες μπορεί να προκαλέσει ακμή, διαταραχές εμμήνου ρύσεως υπερτροφία κλειτορίδας και γενικά το γυναικείο σώμα χάνει τη θηλυκότητα του καθώς συρρικνώνεται το στήθος, αναπτύσσονται ανδρικά χαρακτηριστικά, μεταξύ αυτών τριχοφυΐα στο πρόσωπο και στο σώμα, βάθυνση του τόνου της φωνής, αυξημένη επιθετικότητα και σεξουαλική διάθεση, αλωπεκία ανδρικού τύπου, πολύ αυξημένα επίπεδα τεστοστερόνης, μειωμένα επίπεδα ωοθυλακιοτρόπου ορμόνης.
Στους εφήβους παρουσιάζεται σοβαρής μορφή ακμή τόσο στο πρόσωπο όσο και στο σώμα, στις νεαρές γίνεται το σώμα τους πιο ανδρικό και τέλος, σταματά η σωματική ανάπτυξη καθώς συγκλίνουν νωρίτερα οι επιφύσεις των οστών από το φυσιολογικό με αποτέλεσμα να έχουμε περιπτώσεις εμφάνισης νανισμού (Leporati et al, 2014).
Παρενέργειες σε άντρες γυναίκες και εφήβους
Τα αρνητικά για όσους παίρνουν αναβολικά είναι ότι η παρατεταμένη κατανάλωση τους μπορεί να προκαλέσει διαφόρων ειδών καρδιακές βλάβες όπως θρομβώσεις, αυξημένη πίεση αίματος, υπέρταση, ταχυκαρδία, υπερινσουλιναιμία έως και καρδιακή προσβολή. Μπορεί επίσης να προκαλέσει ενδοκρινικές βιοχημικές διαταραχές όπως μειωμένη ανοχή στη γλυκόζη, αλλαγές στο λιποπρωτεϊνικό προφίλ (αλλαγές στο ισοζύγιο HDL/LDL), αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων. Επιπρόσθετα, μπορεί να εντοπιστούν ηπατικές βλάβες όπως ηπατίτιδα, ίκτερο, ηπατοκυτταρικό αδένωμα και καρκίνο.
Πέραν της σωματικής υγείας έχουμε παρενέργειες και σε ότι αφορά την ψυχική υγεία του ατόμου καθώς τα άτομα που καταναλώνουν αναβολικά μπορεί να υποφέρουν από κατάθλιψη, ερεθιστικότητα, αδυναμία συγκέντρωσης, επιθετικότητα, βιαιότητα, παράνοια και υπερδιέγερση (Caraci et al, 2011).
Τα διεγερτικά- θετικές επιδράσεις στους αθλητές
Οι πιο γνωστές διεγερτικές ουσίες είναι οι αμφεταμίνες, η κοκαΐνη και η καφεϊνη. Τα διεγερτικά επιδρούν στο νευρικό σύστημα και αυξάνουν την προσοχή και την ετοιμότητα, προκαλούν αϋπνία και αναστέλλουν την εμφάνιση μυϊκής κόπωσης. Χάρη σε αυτές τις ιδιότητες βελτιώνουν τη σωματική και πνευματική απόδοση. Προκαλούν όμως και πολλές ανεπιθύμητες και επικίνδυνες παρενέργειες. Αυξάνουν την επιθετικότητα και το άγχος και μειώνουν την ορθή κρίση, αυξάνοντας τον κίνδυνο τραυματισμού τόσο του χρήστη όσο και του αντιπάλου του. Η αναστολή της κόπωσης, οδηγεί σε υπέρβαση των φυσικών ορίων αντοχής των αθλητών, με σοβαρές επιπτώσεις για την υγεία τους.
Οι ευρέως χρησιμοποιούμενες συμπαθομιμητικές αμίνες προξενούν άγχος, τρόμο, τρεμούλιασμα, πονοκέφαλο, κίνδυνο εγκεφαλικής αιμορραγίας και καρδιακής ανακοπής. Οι αμφεταμίνες αυξάνουν την αρτηριακή πίεση, την καρδιακή συχνότητα, το μεταβολισμό και τα λιπαρά οξέα στο πλάσμα, προκαλούν μέτρια αγγειοδιαστολή στους βρόγχους και δυσλειτουργία του θερμορυθμιστικού συστήματος, που οδηγεί σε αφυδάτωση και αδυναμία αποβολής θερμότητας. Η μακροχρόνια χρήση τους προκαλεί τοξικές επιδράσεις στον οργανισμό και ψυχολογική εξάρτηση. Εχουν προκληθεί αρκετοί θάνατοι αθλητών από χορήγηση τέτοιων ουσιών σε συνθήκες μέγιστης σωματικής δραστηριότητας.
Η κοκαΐνη προκαλεί αίσθημα ευφορίας και γρηγορότερη αντίδραση των αντανακλαστικών. Είναι ως γνωστόν βαρύ ναρκωτικό το οποίο μπορεί να προκαλέσει αιφνίδιο θάνατο. Παρόλα αυτά έχει χρησιμοποιηθεί ευρύτατα σε επαγγελματικά αγωνίσματα όπως το μπάσκετ και το ποδόσφαιρο.
Η καφεϊνη βελτιώνει την ικανότητα αντοχής, είτε αυξάνοντας τη διακίνηση λιπαρών οξέων ως καύσιμο παροχής ενέργειας, είτε επιδρώντας θετικά στη μυϊκή συστολή (αυξημένη ροή ασβεστίου στο σαρκόπλασμα του μυός). Περιέχεται στο τσάι, τον καφέ και την κόκα κόλα και θεωρείται doping, όταν ανιχνεύεται στα ούρα σε ποσότητες πάνω από 15mcg/ml. Για να ανιχνευθεί τόσο υψηλή ποσότητα, πρέπει να έχουν καταναλωθεί πάνω από οχτώ κούπες καφέ.
https://www.care.gr/post/1624/doping-psyxokinitika-diegertika-farmakaΗ αμφεταμίνη είναι χημική ουσία που δημιουργήθηκε αρχικά το 1887 από τον Ρουμάνο χημικό Lazar Edeleanu στο πανεπιστήμιο του Βερολίνου, με το όνομα φαινυλισοπροπυλαμίνη. Τη δεκαετία του 1930 χρησιμοποιήθηκε για την αντιμετώπιση της ναρκοληψίας (μια σπάνια διαταραχή του ύπνου) και του συνδρόμου υπερκινητικότητας και διάσπασης της προσοχής. Χρησιμοποιήθηκε ευρέως στους στρατιώτες κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Η ιατρική χρήση των αμφεταμινών για την αντιμετώπισης της ήπιας κατάθλιψης ήταν πολύ διαδεδομένη στις δεκαετίες του ’50 και του ’60. Μεγάλη χρήση έγινε επίσης από παχύσαρκα άτομα, λόγω της ιδιότητας των αμφεταμινών να «κόβουν» την όρεξη. Ωστόσο, από τα τέλη της δεκαετίας του ’70 δεν παρασκευάζονται πια φαρμακευτικά - παρά μόνο κάποια παράγωγα τους- λόγω των παρενεργειών και των εθιστικών τους ιδιοτήτων και βρίσκονται μόνο στην παράνομη αγορά. Σήμερα, η θειική αμφεταμίνη, που παρασκευάζεται παράνομα, είναι η πιο διαδεδομένη μεταξύ των εξαρτημένων ατόμων.
https://www.prolipsis.gr/amfetamines.html
https://www.pronia.com.au/site/assets/files/1152/speed_-_greek.pdf
Μια άλλη κατηγορία ενεργειακών ποτών είναι τα Ψυχότροπα Διεγερτικά ποτά που προορίζονται κυρίως για νέους, περιέχουν ζάχαρη, μεγάλες δόσεις καφεΐνης ή / και ταυρίνη εκχυλίσματα φυτών (guarana, ginseng κ.λπ.) και βιταμίνες της ομάδας Β, που μερικές φορές υπερβαίνουν το όριο τοξικότητας για τις βιταμίνες Β6 και Β12.
Τα πλεονεκτήματα των διεγερτικών στους αθλητές είναι πολλά και συμβάλουν στην καλύτερη επίδοση τους. Τα πιο σημαντικά είναι (Caraci et al, 2011):
Αυξάνουν την αυτοσυγκέντρωση και την ετοιμότητα του αθλητή
Ελαττώνουν το αίσθημα κούρασης
Μειώνει την ένταση του πόνου
Αυξάνει την ανταγωνιστικότητα
Βελτιώνουν τον συντονισμό των κινήσεων, τη δύναμη και την αντοχή του
Ελαττώνουν το αίσθημα της πείνας
Αυξάνουν τη λίμπιντο
Διαστέλλουν τις κόρες των ματιών και επιταχύνουν τις δραστηριότητες του κεντρικού νευρικού συστήματος.
Στην περίπτωση που σταματήσει κάποιος να παίρνει διεγερτικά, εμφανίζονται τα λεγόμενα συμπτώματα στέρησης περίπου μετά από 2-4 μέρες από την τελευταία κατανάλωση προϊόντος με διεγερτικό.
Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να είναι αίσθημα κούρασης, διαταραχή του βραδινού ύπνου, εφιάλτες, κεφαλαλγία, άλγος στομάχου, μυϊκές κράμπες, εφίδρωση και αυξημένη όρεξη.
Η έλλειψη τους μπορεί να προκαλέσει και πιο σοβαρά συμπτώματα όπως γενικότερη νευρικότητα του ατόμου, κατάθλιψη και ψυχωτικές διαταραχές.
Caraci F et al. Neurotoxic properties of the anabolic androgenic
steroids nandrolone and methandrostenolone in primary neuronal
cultures. J Neurosci Res. 2011 Apr;89(4):592-600.
Άμεσες παρενέργειες
Οι άμεσες παρενέργειες των διεγερτικών είναι η ταχυκαρδία και γενικότερη καρδιακή αρρυθμία, η υπέρταση, ο πόνος στο στήθος, η εφίδρωση, το ρίγος, η ναυτία, ο εμετός, οι ψευδαισθήσεις, ο πανικός, το παραλήρημα, επιθετικότητα, προβλήματα μυϊκής φύσεως, κεφαλαλγία και μπορεί κάποιες από αυτές τις παρενέργειες να χειροτερέψουν και να οδηγήσουν σε έμφραγμα του μυοκαρδίου, κρίσεις υπέρτασης, εγκεφαλική αιμορραγία, κατάσταση σοκ, κώμα και να φτάσει μέχρι το θάνατο.
Έμμεσες παρενέργειες
Σε βάθος χρόνου, τα άτομα που καταναλώνουν διεγερτικά μπορεί να εμφανίσουν παρενέργειες όπως απώλεια βάρους, πρόβλημα μνήμης, αφυδάτωση και σε κάποιες περιπτώσεις τα άτομα μπορούν να αντιμετωπίσουν ακόμα πιο σοβαρές παρενέργειες όπως κατάθλιψη, ψύχωση, μόνιμα ψυχολογικά προβλήματα, τάσεις αυτοκτονίας και παράνοια
Τα ναρκωτικά - θετικές επιδράσεις στους αθλητές
Η χρήση ναρκωτικών χρησιμοποιείται κυρίως για την ανακούφιση πόνων, εντοπίζονται σε φαρμακευτικά σκευάσματα και είναι η ισχυρότερη μορφή που υπάρχει. Χρησιμοποιούνται επίσης στη θεραπεία της δύσπνοιας.
Οι ναρκωτικές ουσίες που απαγορεύεται η χρήση τους δια νόμου είναι η Βουπρενορφίνη, Δεξτρομοραμίδη, Ηρωίνη, Υδροκοδόνη, Μεθαδόνη, Μορφίνη, Πενταζοκίνη και η Πεθιδίνη. Αυτές που επιτρέπονται είναι τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NSAIDs), η ασπιρίνη, η κοδεΐνη, η δεξτρομεθορφάνη, η δεξτροπροποξυφαίνη, η διυδροκοδεϊνη, το διφαινοξυλικό, η αιθυλομορφίνη, η φολκοδίνη, η προποξυφαίνη, η παρακεταμόλη και η τραμαδόλη (Coward et al, 2013).
Οι αθλητές χρησιμοποιούν ναρκωτικές ουσίες κυρίως για να μην νιώθουν καθόλου πόνο ή για να τον ελαχιστοποιήσουν, σε περίπτωση τραυματισμού ή μπορούν επίσης να καταναλώνουν τις συγκεκριμένες ουσίες μέσω φαρμάκων για να έχουν περισσότερη αντοχή στον πόνο ώστε να μην αποτελεί ανασταλτικός παράγοντας για την προπόνηση ή τον επικείμενο αγώνα. Κάτι τέτοιο μπορεί να δημιουργήσει σοβαρότερα προβλήματα στην υγεία του καθώς όντας υπό την επήρεια φαρμάκων να μην αντιλαμβάνεται την σοβαρότητα του τραυματισμού του και αυτό μπορεί να οδηγήσει στην διόγκωση του προβλήματος.
Παρενέργειες
Η υπνηλία, η καταστολή της αναπνοής, η ναυτία, ο εμετός, η δυσκοιλιότητα, η εφίδρωση, η απώλεια συγκέντρωσης, ισορροπίας, η συντονισμού των κινήσεων, λιποθυμικά επεισόδια, ταχυπαλμία, καταστολή, νευρικότητα και αλλαγές της διάθεσης είναι μερικές από τις παρενέργειες των ναρκωτικών αναλγητικών όταν δεν χρησιμοποιούνται με σύνεση και καθοδήγηση.
Αυτό που πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη μας είναι ο κίνδυνος εθισμού στο φάρμακο. Στην περίπτωση της υπερβολικής κατανάλωσης ναρκωτικών αναλγητικών μπορεί να δημιουργήσει καταστολή της αναπνοής γεγονός που μπορεί να επιφέρει ακόμα και θάνατο (Kovac et al, 2014).
Κανναβινοειδή - Θετικές Επιδράσεις στους Αθλητές
Η κάνναβη είναι πλούσια σε ψυχοενεργά συστατικά, με κυριότερο εκπρόσωπο τη δέλτα-9-τετραϋδροκανναβινόλη ή Δ9-THC. Στις περισσότερες χώρες της Δύσης, η κάνναβη θεωρείται ναρκωτικό και η νομοθεσία απαγορεύει την εμπορεία, κατοχή και κατανάλωσή της. Οι πιο γνωστές ονομασίες κάνναβης είναι η Μαριχουάνα, το Χασίς και το Χασισέλαιο. Τον Απρίλιο του 1998 η Ιατρική Επιτροπή της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής (Δ.Ο.Ε), αποφάσισε να συμπεριλάβει τα κανναβινοειδή στη λίστα των ουσιών που θεωρούνται ως φάρμακα (Caraci et al, 2011).
Στην πραγματικότητα, τα κανναβινοειδή είναι παραισθησιογόνες ουσίες. Όταν καταναλωθούν σε μικρές ποσότητες προκαλούν αίσθημα χαλάρωσης και μειώνουν τις αναστολές και γι’ αυτό το λόγο τα χρησιμοποιούν οι αθλητές καθώς έτσι μειώνεται ο φόβος του αγνώστου και διατηρούν την ψυχραιμία τους. Παρενέργειες: Όταν όμως καταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες μπορούν να βλάψουν την νοητική λειτουργία και να ελαττώσουν το συντονισμό των κινήσεων και την ικανότητα του ατόμου να εκτελεί πολύπλοκες δραστηριότητες.
Πεπτιδικές Ορμόνες
Οι πεπτιδικές ορμόνες που απαγορεύονται είναι οι εξής (De Souza, Hallak, 2011):
Χοριακή γοναδοτροπίνη (hCG) (αφορά μόνο στους άνδρες)
Υποφυσιακές και συνθετικές γοναδοτροπίνες (LH), (αφορά μόνο στους άνδρες) Κορτικοτροπίνες (ACTH, tetracosactide)
Αυξητική ορμόνη (hGH), αυξητικός παράγοντας που μοιάζει με την ινσουλίνη (IGF-1), και όλοι οι αντίστοιχοι παράγοντες απελευθέρωσης και τα ανάλογά τους
Ερυθροποιητίνη (EPO) 12
Ινσουλίνη. Χορηγείται μόνο για την θεραπεία αθλητών που πάσχουν αποδεδειγμένα από ινσουλινοεξαρτώμενο διαβήτη και είναι διαπιστευμένο από ενδοκρινολόγο.
Δράσεις Πεπτιδικών Ορμονών γενικά
Οι πεπτιδικές και οι γλυκοπρωτεϊνικές ορμόνες έχουν πολύ σημαντικό ρόλο καθώς μεταφέρουν μηνύματα σε όλο το σώμα προκειμένου να διεγείρουν ορισμένες λειτουργίες όπως η προώθηση της ανάπτυξης του σώματος, επηρεάζουν την σεξουαλική συμπεριφορά καθώς και άλλες συμπεριφορές, ελέγχουν τον πόνο και τέλος, διεγείρουν την παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων.
Θετικές Επιδράσεις στους Αθλητές
Οι λόγοι που χρησιμοποιούν οι αθλητές αυτές τις ουσίες είναι οι εξής (El Scheich et al, 2013):
Για να διεγείρουν την παραγωγή των ορμονών που υπάρχουν στο σώμα.
Για να αυξήσουν το μέγεθος και την δύναμη της μυϊκής τους μάζας
Για να βοηθήσουν στην επιδιόρθωση των ιστών σε περίπτωση τραυματισμού και έτσι να επιστρέψουν γρηγορότερα στις προπονήσεις.
Προκειμένου να βελτιώσουν την ικανότητα του αίματος να μεταφέρει οξυγόνο.
Η χορήγηση Χοριακής Γοναδοτροπίνης (hCG, Ανθρώπινη Χοριακή Γοναδοτροπίνη), μπορεί να προκαλέσει αυξημένη παραγωγή τεστοστερόνης στους άνδρες και γι’ αυτό η χρήση της θεωρείται ανάλογη με τη λήψη τεστοστερόνης. Έχει συναγωνιστική δράση με την ωχρινοποιητική ορμόνη (LH).
Παρενέργειες
Στις ανεπιθύμητες παρενέργειες παρατηρείται γυναικομαστία στους άνδρες και διόγκωση των ωοθηκών και η υποογκαιμία στις γυναίκες. Οι πολύδυμες κυήσεις δεν είναι κάτι το ασυνήθιστο (Kovac et al, 2014).
Κορτικοτροπίνες (ACTH – Φλοιοεπινεφριδιοτρόπος ορμόνη)
Η κορτικοτροπίνη είναι μια ορμόνη που παράγεται από την υπόφυση για διεγείρει την παραγωγή κορτικοστεροειδών. Η κορτικοτροπίνη βοηθάει στην αναδόμηση των τραυματισμένων ιστών και μυών, αλλά όταν χρησιμοποιείται πέραν του προβλεπόμενου, μπορεί να προκαλέσει εκφυλισμό των μυών.
Θετικές Επιδράσεις στους Αθλητές
Η κορτικοτροπίνη χρησιμοποιείται σε μεγάλο βαθμό από τους αθλητές, γιατί η κορτιζόλη τους προκαλεί αίσθημα ευφορίας και τους διαφυλάσσει από στρεσογόνες καταστάσεις. Οποιαδήποτε χρήση της κορτικοτροπίνης είτε στοματική, η ενδομυϊκή ή ενδοφλέβια θεωρείται ισοδύναμη και γι’ αυτό το λόγο απαγορεύεται (Coward et al, 2013).
Αυξητική Ορμόνη (GH) και Αυξητικός Παράγοντας που Σχετίζεται σε Μεγάλο Βαθμό με στην Ινσουλίνη (IGF-1)
Η ορμόνη GH εκκρίνεται από την υπόφυση και σκοπό έχει την αύξηση των οστών, των μυών και των ιστών.
Θετικές Επιδράσεις στους Αθλητές
Οι αθλητές την χρησιμοποιούν για να προκαλέσουν μυϊκή και οστική ανάπτυξη. Ο IGF-1 είναι μια ορμόνη που παράγεται από το συκώτι ως απάντηση στην ορμόνη GH. Οι δράσεις της συγκεκριμένης ορμόνης σε ότι αφορά την ώθηση της ανάπτυξης, οφείλεται κυρίως στη δράση του IGF-1 στα κύτταρα στόχους. Στόχος της αυξητικής ορμόνης είναι να διεγείρει την πρωτεϊνοσύνθεση. Προκειμένου να το πετύχει, κινητοποιεί το λίπος μέσω της λιποδιάλυσης (El Scheich et al, 2013).
Πολλοί αθλητές έχουν δηλώσει ότι έκαναν χρήση της συγκεκριμένης ουσίας η οποία είναι γνωστή από το 1980. Ο Ben Johnson είχε πρωτοστατήσει σε σκάνδαλο για χρήση αναβολικών σε συνδυασμό με την ορμόνη GH και για το λόγο αυτό του αφαιρέθηκε το χρυσό μετάλλιο στον τελικό των 100 μέτρων στους Ολυμπιακούς της Σεούλ. Έκτοτε πολλοί αθλητές έχουν αποκαλύψει ότι είχαν κάνει χρήση του συγκεκριμένου συνδυασμού προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις δυσκολίες και στις απαιτήσεις της αθλητικής καριέρας.
Ο κύριος λόγος που ο αθλητής χρησιμοποιεί την ορμόνη GH είναι η πεποίθηση ότι η χρήση αναβολικών όπως η GH μπορεί να τους προστατέψει από τραυματισμούς, δηλαδή ως προληπτικό παράγοντα και επίσης ως επουλωτικό παράγοντα στην περίπτωση που όντως τραυματίζονται και η GH βοηθά στην γρηγορότερη επάνοδο στην ενεργό δράση. Η συγκεκριμένη ορμόνη υπάρχει στην αγορά σε μεγάλες ποσότητες και το θετικό της είναι ότι δεν μη ανιχνεύσιμη σε ενδεχόμενο έλεγχο ντόπινγκ και σχετικά ασφαλής για την υγεία σε σύγκριση με τα υπόλοιπα αναβολικά.
Παρενέργειες από τη χρήση της GH και Ινσουλίνη (IGF-1)
Αλλεργικές αντιδράσεις, μυοκαρδιοπάθεια, μυοπάθειες, υπέρταση, δυσανεξία στην γλυκόζη / σακχαρώδης διαβήτης, αυξημένη εφίδρωση, οστική υπερτροφία, αρθρίτιδα και οστεοπόρωση μπορεί να προκαλέσει η χρήση της ουσίας. Σοβαρότερες παρενέργειες μπορεί να είναι περιφερικές νευροπάθειες, σπλαχνική υπερτροφία, επιδείνωση καρδιαγγειακών παθήσεων, όγκος ή καρκίνος (Kovac et al, 2014).
Σε ότι αφορά τις παρενέργειες από τη παρατεταμένη χρήση της IGF-1 μπορεί να είναι το τρέμουλο, η εφίδρωση, η ανησυχία, η ταραχή, η υποθερμία, ακατάσχετες επιθυμίες, επιδείνωση κάποιας καρδιαγγειακής νόσου, αναφυλακτικό σοκ και η αλλεργία στην ινσουλίνη. Μπορεί επίσης ο συνδυασμός της με άλλα φάρμακα μπορεί να προκαλέσει επίσης παρενέργειες. Συνίσταται να μην καταναλώνουν πολύ αλκοόλ τα άτομα που καταναλώνουν IGF-1. Τέλος, η χορήγηση GH και IGF-1 θα πρέπει να γίνεται με σύριγγες μιας χρήσεως αλλιώς αυξάνεται ο κίνδυνος μετάδοσης μολυσματικών ασθενειών.
Τα φάρμακα που διεγείρουν την απελευθέρωση της αυξητικής ορμόνης είναι η κλονιδίνη, η λεβοντόπα και η βασοπρεσίνη και αυτός είναι και ο λόγος που χρησιμοποιούνται από τους αθλητές (Caraci et al, 2011).
Η ερυθροποιητίνη (ΕΠΟ)
Η ερυθροποιητίνη παράγεται από τα νεφρά για να ρυθμίσει την παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Η λειτουργία της έχει ως εξής: η μειωμένη παροχή οξυγόνου και / ή η αναιμία διεγείρει την παραγωγή ερυθροποιητίνης, που διαδοχικά διεγείρει την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της μάζας των 15 ερυθροκυττάρων, την αύξηση της αιμοσφαιρίνης και του αιματοκρίτη. Έτσι, προκαλείται βελτίωση της ικανότητας μεταφοράς οξυγόνου και αύξηση της αντοχής.
Θετικές Επιδράσεις στους Αθλητές
Η ανθρώπινη ανασυνδιασμένη ερυθροποιητίνη (r-HuEPO) χρησιμοποιήθηκε από αθλητές, που ασχολιόντουσαν με αθλήματα αντοχής όπως μαραθωνοδρόμοι, cross country σκιέρ και ποδηλάτες. Η χρήση της από τους συγκεκριμένους αθλητές προσφέρει τη δυνατότητα της μεταφοράς οξυγόνου. Η EPO προσφέρει τα οφέλη του ντόπινγκ αίματος, χωρίς τους κινδύνους που ενέχει μια μετάγγιση αίματος (De Souza, Hallak, 2011).
Η εμφάνιση της ανασυνδιασμένης EPO έγινε το 1987 όπου και μπορούσε κάποιος να τη βρει και να την αγοράσει. Ωστόσο, το 1990, έγινε γνωστό ότι κάποιοι Ευρωπαίοι ποδηλάτες πέθαναν μετά από χρήση της συγκεκριμένης ουσίας και γι’ αυτό απαγορεύτηκε η χρήση της. Υπήρχαν και περιπτώσεις Ολυμπιονικών που κατηγορήθηκαν για χρήση της συγκεκριμένης ουσίας με τις ανάλογες συνέπειες που επιβάλει σε αυτές της περιπτώσεις ο Παγκόσμιος Οργανισμός Αντι-ντόπινγκ.
Παρενέργειες από τη χρήση της ερυθροποιητίνης
Η χρήση της ερυθροποιητίνης μπορεί να προκαλέσει πονοκέφαλο, υπέρταση και αποπληξία. Ακόμη μπορεί να υπερφορτώσει την καρδιακή λειτουργία και να αυξήσει τον κίνδυνο σχηματισμού θρομβώσεων, εμφράγματος, καρδιακής ανακοπής και θανάτου (El Scheich et al, 2013).
Δαρβεποετίνη άλφα (Darbepoetin alfa) Η Δαρβεποετίνη άλφα σε σύγκριση με την r-HuEPO έχει μεγαλύτερο χρόνο ζωής στον ορό, μεγαλύτερη in vivo δραστικότητα και μπορεί να επιφέρει την ίδια βιολογική απάντηση στην περίπτωση χορήγησης της σε αραιά διαστήματα.
Ινσουλίνη
Η ινσουλίνη όπως και η ορμόνη GH αποτελεί σοβαρή απειλή για τον αθλητισμό καθώς δεν ανιχνεύονται οπότε παρά το ότι έχουν απαγορευτεί από την Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή, δεν υπάρχει τρόπος διασφάλισης ότι δεν γίνεται χρήση αυτών των ουσιών από τους αθλητές.
Η ινσουλίνη μπορεί να 16 αποτελέσει παράγοντα αύξησης της αθλητικής απόδοσης με διαφορετικούς τρόπους. Ο πρώτος είναι ότι μπορεί να διευκολύνει την είσοδο της γλυκόζης στα κύτταρα και έτσι με αυτόν τον τρόπο διεγείρεται ο σχηματισμός γλυκογόνου (Leporati et al, 2014). Ο δεύτερος είναι μέσω της χρήσης παρόμοιων σκευασμάτων ινσουλίνης από τον αθλητή, πριν τον αγώνα ή κατά τη διάρκεια της προπόνησης και με αυτό τον τρόπο μπορεί να βελτιωθεί η αντοχή του αθλητή και η ικανότητα να επανέλθει γρηγορότερα μετά τον αγώνα. Ο τελευταίος τρόπος είναι να κάνουν οι αθλητές συχνές ενέσεις ινσουλίνης βραχείας δράσης σε συνδυασμό με μια δίαιτα υψηλή σε υδατάνθρακες έτσι ώστε να αυξάνουν τον μυϊκό τους όγκο αλλά και την απόδοση τους. Τον τρόπο αυτό υιοθετούν κυρίως οι body builders και οι αρσιβαρίστες (Coward et al, 2013).
Β-2 Αγωνιστές
Στους β-2 αγωνιστές υπάγονται οι ουσίες όπως η Φορμοτερόλη, Φαιντερμίνη, Σαλβουταμόλη, Σαλμετερόλη, Τερβουταλίνη και άλλες σχετικές ουσίες. Η χρήση τους γίνεται για την αντιμετώπιση του άσθματος μέσω της συσκευής εισπνοής και μόνο.
Παράγοντες με Αντι-οιστρογόνο Δράση.
Οι αναστολείς αρωματάσης, η Κλομιφαίνη, Κυκλοφενίλη και η Ταμοξιφαίνη απαγορεύονται μόνο στους άνδρες.
Παράγοντες Συγκάλυψης
Υπάρχουν ουσίες που καταναλώνονται από τους αθλητές προκειμένου να συγκαλύψουν αναβολικές ουσίες που θα ανιχνεύονταν σε έλεγχο ντόπινγκ γι’ αυτό και ονομάζονται παράγοντες συγκάλυψης. Τέτοιες ουσίες είναι: τα διουρητικά, η επιτεστοστερόνη (epitestosterone), η προβενεσίδη (probenecid), τα υποκατάστατα του πλάσματος (π.χ υδροξυαιθυλάμυλο). Μια τέτοια αθλητική συμπεριφορά μάλλον θα χαρακτηριζόταν ανεύθυνη από την πλευρά του αθλητή καθώς καταναλώνει επιβλαβείς ουσίες για τον οργανισμό του, 17 μόνο και μόνο για να βγει αρνητικό το δείγμα του σε ενδεχόμενο έλεγχο. Θέτει δηλαδή την υγεία του σε δευτερεύοντα ρόλο (De Souza, Hallak, 2011).
Διουρητικά
Τα φάρμακα που αυξάνουν την αποβολή των ούρων ονομάζονται διουρητικά. Η ιδιότητα τους είναι να αυξάνουν τον όγκο των ούρων και συχνά μεταβάλλουν το ph και την ιοντική σύνθεση των ούρων και του αίματος, ενώ μειώνουν και την αρτηριακή πίεση. Επίσης, βοηθούν στην ελάττωση των υγρών του σώματος. Οι διουρητικές ουσίες που απαγορεύονται είναι η Ακεταζολαμίδη (acetazolamide), η Βουμετανίδη (bumetanide), η Χλωρθαλιδόνη (chlorthalidone), το Αιθακρυνικό οξύ (ethacrynic acid), η Φουροσεμίδη (furosemide or frusemide), η Υδροχλωροθειαζίδη (hydrochlorothiazide), η Μαννιτόλη (mannitol), η Μερσαλύλη (mersalyl), η Σπιρονολακτόνη (spironolactone) και η Τριαμτερένη (triamterene). Υπάρχουν επίσης φάρμακα που χορηγούνται για την αντιμετώπιση της υπέρτασης, της καρδιακής ανεπάρκειας, των νεφρικών και ηπατικών διαταραχών καθώς και της προεμμηνορροϊκής διάτασης, στα οποία μπορεί να βρεθούν διουρητικές ουσίες.
Διουρητικά - Θετικές Επιδράσεις στους Αθλητές
Οι αθλητές και κυρίως οι πυγμάχοι, οι αθλητές άλλων πολεμικών τεχνών, οι αρσιβαρίστες, χρησιμοποιούν τα διουρητικά για να εξασφαλίσουν την άμεση απώλεια βάρους που σχετίζεται με το άθλημα τους, με σκοπό να κερδίσουν την μικρότερη κατηγορία βάρους στην οποία θα αγωνιστούν. Ο δεύτερος πιο συνήθης λόγος είναι ότι τα διουρητικά κάνουν την πυκνότητα των ούρων πιο αραιή και επομένως είναι δυσκολότερη η ανίχνευση απαγορευμένης ουσίας σε ενδεχόμενο έλεγχο ντόπινγκ (Leporati et al, 2014).
Παρενέργειες από τη χρήση διουρητικών
Όπως όλα τα φάρμακα και τα διουρητικά έχουν παρενέργειες. Οι πιο άμεσες παρενέργειες και όχι τόσο επικίνδυνες είναι η απώλεια βάρους, ο πυρετός, η νυχτερινή ενούρηση, η συχνοουρία, η αφυδάτωση, ο πονοκέφαλος, η δίψα, διάφορες διαταραχές στην εμμηνόρροια, η απώλεια 18 συντονισμού, η ναυτία, νεφρική ανεπάρκεια, αλλαγή στην όρεξη για φαγητό καθώς και γαστρεντερικές διαταραχές. Η πιο σοβαρή παρενέργεια που μπορεί να προκληθεί από αλόγιστη χρήση διουρητικών ουσιών είναι η νεφρική και ηπατική ανεπάρκεια που μπορεί να επιφέρει μέχρι και το θάνατο. Γι’ αυτό ο αθλητής πρέπει να εξασφαλίζει ότι καταναλώνει τις απαραίτητες ποσότητες νερού που χρειάζεται ο οργανισμός και τις αυξάνει αν ασκείται περισσότερο από το φυσιολογικό (Kovac et al, 2014).
Γλυκοκορτικοστεροειδή
Τα κορτικοστεροειδή είναι οι πιο ισχυροί αντιφλεγμονώδεις παράγοντες που είναι διαθέσιμοι στην ιατρική. Όταν όμως καταναλώνονται σε καθημερινή βάση μπορούν να προκαλέσουν ένα αίσθημα ευφορίας. Η δράση των κορτικοστεροειδών είναι σε γενικές γραμμές αναβολική στο ήπαρ και καταβολική στους μυς, στο δέρμα, στη λέμφο, στο λιπώδη και συνδετικό ιστό.
Παρενέργειες από τη χρήση Γλυκοκορτικοστεροειδών - Θετικές Επιδράσεις στους Αθλητές
Γενικά οι δράσεις και οι παρενέργειες των γλυκοκορτικοστεροειδών μπορούν είτε να βελτιώσουν είτε να χειροτερέψουν την επίδοση ενός αθλητή (Caraci et al, 2011).
Στην πρώτη περίπτωση, οι μεγάλες δόσεις μπορούν να συγκαλύψουν την ύπαρξη μιας ερεθισμένης άρθρωσης ή τραυματισμένου μυός, αυξάνοντας έτσι την αθλητική απόδοση ενώ στην ουσία ο αθλητής αντιμετωπίζει κάποιον τραυματισμό ο οποίος υπό φυσιολογικές συνθήκες θα έπρεπε να λάβει κάποια ιατρική συμβουλή για την αποθεραπεία του. Τα κορτικοστεροειδή έχουν την δυνατότητα να προκαλούν αύξηση της γλυκόζη στο αίμα γεγονός που αυξάνει την αντοχή ενός αθλητή (Coward et al, 2013). Επίσης η επίδραση των γλυκοκορτικοστεροειδών στην αύξηση της ερυθροποίησης και διέγερσης του πρώτου σταδίου στην παραγωγή στεροειδών βοηθά στην βελτίωση της απόδοσης ενός αθλητή. Στην δεύτερη και χειρότερη περίπτωση, οι παρενέργειες των γλυκοκορτικοστεροειδών, στην περίπτωση υπερβολικής κατανάλωσης τους, μπορούν να επηρεάσουν την αυτοσυγκέντρωση του αθλητή, να επηρεάσει τη δύναμη του και τελικά να μην μπορεί να ανταπεξέλθει στις αθλητικές του υποχρεώσεις.
Η χρήση των κορτικοστεροειδών απαγορεύεται όταν χορηγούνται από το στόμα, πρωκτικά ή με ενδοφλέβια ή ενδομυϊκή ένεση. Η μόνη χρήση που επιτρέπεται είναι η τοπική (στον πρωκτό, στα αυτιά, στο δέρμα, στη μύτη σε μορφή κρέμας ή αλοιφής και στα μάτια μόνο σε σταγόνες), με εισπνοές και ενδο-αρθρικές ή τοπικές ενέσεις (στην άρθρωση ή σε μαλακό ιστό). Η χορήγηση κορτικοστεροειδών σε άλλη μορφή απαγορεύεται.
Απαγορευμένες Μέθοδοι
Τρεις είναι οι απαγορευμένες μέθοδοι που υπάρχουν και βοηθούν την απόδοση των αθλητών αλλά σχεδόν πάντα με το ανάλογο κόστος σε βάρος της υγείας τους (Leporati et al, 2014). Αύξηση Μεταφοράς Οξυγόνου. 1. Ντόπινγκ αίματος. 2. Χορήγηση προϊόντων που αυξάνουν την πρόσληψη, μεταφορά ή διάθεση οξυγόνου. Φαρμακολογική, Χημική και Φυσική Τροποποίηση. 3. Γονιδιακό ντόπινγκ.
1η Απαγορευμένη Μέθοδος - Αύξηση Μεταφοράς Οξυγόνου.
Ντόπινγκ αίματος:
Η διαδικασία της διενέργειας ντόπινγκ αίματος ξεκινάει 2 με 3 μήνες πριν αγωνισθεί ο αθλητής και του παίρνουν κάποια ποσότητα αίματος. Αυτή η ποσότητα αποθηκεύεται μέχρι να επαναχορηγηθεί στον αθλητή μια βδομάδα πριν την αθλητική διοργάνωση που θα συμμετέχει. Στο μεταξύ ο αθλητής στο διάστημα αυτό αναπληρώνει την ποσότητα του αίματος που έχασε με φυσιολογικό τρόπο. Με την χορήγηση αυτή αυξάνεται με τεχνητό τρόπο ο αριθμός των ερυθροκυττάρων στο σώμα και έτσι βελτιώνεται η ικανότητα του σώματος του αθλητή να μεταφέρει οξυγόνο.
Ο λόγος που οι αθλητές χρησιμοποιούν το ντόπινγκ αίματος είναι γιατί αυτή η τεχνητή αύξηση των ερυθροκυττάρων αυξάνεται την ίδια στιγμή και την ικανότητα του σώματος να μεταφέρει οξυγόνο στους ιστούς. Η μέθοδος ακολουθείται από αθλητές που ασχολούνται με αθλήματα αντοχής όπως οι δρομείς και οι ποδηλάτες.
Οι παρενέργειες από το ντόπινγκ αίματος
Οι παρενέργειες μιας τέτοιας διαδικασίας μπορεί να είναι αλλεργικές αντιδράσεις- εξανθήματα, πυρετός μέχρι νεφρική βλάβη, εάν χρησιμοποιηθεί λάθος τύπος αίματος, μετάδοση μολυσματικών ασθενειών, υπερφόρτωση του κυκλοφορικού συστήματος και τέλος οι θρομβώσεις (Leporati et al, 2014).
Χορήγηση Προϊόντων που Αυξάνουν την Πρόσληψη, Μεταφορά ή Διάθεση Οξυγόνου
Υπάρχουν κάποια προϊόντα που αυξάνουν την πρόσληψη, μεταφορά ή διάθεση οξυγόνου όπως τα τροποποιημένα προϊόντα αιμοσφαιρίνης, συμπεριλαμβανομένων αιμοσφαιρίνης βοοειδών και ανασυνδιασμένης αιμοσφαιρίνης, τα ενθυλακωμένα προϊόντα αιμοσφαιρίνης, τα υπερφθοροχημικά και το RSR13 που δρα τροποποιώντας την αλλοστερική δομή της αιμοσφαιρίνης, γεγονός που επιτρέπει την απελευθέρωση περισσότερου οξυγόνου στους ιστούς (El Scheich et al, 2013).
Υπάρχουν επίσης οι Τεχνητοί μεταφορείς οξυγόνου οι οποίοι είναι χημικά προϊόντα, όπως οι υπερφθοράνθρακες και οι βασισμένοι στην αιμοσφαιρίνη μεταφορείς οξυγόνου, που χρησιμοποιούνται ώστε να αυξηθεί το ποσό του οξυγόνου που μπορεί να μεταφερθεί και να χρησιμοποιηθεί από τους μυς που βρίσκονται σε λειτουργία.
Όπως επίσης υπάρχουν και οι Διαστολείς πλάσματος που είναι σκευάσματα βασισμένα στην ζελατίνη, στην πολυγελίνη και στο χετάμυλο. Πολλοί αθλητές καταναλώνουν τις συγκεκριμένες ουσίες για να συγκαλύψουν τις επιδράσεις που προκύπτουν από τη χρήση ερυθροποιητίνης (Caraci et al, 2011).
2η Απαγορευμένη Μέθοδος - Φαρμακολογική, Χημική και Φυσική Τροποποίηση.
Ως φαρμακολογική, χημική και φυσική τροποποίηση ορίζουμε την χρήση ουσιών και μεθόδων, όπως και τους παραγόντων συγκάλυψης που προαναφέραμε, που σκοπό έχουν να αλλάζουν την ακεραιότητα της σύστασης και την αξιοπιστία των δειγμάτων ούρων που χρησιμοποιούνται για τους ελέγχους ντόπινγκ, συμπεριλαμβανομένων, του καθετηριασμού, της αντικατάστασης ούρων και /ή της παραποίησης και της αναστολής της απέκκρισης ούρων.
Για να γίνουν τα παραπάνω, θα πρέπει ο αθλητής να κάνει χρήση της προβενεσίδης και ομοειδών ουσιών, καθώς επίσης και να τροποποιήσει τα επίπεδα τεστοστερόνης και επιτεστοστερόνης, με τη βοήθεια της επιτεστοστερόνης ή της βρομαντάνης.
3 η Απαγορευμένη Μέθοδος - Γονιδιακό ντόπινγκ:
Ως γονιδιακό ντόπινγκ ορίζεται η μη θεραπευτική χρήση γονιδίων, γενετικών στοιχείων και / ή κυττάρων, που παρέχουν την δυνατότητα σε έναν αθλητή να βελτιώσει την αθλητική απόδοση. Σε βάθος πέντε χρόνων αναμένεται να έχουμε τις πρώτες κλινικές εφαρμογές της συγκεκριμένης θεραπείας.
Κατηγορίες Απαγορευμένων Ουσιών σε Αθλήματα στις μέρες μας.
Άμεσες παρενέργειες
Οι άμεσες παρενέργειες των διεγερτικών είναι η ταχυκαρδία και γενικότερη καρδιακή αρρυθμία, η υπέρταση, ο πόνος στο στήθος, η εφίδρωση, το ρίγος, η ναυτία, ο εμετός, οι ψευδαισθήσεις, ο πανικός, το παραλήρημα, επιθετικότητα, προβλήματα μυϊκής φύσεως, κεφαλαλγία και μπορεί κάποιες από αυτές τις παρενέργειες να χειροτερέψουν και να οδηγήσουν σε έμφραγμα του μυοκαρδίου, κρίσεις υπέρτασης, εγκεφαλική αιμορραγία, κατάσταση σοκ, κώμα και να φτάσει μέχρι το θάνατο.
Έμμεσες παρενέργειες
Σε βάθος χρόνου, τα άτομα που καταναλώνουν διεγερτικά μπορεί να εμφανίσουν παρενέργειες όπως απώλεια βάρους, πρόβλημα μνήμης, αφυδάτωση και σε κάποιες περιπτώσεις τα άτομα μπορούν να αντιμετωπίσουν ακόμα πιο σοβαρές παρενέργειες όπως κατάθλιψη, ψύχωση, μόνιμα ψυχολογικά προβλήματα, τάσεις αυτοκτονίας και παράνοια
Τα ναρκωτικά - θετικές επιδράσεις στους αθλητές
Η χρήση ναρκωτικών χρησιμοποιείται κυρίως για την ανακούφιση πόνων, εντοπίζονται σε φαρμακευτικά σκευάσματα και είναι η ισχυρότερη μορφή που υπάρχει. Χρησιμοποιούνται επίσης στη θεραπεία της δύσπνοιας.
Οι ναρκωτικές ουσίες που απαγορεύεται η χρήση τους δια νόμου είναι η Βουπρενορφίνη, Δεξτρομοραμίδη, Ηρωίνη, Υδροκοδόνη, Μεθαδόνη, Μορφίνη, Πενταζοκίνη και η Πεθιδίνη. Αυτές που επιτρέπονται είναι τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NSAIDs), η ασπιρίνη, η κοδεΐνη, η δεξτρομεθορφάνη, η δεξτροπροποξυφαίνη, η διυδροκοδεϊνη, το διφαινοξυλικό, η αιθυλομορφίνη, η φολκοδίνη, η προποξυφαίνη, η παρακεταμόλη και η τραμαδόλη (Coward et al, 2013).
Οι αθλητές χρησιμοποιούν ναρκωτικές ουσίες κυρίως για να μην νιώθουν καθόλου πόνο ή για να τον ελαχιστοποιήσουν, σε περίπτωση τραυματισμού ή μπορούν επίσης να καταναλώνουν τις συγκεκριμένες ουσίες μέσω φαρμάκων για να έχουν περισσότερη αντοχή στον πόνο ώστε να μην αποτελεί ανασταλτικός παράγοντας για την προπόνηση ή τον επικείμενο αγώνα. Κάτι τέτοιο μπορεί να δημιουργήσει σοβαρότερα προβλήματα στην υγεία του καθώς όντας υπό την επήρεια φαρμάκων να μην αντιλαμβάνεται την σοβαρότητα του τραυματισμού του και αυτό μπορεί να οδηγήσει στην διόγκωση του προβλήματος.
Παρενέργειες
Η υπνηλία, η καταστολή της αναπνοής, η ναυτία, ο εμετός, η δυσκοιλιότητα, η εφίδρωση, η απώλεια συγκέντρωσης, ισορροπίας, η συντονισμού των κινήσεων, λιποθυμικά επεισόδια, ταχυπαλμία, καταστολή, νευρικότητα και αλλαγές της διάθεσης είναι μερικές από τις παρενέργειες των ναρκωτικών αναλγητικών όταν δεν χρησιμοποιούνται με σύνεση και καθοδήγηση.
Αυτό που πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη μας είναι ο κίνδυνος εθισμού στο φάρμακο. Στην περίπτωση της υπερβολικής κατανάλωσης ναρκωτικών αναλγητικών μπορεί να δημιουργήσει καταστολή της αναπνοής γεγονός που μπορεί να επιφέρει ακόμα και θάνατο (Kovac et al, 2014).
Κανναβινοειδή - Θετικές Επιδράσεις στους Αθλητές
Η κάνναβη είναι πλούσια σε ψυχοενεργά συστατικά, με κυριότερο εκπρόσωπο τη δέλτα-9-τετραϋδροκανναβινόλη ή Δ9-THC. Στις περισσότερες χώρες της Δύσης, η κάνναβη θεωρείται ναρκωτικό και η νομοθεσία απαγορεύει την εμπορεία, κατοχή και κατανάλωσή της. Οι πιο γνωστές ονομασίες κάνναβης είναι η Μαριχουάνα, το Χασίς και το Χασισέλαιο. Τον Απρίλιο του 1998 η Ιατρική Επιτροπή της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής (Δ.Ο.Ε), αποφάσισε να συμπεριλάβει τα κανναβινοειδή στη λίστα των ουσιών που θεωρούνται ως φάρμακα (Caraci et al, 2011).
Στην πραγματικότητα, τα κανναβινοειδή είναι παραισθησιογόνες ουσίες. Όταν καταναλωθούν σε μικρές ποσότητες προκαλούν αίσθημα χαλάρωσης και μειώνουν τις αναστολές και γι’ αυτό το λόγο τα χρησιμοποιούν οι αθλητές καθώς έτσι μειώνεται ο φόβος του αγνώστου και διατηρούν την ψυχραιμία τους. Παρενέργειες: Όταν όμως καταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες μπορούν να βλάψουν την νοητική λειτουργία και να ελαττώσουν το συντονισμό των κινήσεων και την ικανότητα του ατόμου να εκτελεί πολύπλοκες δραστηριότητες.
Πεπτιδικές Ορμόνες
Οι πεπτιδικές ορμόνες που απαγορεύονται είναι οι εξής (De Souza, Hallak, 2011):
Χοριακή γοναδοτροπίνη (hCG) (αφορά μόνο στους άνδρες)
Υποφυσιακές και συνθετικές γοναδοτροπίνες (LH), (αφορά μόνο στους άνδρες) Κορτικοτροπίνες (ACTH, tetracosactide)
Αυξητική ορμόνη (hGH), αυξητικός παράγοντας που μοιάζει με την ινσουλίνη (IGF-1), και όλοι οι αντίστοιχοι παράγοντες απελευθέρωσης και τα ανάλογά τους
Ερυθροποιητίνη (EPO) 12
Ινσουλίνη. Χορηγείται μόνο για την θεραπεία αθλητών που πάσχουν αποδεδειγμένα από ινσουλινοεξαρτώμενο διαβήτη και είναι διαπιστευμένο από ενδοκρινολόγο.
Δράσεις Πεπτιδικών Ορμονών γενικά
Οι πεπτιδικές και οι γλυκοπρωτεϊνικές ορμόνες έχουν πολύ σημαντικό ρόλο καθώς μεταφέρουν μηνύματα σε όλο το σώμα προκειμένου να διεγείρουν ορισμένες λειτουργίες όπως η προώθηση της ανάπτυξης του σώματος, επηρεάζουν την σεξουαλική συμπεριφορά καθώς και άλλες συμπεριφορές, ελέγχουν τον πόνο και τέλος, διεγείρουν την παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων.
Θετικές Επιδράσεις στους Αθλητές
Οι λόγοι που χρησιμοποιούν οι αθλητές αυτές τις ουσίες είναι οι εξής (El Scheich et al, 2013):
Για να διεγείρουν την παραγωγή των ορμονών που υπάρχουν στο σώμα.
Για να αυξήσουν το μέγεθος και την δύναμη της μυϊκής τους μάζας
Για να βοηθήσουν στην επιδιόρθωση των ιστών σε περίπτωση τραυματισμού και έτσι να επιστρέψουν γρηγορότερα στις προπονήσεις.
Προκειμένου να βελτιώσουν την ικανότητα του αίματος να μεταφέρει οξυγόνο.
Η χορήγηση Χοριακής Γοναδοτροπίνης (hCG, Ανθρώπινη Χοριακή Γοναδοτροπίνη), μπορεί να προκαλέσει αυξημένη παραγωγή τεστοστερόνης στους άνδρες και γι’ αυτό η χρήση της θεωρείται ανάλογη με τη λήψη τεστοστερόνης. Έχει συναγωνιστική δράση με την ωχρινοποιητική ορμόνη (LH).
Παρενέργειες
Στις ανεπιθύμητες παρενέργειες παρατηρείται γυναικομαστία στους άνδρες και διόγκωση των ωοθηκών και η υποογκαιμία στις γυναίκες. Οι πολύδυμες κυήσεις δεν είναι κάτι το ασυνήθιστο (Kovac et al, 2014).
Κορτικοτροπίνες (ACTH – Φλοιοεπινεφριδιοτρόπος ορμόνη)
Η κορτικοτροπίνη είναι μια ορμόνη που παράγεται από την υπόφυση για διεγείρει την παραγωγή κορτικοστεροειδών. Η κορτικοτροπίνη βοηθάει στην αναδόμηση των τραυματισμένων ιστών και μυών, αλλά όταν χρησιμοποιείται πέραν του προβλεπόμενου, μπορεί να προκαλέσει εκφυλισμό των μυών.
Θετικές Επιδράσεις στους Αθλητές
Η κορτικοτροπίνη χρησιμοποιείται σε μεγάλο βαθμό από τους αθλητές, γιατί η κορτιζόλη τους προκαλεί αίσθημα ευφορίας και τους διαφυλάσσει από στρεσογόνες καταστάσεις. Οποιαδήποτε χρήση της κορτικοτροπίνης είτε στοματική, η ενδομυϊκή ή ενδοφλέβια θεωρείται ισοδύναμη και γι’ αυτό το λόγο απαγορεύεται (Coward et al, 2013).
Αυξητική Ορμόνη (GH) και Αυξητικός Παράγοντας που Σχετίζεται σε Μεγάλο Βαθμό με στην Ινσουλίνη (IGF-1)
Η ορμόνη GH εκκρίνεται από την υπόφυση και σκοπό έχει την αύξηση των οστών, των μυών και των ιστών.
Θετικές Επιδράσεις στους Αθλητές
Οι αθλητές την χρησιμοποιούν για να προκαλέσουν μυϊκή και οστική ανάπτυξη. Ο IGF-1 είναι μια ορμόνη που παράγεται από το συκώτι ως απάντηση στην ορμόνη GH. Οι δράσεις της συγκεκριμένης ορμόνης σε ότι αφορά την ώθηση της ανάπτυξης, οφείλεται κυρίως στη δράση του IGF-1 στα κύτταρα στόχους. Στόχος της αυξητικής ορμόνης είναι να διεγείρει την πρωτεϊνοσύνθεση. Προκειμένου να το πετύχει, κινητοποιεί το λίπος μέσω της λιποδιάλυσης (El Scheich et al, 2013).
Πολλοί αθλητές έχουν δηλώσει ότι έκαναν χρήση της συγκεκριμένης ουσίας η οποία είναι γνωστή από το 1980. Ο Ben Johnson είχε πρωτοστατήσει σε σκάνδαλο για χρήση αναβολικών σε συνδυασμό με την ορμόνη GH και για το λόγο αυτό του αφαιρέθηκε το χρυσό μετάλλιο στον τελικό των 100 μέτρων στους Ολυμπιακούς της Σεούλ. Έκτοτε πολλοί αθλητές έχουν αποκαλύψει ότι είχαν κάνει χρήση του συγκεκριμένου συνδυασμού προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις δυσκολίες και στις απαιτήσεις της αθλητικής καριέρας.
Ο κύριος λόγος που ο αθλητής χρησιμοποιεί την ορμόνη GH είναι η πεποίθηση ότι η χρήση αναβολικών όπως η GH μπορεί να τους προστατέψει από τραυματισμούς, δηλαδή ως προληπτικό παράγοντα και επίσης ως επουλωτικό παράγοντα στην περίπτωση που όντως τραυματίζονται και η GH βοηθά στην γρηγορότερη επάνοδο στην ενεργό δράση. Η συγκεκριμένη ορμόνη υπάρχει στην αγορά σε μεγάλες ποσότητες και το θετικό της είναι ότι δεν μη ανιχνεύσιμη σε ενδεχόμενο έλεγχο ντόπινγκ και σχετικά ασφαλής για την υγεία σε σύγκριση με τα υπόλοιπα αναβολικά.
Παρενέργειες από τη χρήση της GH και Ινσουλίνη (IGF-1)
Αλλεργικές αντιδράσεις, μυοκαρδιοπάθεια, μυοπάθειες, υπέρταση, δυσανεξία στην γλυκόζη / σακχαρώδης διαβήτης, αυξημένη εφίδρωση, οστική υπερτροφία, αρθρίτιδα και οστεοπόρωση μπορεί να προκαλέσει η χρήση της ουσίας. Σοβαρότερες παρενέργειες μπορεί να είναι περιφερικές νευροπάθειες, σπλαχνική υπερτροφία, επιδείνωση καρδιαγγειακών παθήσεων, όγκος ή καρκίνος (Kovac et al, 2014).
Σε ότι αφορά τις παρενέργειες από τη παρατεταμένη χρήση της IGF-1 μπορεί να είναι το τρέμουλο, η εφίδρωση, η ανησυχία, η ταραχή, η υποθερμία, ακατάσχετες επιθυμίες, επιδείνωση κάποιας καρδιαγγειακής νόσου, αναφυλακτικό σοκ και η αλλεργία στην ινσουλίνη. Μπορεί επίσης ο συνδυασμός της με άλλα φάρμακα μπορεί να προκαλέσει επίσης παρενέργειες. Συνίσταται να μην καταναλώνουν πολύ αλκοόλ τα άτομα που καταναλώνουν IGF-1. Τέλος, η χορήγηση GH και IGF-1 θα πρέπει να γίνεται με σύριγγες μιας χρήσεως αλλιώς αυξάνεται ο κίνδυνος μετάδοσης μολυσματικών ασθενειών.
Τα φάρμακα που διεγείρουν την απελευθέρωση της αυξητικής ορμόνης είναι η κλονιδίνη, η λεβοντόπα και η βασοπρεσίνη και αυτός είναι και ο λόγος που χρησιμοποιούνται από τους αθλητές (Caraci et al, 2011).
Η ερυθροποιητίνη (ΕΠΟ)
Η ερυθροποιητίνη παράγεται από τα νεφρά για να ρυθμίσει την παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Η λειτουργία της έχει ως εξής: η μειωμένη παροχή οξυγόνου και / ή η αναιμία διεγείρει την παραγωγή ερυθροποιητίνης, που διαδοχικά διεγείρει την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της μάζας των 15 ερυθροκυττάρων, την αύξηση της αιμοσφαιρίνης και του αιματοκρίτη. Έτσι, προκαλείται βελτίωση της ικανότητας μεταφοράς οξυγόνου και αύξηση της αντοχής.
Θετικές Επιδράσεις στους Αθλητές
Η ανθρώπινη ανασυνδιασμένη ερυθροποιητίνη (r-HuEPO) χρησιμοποιήθηκε από αθλητές, που ασχολιόντουσαν με αθλήματα αντοχής όπως μαραθωνοδρόμοι, cross country σκιέρ και ποδηλάτες. Η χρήση της από τους συγκεκριμένους αθλητές προσφέρει τη δυνατότητα της μεταφοράς οξυγόνου. Η EPO προσφέρει τα οφέλη του ντόπινγκ αίματος, χωρίς τους κινδύνους που ενέχει μια μετάγγιση αίματος (De Souza, Hallak, 2011).
Η εμφάνιση της ανασυνδιασμένης EPO έγινε το 1987 όπου και μπορούσε κάποιος να τη βρει και να την αγοράσει. Ωστόσο, το 1990, έγινε γνωστό ότι κάποιοι Ευρωπαίοι ποδηλάτες πέθαναν μετά από χρήση της συγκεκριμένης ουσίας και γι’ αυτό απαγορεύτηκε η χρήση της. Υπήρχαν και περιπτώσεις Ολυμπιονικών που κατηγορήθηκαν για χρήση της συγκεκριμένης ουσίας με τις ανάλογες συνέπειες που επιβάλει σε αυτές της περιπτώσεις ο Παγκόσμιος Οργανισμός Αντι-ντόπινγκ.
Παρενέργειες από τη χρήση της ερυθροποιητίνης
Η χρήση της ερυθροποιητίνης μπορεί να προκαλέσει πονοκέφαλο, υπέρταση και αποπληξία. Ακόμη μπορεί να υπερφορτώσει την καρδιακή λειτουργία και να αυξήσει τον κίνδυνο σχηματισμού θρομβώσεων, εμφράγματος, καρδιακής ανακοπής και θανάτου (El Scheich et al, 2013).
Δαρβεποετίνη άλφα (Darbepoetin alfa) Η Δαρβεποετίνη άλφα σε σύγκριση με την r-HuEPO έχει μεγαλύτερο χρόνο ζωής στον ορό, μεγαλύτερη in vivo δραστικότητα και μπορεί να επιφέρει την ίδια βιολογική απάντηση στην περίπτωση χορήγησης της σε αραιά διαστήματα.
Ινσουλίνη
Η ινσουλίνη όπως και η ορμόνη GH αποτελεί σοβαρή απειλή για τον αθλητισμό καθώς δεν ανιχνεύονται οπότε παρά το ότι έχουν απαγορευτεί από την Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή, δεν υπάρχει τρόπος διασφάλισης ότι δεν γίνεται χρήση αυτών των ουσιών από τους αθλητές.
Η ινσουλίνη μπορεί να 16 αποτελέσει παράγοντα αύξησης της αθλητικής απόδοσης με διαφορετικούς τρόπους. Ο πρώτος είναι ότι μπορεί να διευκολύνει την είσοδο της γλυκόζης στα κύτταρα και έτσι με αυτόν τον τρόπο διεγείρεται ο σχηματισμός γλυκογόνου (Leporati et al, 2014). Ο δεύτερος είναι μέσω της χρήσης παρόμοιων σκευασμάτων ινσουλίνης από τον αθλητή, πριν τον αγώνα ή κατά τη διάρκεια της προπόνησης και με αυτό τον τρόπο μπορεί να βελτιωθεί η αντοχή του αθλητή και η ικανότητα να επανέλθει γρηγορότερα μετά τον αγώνα. Ο τελευταίος τρόπος είναι να κάνουν οι αθλητές συχνές ενέσεις ινσουλίνης βραχείας δράσης σε συνδυασμό με μια δίαιτα υψηλή σε υδατάνθρακες έτσι ώστε να αυξάνουν τον μυϊκό τους όγκο αλλά και την απόδοση τους. Τον τρόπο αυτό υιοθετούν κυρίως οι body builders και οι αρσιβαρίστες (Coward et al, 2013).
Β-2 Αγωνιστές
Στους β-2 αγωνιστές υπάγονται οι ουσίες όπως η Φορμοτερόλη, Φαιντερμίνη, Σαλβουταμόλη, Σαλμετερόλη, Τερβουταλίνη και άλλες σχετικές ουσίες. Η χρήση τους γίνεται για την αντιμετώπιση του άσθματος μέσω της συσκευής εισπνοής και μόνο.
Παράγοντες με Αντι-οιστρογόνο Δράση.
Οι αναστολείς αρωματάσης, η Κλομιφαίνη, Κυκλοφενίλη και η Ταμοξιφαίνη απαγορεύονται μόνο στους άνδρες.
Παράγοντες Συγκάλυψης
Υπάρχουν ουσίες που καταναλώνονται από τους αθλητές προκειμένου να συγκαλύψουν αναβολικές ουσίες που θα ανιχνεύονταν σε έλεγχο ντόπινγκ γι’ αυτό και ονομάζονται παράγοντες συγκάλυψης. Τέτοιες ουσίες είναι: τα διουρητικά, η επιτεστοστερόνη (epitestosterone), η προβενεσίδη (probenecid), τα υποκατάστατα του πλάσματος (π.χ υδροξυαιθυλάμυλο). Μια τέτοια αθλητική συμπεριφορά μάλλον θα χαρακτηριζόταν ανεύθυνη από την πλευρά του αθλητή καθώς καταναλώνει επιβλαβείς ουσίες για τον οργανισμό του, 17 μόνο και μόνο για να βγει αρνητικό το δείγμα του σε ενδεχόμενο έλεγχο. Θέτει δηλαδή την υγεία του σε δευτερεύοντα ρόλο (De Souza, Hallak, 2011).
Διουρητικά
Τα φάρμακα που αυξάνουν την αποβολή των ούρων ονομάζονται διουρητικά. Η ιδιότητα τους είναι να αυξάνουν τον όγκο των ούρων και συχνά μεταβάλλουν το ph και την ιοντική σύνθεση των ούρων και του αίματος, ενώ μειώνουν και την αρτηριακή πίεση. Επίσης, βοηθούν στην ελάττωση των υγρών του σώματος. Οι διουρητικές ουσίες που απαγορεύονται είναι η Ακεταζολαμίδη (acetazolamide), η Βουμετανίδη (bumetanide), η Χλωρθαλιδόνη (chlorthalidone), το Αιθακρυνικό οξύ (ethacrynic acid), η Φουροσεμίδη (furosemide or frusemide), η Υδροχλωροθειαζίδη (hydrochlorothiazide), η Μαννιτόλη (mannitol), η Μερσαλύλη (mersalyl), η Σπιρονολακτόνη (spironolactone) και η Τριαμτερένη (triamterene). Υπάρχουν επίσης φάρμακα που χορηγούνται για την αντιμετώπιση της υπέρτασης, της καρδιακής ανεπάρκειας, των νεφρικών και ηπατικών διαταραχών καθώς και της προεμμηνορροϊκής διάτασης, στα οποία μπορεί να βρεθούν διουρητικές ουσίες.
Διουρητικά - Θετικές Επιδράσεις στους Αθλητές
Οι αθλητές και κυρίως οι πυγμάχοι, οι αθλητές άλλων πολεμικών τεχνών, οι αρσιβαρίστες, χρησιμοποιούν τα διουρητικά για να εξασφαλίσουν την άμεση απώλεια βάρους που σχετίζεται με το άθλημα τους, με σκοπό να κερδίσουν την μικρότερη κατηγορία βάρους στην οποία θα αγωνιστούν. Ο δεύτερος πιο συνήθης λόγος είναι ότι τα διουρητικά κάνουν την πυκνότητα των ούρων πιο αραιή και επομένως είναι δυσκολότερη η ανίχνευση απαγορευμένης ουσίας σε ενδεχόμενο έλεγχο ντόπινγκ (Leporati et al, 2014).
Παρενέργειες από τη χρήση διουρητικών
Όπως όλα τα φάρμακα και τα διουρητικά έχουν παρενέργειες. Οι πιο άμεσες παρενέργειες και όχι τόσο επικίνδυνες είναι η απώλεια βάρους, ο πυρετός, η νυχτερινή ενούρηση, η συχνοουρία, η αφυδάτωση, ο πονοκέφαλος, η δίψα, διάφορες διαταραχές στην εμμηνόρροια, η απώλεια 18 συντονισμού, η ναυτία, νεφρική ανεπάρκεια, αλλαγή στην όρεξη για φαγητό καθώς και γαστρεντερικές διαταραχές. Η πιο σοβαρή παρενέργεια που μπορεί να προκληθεί από αλόγιστη χρήση διουρητικών ουσιών είναι η νεφρική και ηπατική ανεπάρκεια που μπορεί να επιφέρει μέχρι και το θάνατο. Γι’ αυτό ο αθλητής πρέπει να εξασφαλίζει ότι καταναλώνει τις απαραίτητες ποσότητες νερού που χρειάζεται ο οργανισμός και τις αυξάνει αν ασκείται περισσότερο από το φυσιολογικό (Kovac et al, 2014).
Γλυκοκορτικοστεροειδή
Τα κορτικοστεροειδή είναι οι πιο ισχυροί αντιφλεγμονώδεις παράγοντες που είναι διαθέσιμοι στην ιατρική. Όταν όμως καταναλώνονται σε καθημερινή βάση μπορούν να προκαλέσουν ένα αίσθημα ευφορίας. Η δράση των κορτικοστεροειδών είναι σε γενικές γραμμές αναβολική στο ήπαρ και καταβολική στους μυς, στο δέρμα, στη λέμφο, στο λιπώδη και συνδετικό ιστό.
Παρενέργειες από τη χρήση Γλυκοκορτικοστεροειδών - Θετικές Επιδράσεις στους Αθλητές
Γενικά οι δράσεις και οι παρενέργειες των γλυκοκορτικοστεροειδών μπορούν είτε να βελτιώσουν είτε να χειροτερέψουν την επίδοση ενός αθλητή (Caraci et al, 2011).
Στην πρώτη περίπτωση, οι μεγάλες δόσεις μπορούν να συγκαλύψουν την ύπαρξη μιας ερεθισμένης άρθρωσης ή τραυματισμένου μυός, αυξάνοντας έτσι την αθλητική απόδοση ενώ στην ουσία ο αθλητής αντιμετωπίζει κάποιον τραυματισμό ο οποίος υπό φυσιολογικές συνθήκες θα έπρεπε να λάβει κάποια ιατρική συμβουλή για την αποθεραπεία του. Τα κορτικοστεροειδή έχουν την δυνατότητα να προκαλούν αύξηση της γλυκόζη στο αίμα γεγονός που αυξάνει την αντοχή ενός αθλητή (Coward et al, 2013). Επίσης η επίδραση των γλυκοκορτικοστεροειδών στην αύξηση της ερυθροποίησης και διέγερσης του πρώτου σταδίου στην παραγωγή στεροειδών βοηθά στην βελτίωση της απόδοσης ενός αθλητή. Στην δεύτερη και χειρότερη περίπτωση, οι παρενέργειες των γλυκοκορτικοστεροειδών, στην περίπτωση υπερβολικής κατανάλωσης τους, μπορούν να επηρεάσουν την αυτοσυγκέντρωση του αθλητή, να επηρεάσει τη δύναμη του και τελικά να μην μπορεί να ανταπεξέλθει στις αθλητικές του υποχρεώσεις.
Η χρήση των κορτικοστεροειδών απαγορεύεται όταν χορηγούνται από το στόμα, πρωκτικά ή με ενδοφλέβια ή ενδομυϊκή ένεση. Η μόνη χρήση που επιτρέπεται είναι η τοπική (στον πρωκτό, στα αυτιά, στο δέρμα, στη μύτη σε μορφή κρέμας ή αλοιφής και στα μάτια μόνο σε σταγόνες), με εισπνοές και ενδο-αρθρικές ή τοπικές ενέσεις (στην άρθρωση ή σε μαλακό ιστό). Η χορήγηση κορτικοστεροειδών σε άλλη μορφή απαγορεύεται.
Απαγορευμένες Μέθοδοι
Τρεις είναι οι απαγορευμένες μέθοδοι που υπάρχουν και βοηθούν την απόδοση των αθλητών αλλά σχεδόν πάντα με το ανάλογο κόστος σε βάρος της υγείας τους (Leporati et al, 2014). Αύξηση Μεταφοράς Οξυγόνου. 1. Ντόπινγκ αίματος. 2. Χορήγηση προϊόντων που αυξάνουν την πρόσληψη, μεταφορά ή διάθεση οξυγόνου. Φαρμακολογική, Χημική και Φυσική Τροποποίηση. 3. Γονιδιακό ντόπινγκ.
1η Απαγορευμένη Μέθοδος - Αύξηση Μεταφοράς Οξυγόνου.
Ντόπινγκ αίματος:
Η διαδικασία της διενέργειας ντόπινγκ αίματος ξεκινάει 2 με 3 μήνες πριν αγωνισθεί ο αθλητής και του παίρνουν κάποια ποσότητα αίματος. Αυτή η ποσότητα αποθηκεύεται μέχρι να επαναχορηγηθεί στον αθλητή μια βδομάδα πριν την αθλητική διοργάνωση που θα συμμετέχει. Στο μεταξύ ο αθλητής στο διάστημα αυτό αναπληρώνει την ποσότητα του αίματος που έχασε με φυσιολογικό τρόπο. Με την χορήγηση αυτή αυξάνεται με τεχνητό τρόπο ο αριθμός των ερυθροκυττάρων στο σώμα και έτσι βελτιώνεται η ικανότητα του σώματος του αθλητή να μεταφέρει οξυγόνο.
Ο λόγος που οι αθλητές χρησιμοποιούν το ντόπινγκ αίματος είναι γιατί αυτή η τεχνητή αύξηση των ερυθροκυττάρων αυξάνεται την ίδια στιγμή και την ικανότητα του σώματος να μεταφέρει οξυγόνο στους ιστούς. Η μέθοδος ακολουθείται από αθλητές που ασχολούνται με αθλήματα αντοχής όπως οι δρομείς και οι ποδηλάτες.
Οι παρενέργειες από το ντόπινγκ αίματος
Οι παρενέργειες μιας τέτοιας διαδικασίας μπορεί να είναι αλλεργικές αντιδράσεις- εξανθήματα, πυρετός μέχρι νεφρική βλάβη, εάν χρησιμοποιηθεί λάθος τύπος αίματος, μετάδοση μολυσματικών ασθενειών, υπερφόρτωση του κυκλοφορικού συστήματος και τέλος οι θρομβώσεις (Leporati et al, 2014).
Χορήγηση Προϊόντων που Αυξάνουν την Πρόσληψη, Μεταφορά ή Διάθεση Οξυγόνου
Υπάρχουν κάποια προϊόντα που αυξάνουν την πρόσληψη, μεταφορά ή διάθεση οξυγόνου όπως τα τροποποιημένα προϊόντα αιμοσφαιρίνης, συμπεριλαμβανομένων αιμοσφαιρίνης βοοειδών και ανασυνδιασμένης αιμοσφαιρίνης, τα ενθυλακωμένα προϊόντα αιμοσφαιρίνης, τα υπερφθοροχημικά και το RSR13 που δρα τροποποιώντας την αλλοστερική δομή της αιμοσφαιρίνης, γεγονός που επιτρέπει την απελευθέρωση περισσότερου οξυγόνου στους ιστούς (El Scheich et al, 2013).
Υπάρχουν επίσης οι Τεχνητοί μεταφορείς οξυγόνου οι οποίοι είναι χημικά προϊόντα, όπως οι υπερφθοράνθρακες και οι βασισμένοι στην αιμοσφαιρίνη μεταφορείς οξυγόνου, που χρησιμοποιούνται ώστε να αυξηθεί το ποσό του οξυγόνου που μπορεί να μεταφερθεί και να χρησιμοποιηθεί από τους μυς που βρίσκονται σε λειτουργία.
Όπως επίσης υπάρχουν και οι Διαστολείς πλάσματος που είναι σκευάσματα βασισμένα στην ζελατίνη, στην πολυγελίνη και στο χετάμυλο. Πολλοί αθλητές καταναλώνουν τις συγκεκριμένες ουσίες για να συγκαλύψουν τις επιδράσεις που προκύπτουν από τη χρήση ερυθροποιητίνης (Caraci et al, 2011).
2η Απαγορευμένη Μέθοδος - Φαρμακολογική, Χημική και Φυσική Τροποποίηση.
Ως φαρμακολογική, χημική και φυσική τροποποίηση ορίζουμε την χρήση ουσιών και μεθόδων, όπως και τους παραγόντων συγκάλυψης που προαναφέραμε, που σκοπό έχουν να αλλάζουν την ακεραιότητα της σύστασης και την αξιοπιστία των δειγμάτων ούρων που χρησιμοποιούνται για τους ελέγχους ντόπινγκ, συμπεριλαμβανομένων, του καθετηριασμού, της αντικατάστασης ούρων και /ή της παραποίησης και της αναστολής της απέκκρισης ούρων.
Για να γίνουν τα παραπάνω, θα πρέπει ο αθλητής να κάνει χρήση της προβενεσίδης και ομοειδών ουσιών, καθώς επίσης και να τροποποιήσει τα επίπεδα τεστοστερόνης και επιτεστοστερόνης, με τη βοήθεια της επιτεστοστερόνης ή της βρομαντάνης.
3 η Απαγορευμένη Μέθοδος - Γονιδιακό ντόπινγκ:
Ως γονιδιακό ντόπινγκ ορίζεται η μη θεραπευτική χρήση γονιδίων, γενετικών στοιχείων και / ή κυττάρων, που παρέχουν την δυνατότητα σε έναν αθλητή να βελτιώσει την αθλητική απόδοση. Σε βάθος πέντε χρόνων αναμένεται να έχουμε τις πρώτες κλινικές εφαρμογές της συγκεκριμένης θεραπείας.
Κατηγορίες Απαγορευμένων Ουσιών σε Αθλήματα στις μέρες μας.
Ουσία Αλκοόλης.
Αθλήματα όπου απαγορεύεται: Η χρήση αλκοόλης (αιθανόλης)
απαγορεύεται σε μερικά αθλήματα όπως ο μηχανοκίνητος αθλητισμός,
η σκοποβολή και η ξιφασκία (El Scheich et al, 2013).
Αλκοόλ - Θετικές Επιδράσεις στους Αθλητές
Λόγοι για τους οποίους οι αθλητές κάνουν χρήση του αλκοόλ: Το αλκοόλ χρησιμοποιείται προκειμένου να μειώσει την ευαισθησία στον πόνο (το αίσθημα του πόνου), να τονώσει την αυτοπεποίθηση και να καταστείλει τους οποιουσδήποτε ψυχολογικούς φραγμούς που σχετίζονται με την απόδοση. Ωστόσο χρησιμοποιείται και για να διεγείρει το καρδιαγγειακό σύστημα, ή για να ελαττώσει το τρέμουλο και την συναισθηματική έκρηξη που προκαλεί το στρες σε μηχανοκίνητα αθλήματα. Ένα τέτοιο γεγονός σαφώς μπορεί να δράσει ευεργετικά και σε αθλήματα που απαιτούν ακρίβεια, όπως είναι η σκοποβολή και η τοξοβολία. Η αλκοόλη μπορεί να εξασθενήσει την κρίση του ατόμου, τον συντονισμό των κινήσεων και τον χρόνο αντίδρασης του. Επίσης είναι δυνατό να ενισχύσει την αυτοπεποίθηση, με αποτέλεσμα αυξημένη πιθανότητα ανάληψης ρίσκου ή ενεργειών που δεν είναι συνήθεις για τον αθλητή. Σε καταστάσεις παρατεταμένης άσκησης ίσως να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης υπογλυκαιμίας. Έτσι δεν πρέπει να καταναλώνεται καθόλου αλκοόλ για 24 ώρες, σε περίπτωση που αθλητής υποφέρει από κάποιο σοβαρό τραυματισμό μαλακού ιστού. Ακόμη ο αθλητής που καταναλώνει αλκοόλ, θα πρέπει να ενυδατώνεται σε ποσότητες μεγαλύτερες από τις απώλειες υγρών που προκαλεί η ίδια η άσκηση. Οι αθλητές που κάνουν χρόνια κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ παρουσιάζουν συνήθως μια ανεπαρκή διατροφική πρόσληψη και αύξηση του σωματικού τους βάρους λόγω υπερβολικής ενεργειακής πρόσληψης, γεγονός που επιδρά αρνητικά στην απόδοση του αθλητή κατά την διάρκεια της αθλητικής του καριέρας.
Β- αναστολείς
Οι β-αναστολείς μειώνουν το καρδιακό ρυθμό, την ισχύ της καρδιακής συστολής και την πίεση της κυκλοφορίας. Ταυτόχρονα εμποδίζουν την αγγειοδιαστολή, γεγονός που συμβάλλει στη μείωση του φόρτου εργασίας της καρδιάς (Coward et al, 2013).
Αλκοόλ - Θετικές Επιδράσεις στους Αθλητές
Λόγοι για τους οποίους οι αθλητές κάνουν χρήση του αλκοόλ: Το αλκοόλ χρησιμοποιείται προκειμένου να μειώσει την ευαισθησία στον πόνο (το αίσθημα του πόνου), να τονώσει την αυτοπεποίθηση και να καταστείλει τους οποιουσδήποτε ψυχολογικούς φραγμούς που σχετίζονται με την απόδοση. Ωστόσο χρησιμοποιείται και για να διεγείρει το καρδιαγγειακό σύστημα, ή για να ελαττώσει το τρέμουλο και την συναισθηματική έκρηξη που προκαλεί το στρες σε μηχανοκίνητα αθλήματα. Ένα τέτοιο γεγονός σαφώς μπορεί να δράσει ευεργετικά και σε αθλήματα που απαιτούν ακρίβεια, όπως είναι η σκοποβολή και η τοξοβολία. Η αλκοόλη μπορεί να εξασθενήσει την κρίση του ατόμου, τον συντονισμό των κινήσεων και τον χρόνο αντίδρασης του. Επίσης είναι δυνατό να ενισχύσει την αυτοπεποίθηση, με αποτέλεσμα αυξημένη πιθανότητα ανάληψης ρίσκου ή ενεργειών που δεν είναι συνήθεις για τον αθλητή. Σε καταστάσεις παρατεταμένης άσκησης ίσως να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης υπογλυκαιμίας. Έτσι δεν πρέπει να καταναλώνεται καθόλου αλκοόλ για 24 ώρες, σε περίπτωση που αθλητής υποφέρει από κάποιο σοβαρό τραυματισμό μαλακού ιστού. Ακόμη ο αθλητής που καταναλώνει αλκοόλ, θα πρέπει να ενυδατώνεται σε ποσότητες μεγαλύτερες από τις απώλειες υγρών που προκαλεί η ίδια η άσκηση. Οι αθλητές που κάνουν χρόνια κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ παρουσιάζουν συνήθως μια ανεπαρκή διατροφική πρόσληψη και αύξηση του σωματικού τους βάρους λόγω υπερβολικής ενεργειακής πρόσληψης, γεγονός που επιδρά αρνητικά στην απόδοση του αθλητή κατά την διάρκεια της αθλητικής του καριέρας.
Β- αναστολείς
Οι β-αναστολείς μειώνουν το καρδιακό ρυθμό, την ισχύ της καρδιακής συστολής και την πίεση της κυκλοφορίας. Ταυτόχρονα εμποδίζουν την αγγειοδιαστολή, γεγονός που συμβάλλει στη μείωση του φόρτου εργασίας της καρδιάς (Coward et al, 2013).
Λόγοι χρησιμοποίησής τους από τους αθλητές:
Οι αθλητές ενδέχεται να προβούν σε αλόγιστη χρήση β-αναστολέων με σκοπό τη μείωση του καρδιακού τους ρυθμού, τη διατήρηση της ψυχραιμίας τους και την εξάλειψη του σωματικού τρόμου. Η μείωση του καρδιακού ρυθμού αυξάνει το χρονικό διάστημα μεταξύ κάθε καρδιακού παλμού. Το γεγονός αυτό επιτρέπει στον αθλητή να ολοκληρώσει τη δραστηριότητά του, χωρίς να επηρεάζει ο καρδιακός παλμός την ακρίβεια των κινήσεών του. Αυτό είναι ένα πλεονέκτημα, σε αθλήματα που απαιτούν μεγάλο βαθμό ακρίβειας, όπως η σκοποβολή, η τοξοβολία, τα βελάκια (darts) και το μπιλιάρδο. Οι β-αναστολείς μπορούν ακόμα να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση της ανησυχίας του διαγωνιζόμενου.
Φάρμακα που περιέχουν β-αναστολείς; Ενδεικτικές δραστικές ουσίες που δρουν ως β- αναστολείς είναι οι εξής: Ασεβουτολόλη (acebutolol), Αλπρενολόλη (alprenolol), Ατενολόλη (atenolol), Λαβεταλόλη (labetalol), Μετοπρολόλη (metoprolol), Ναδολόλη (nadolol), Οξπρενολόλη (oxprenolol), Προπρανολόλη (propranolol), Σοταλόλη (sotalol) και άλλες (Kovac et al, 2014). Αθλήματα όπου απαγορεύεται η πρόσληψη β-αναστολέων: Οι β-αναστολείς απαγορεύονται σε συγκεκριμένα αθλήματα (μόνο εντός αγώνα) όπως: Τοξοβολία (εντός και εκτός αγώνα), Έλκηθρο (Bobsleigh), 24 Καταδύσεις, Συγχρονισμένη κολύμβηση, Μοντέρνο πένταθλο, Σκοποβολή, Άλμα με σκι, Σκι ελεύθερου στιλ, Curling. Οι κανονισμοί της εκάστοτε αρμόδιας αρχής πρέπει να ελέγχονται, ώστε να διευκρινίζεται εάν οι β-αναστολείς απαγορεύονται στο συγκεκριμένο άθλημα.
∆υσμενείς επιδράσεις:
Η αλόγιστη λήψη β-αναστολέων μπορεί να ελαττώσει επικίνδυνα τον καρδιακό ρυθμό, γεγονός που δύναται να οδηγήσει στην εμφάνιση καρδιακής ανεπάρκειας.
Συμπληρώματα διατροφής επιδράσεις στις επιδόσεις και επιπτώσεις στην υγεία των αθλητών
Παρότι η υγιεινή και η ισορροπημένη διατροφή είναι ο θεμέλιος λίθος για τη διασφάλιση της καλής υγείας και αθλητικής απόδοσης, πολυάριθμα συμπληρώματα διατροφής διακινούνται στην αγορά στοχεύοντας τη βελτίωση της υγείας και στην ενίσχυση της αθλητικής απόδοσης.
Ως συμπλήρωμα, ορίζεται οποιαδήποτε τρόφιμο, πόσιμο υγρό (εκτός από νερό), χάπι, gel, συμπυκνωμένο διάλυμα, σκόνη, κάψουλα, κάλυμμα ζελατίνης, ταμπλέτα ζελατίνης (geltab) ή σταγόνες, που σκοπό έχει να επηρεάσει τη δομή του σώματος, τη λειτουργία του ή τη διατροφική κατάσταση, κατά τέτοιο τρόπο ούτως ώστε να έχει αξία για τους σωματικά δραστήριους ανθρώπους (Caraci et al, 2011). Το συμπλήρωμα διατροφής, λοιπόν, ορίζεται ως προϊόν τροφής, προστιθέμενο στη συνολική διατροφή, το οποίο περιέχει τουλάχιστον ένα από τα εξής συστατικά: βιταμίνες, ανόργανα συστατικά, βότανα, αμινοξέα, μεταβολίτες, αποστάγματα ή συνδυασμό οποιωνδήποτε από τα παραπάνω συστατικά.
Πρέπει να τονισθεί εδώ ότι ένα συμπλήρωμα δεν μπορεί να παρουσιάζεται ως συμβατική τροφή που μπορεί να αντικαταστήσει ένα φυσιολογικό γεύμα. Έτσι τα συμπληρώματα διατροφής μπορεί να περιέχουν απαραίτητα θρεπτικά συστατικά όπως βιταμίνες, ανόργανα συστατικά, αμινοξέα, αλλά επίσης και άλλες μη απαραίτητες ουσίες (De Souza, Hallak, 2011).
Πολλοί κατασκευαστές παρουσιάζουν τα προϊόντα τους στην αθλητική κοινότητα ως μέσα αύξησης της αθλητικής επίδοσης. Η προώθηση αυτών των προϊόντων συχνά δεν στηρίζεται σε επιστημονικές έρευνες ή αξιόπιστα στοιχεία. Έχει διαπιστωθεί ότι μερικά συμπληρώματα διατροφής και φαρμακευτικά σκευάσματα βοτάνων περιέχουν απαγορευμένες ουσίες και συγκεκριμένα εφεδρίνη. Τα προϊόντα αυτά χρησιμοποιούνται με προσωπικό ρίσκο και πρέπει να λαμβάνονται με κάθε επιφύλαξη. Ο αθλητής δεν πρέπει λαμβάνει κάτι που δίνεται από οποιονδήποτε, χωρίς προηγουμένως να έχει ελεγχθεί η ταυτότητά και η νομιμότητα του προϊόντος αυτού (Leporati et al, 2014).
Ειδικά συμπληρώματα πρωτεΐνης:
Οι αθλητές που εμπλέκονται σε προπόνηση με βάρη και επιδιώκουν την αύξηση της μυϊκής μάζας τους, καθώς και οι αθλητές αντοχής χρειάζονται περισσότερη πρωτεΐνη από τη συνιστώμενη κατά τη διαιτητική πρόσληψη, για να διατηρήσουν ή να αυξήσουν το ισοζύγιο πρωτεΐνης, ειδικά όταν η ενεργειακή πρόσληψη δεν είναι επαρκής για να καλύψει την ημερήσια ενεργειακή κατανάλωση. Η ικανότητα πάντως των πρωτεϊνικών συμπληρωμάτων να βελτιώνουν την απόδοση περισσότερο και από την ίδια την προπόνηση είναι αμφίβολη (El Scheich et al, 2013). Αν και η φυσική δραστηριότητα αυξάνει τις διαιτητικές ανάγκες για πρωτεΐνη, η αυξημένη αυτή ανάγκη εύκολα καλύπτεται από μια φυσιολογική δίαιτα. Τα συμπληρώματα πρωτεΐνης είναι υποκατάστατα τροφίμων υψηλής πρωτεϊνικής σύστασης, που είναι ήδη διαθέσιμα στη δίαιτα. Στην ουσία όμως η πρωτεΐνη που περιέχεται σε αυτά τα συμπληρώματα προέρχεται από φυσικές πηγές όπως γάλα, αυγά και σόγια. Τέτοια σκευάσματα δεν έχουν καμιά διαφορά από τη φυσική πρωτεΐνη που μπορεί να προσλάβει κανείς με τη διατροφή, ενώ επιπλέον είναι και πιο ακριβά. Το «πλεονέκτημα», αν μπορεί να χαρακτηριστεί έτσι, των συμπληρωμάτων αυτών είναι το ότι είναι πλέον εύχρηστα από τους πολυάσχολους αθλητές.
Συμπληρώματα Βιταμινών & Μετάλλων:
Οι βιταμίνες και τα μέταλλα επιτρέπονται. Ωστόσο μερικές βιταμίνες και σκευάσματα μετάλλων ενδέχεται να περιέχουν απαγορευμένες ουσίες. Για αυτόν το λόγο οι ετικέτες θα πρέπει να διαβάζονται προσεκτικά. Οι διαγωνιζόμενοι που έχουν μια καλά ισορροπημένη και ενδεδειγμένη διατροφή δεν χρειάζονται συμπληρώματα βιταμινών και μετάλλων, εκτός και αν έχουν αναπτύξει κάποια συγκεκριμένη ανεπάρκεια. Συμπληρώματα Βιταμινών: ∆εν υπάρχουν σοβαρά στοιχεία που να αναδεικνύουν την ύπαρξη εργογόνων αποτελεσμάτων, είτε για κάποια συγκεκριμένη βιταμίνη, είτε για τους συνδυασμούς βιταμινών – ανόργανων συστατικών ή για τα ανάλογα βιταμινών.
Οι απόψεις που ισχύουν σήμερα σχετικά με την πρόσληψη συμπληρωμάτων βιταμινών είναι οι ακόλουθες (Caraci et al, 2011):
Οι ανεπάρκειες βιταμινών δύναται να επηρεάσουν αρνητικά και να μειώσουν την αθλητική απόδοση.
Τα συμπληρώματα βιταμινών δεν είναι απαραίτητα σε αθλητές που ακολουθούν μια καλά ισορροπημένη δίαιτα.
Οι αθλητές που κάνουν έντονη προπόνηση ίσως χρειάζονται παρακολούθηση των επιπέδων βιταμινών.
Τα συμπληρώματα βιταμινών θα πρέπει να συστήνονται σε αθλητές που κάνουν κάποια δίαιτα απώλειας βάρους, έχουν διατροφικές διαταραχές ή χαμηλή ενεργειακή πρόσληψη. Η συμπληρωματική χορήγηση είναι εγγυημένη μόνο όταν υπάρχει σαφής απόδειξη ύπαρξης κάποιας ανεπάρκειας.
Η υπερβολική πρόσληψη βιταμινών, ιδιαίτερα λιποδιαλυτών, δύναται να προκαλέσει συσσώρευσή τους στο σώμα σε τοξικά επίπεδα με αποτέλεσμα την πρόκληση παρενεργειών.
Συμπληρώματα ανόργανων συστατικών (μετάλλων):
Όσον αφορά τα ανόργανα συστατικά οι περισσότεροι αθλητές δεν είναι αναγκαίο να λαμβάνουν συμπληρώματά τους. Μπορούν να επιτύχουν επαρκή πρόσληψη ανόργανων συστατικών από τη διατροφή, εφόσον ακολουθούνται συγκεκριμένες διατροφικές συνήθειες. Οι ανεπάρκειες ανόργανων συστατικών σε σημείο που να επηρεάζουν τη σωματική απόδοση θεωρούνται σπάνιες. Μια εξαίρεση αποτελούν τα χαμηλά επίπεδα σιδήρου (Fe), για την αναπλήρωση του οποίου τα συμπληρώματα ίσως να είναι ωφέλιμα. Πολλά ανόργανα στοιχεία όταν ληφθούν σε μεγάλες ποσότητες μπορούν να αποβούν επιζήμια για την υγεία. Παρόλα αυτά αναγνωρίζεται ότι ορισμένοι αθλητές μπορεί να μην επιτυγχάνουν επαρκή πρόσληψη ανόργανων συστατικών μέσω της δίαιτας. Τέτοια είναι η περίπτωση αθλητών που προσπαθούν να χάσουν γρήγορα βάρος. Αν υπάρχει ανησυχία για τη διατροφική κατάσταση ενός αθλητή, είναι απαραίτητη η συμβουλή κάποιου ειδικού (Kovac et al, 2014).
∆υσμενείς επιδράσεις – Παρενέργειες υπερβολικής κατανάλωσης βιταμινών και μετάλλων:
Η πρόσληψη αυξημένων ποσοτήτων βιταμινών και μετάλλων μπορεί να έχει σοβαρές παρενέργειες.
Βιταμίνη Α: πονοκέφαλος, ναυτία, διάρροια, ξηροδερμία, απολέπιση δέρματος, φαγούρα, τριχόπτωση, ανορεξία, νεφρική και ηπατική βλάβη, αρθραλγίες.
Βιταμίνη D: ανορεξία, ναυτία, αρθραλγίες, αδυναμία, δίψα, αυξημένη διούρηση, γαστρεντερικές διαταραχές και κατάθλιψη.
Βιταμίνη Ε: κεφαλαλγία, ναυτία, κοιλιακός πόνος, εμετός και διάρροια.
Βιταμίνη Κ: θρομβώσεις, έμετοι.
Θειαμίνη (Β1): γενικά στερείται τοξικότητας.
Ριβοφλαβίνη (Β2): γενικά απουσία τοξικότητας.
Νιασίνη (βιταμίνη Β3): κνησμός, εξανθήματα, φαγούρα, κάψιμο στο δέρμα, ερύθημα προσώπου, κεφαλαλγία, ναυτία, ηπατική βλάβη.
Βιταμίνη Β6 (πυριδοξάλη, πυριδοξίνη, πυριδοξαμίνη): απώλεια αισθητικότητας, προβληματική βάδιση.
Φυλλικό οξύ: μπορεί να συγκαλύψει κακοήθη αναιμία από ανεπάρκεια βιταμίνης Β12. Βιταμίνη C (ασκορβικό οξύ): διάρροια, ναυτία και στομαχικές κράμπες, πιθανώς νεφρολιθίαση, αντιδραστικό σκορβούτο.
Ασβέστιο (Ca): δυσκοιλιότητα, καρδιακές αρρυθμίες, νεφρολιθίαση, ασβέστωση μαλακών μορίων.
Φώσφορος (Ρ): διαταραχή του μεταβολισμού του ασβεστίου, γαστρεντερική δυσφορία από φωσφορικά άλατα.
Μαγνήσιο (Mg): ναυτία, έμετοι, διάρροιες.
Συμπληρώματα βοτάνων:
Υπάρχουν αναφορές ότι μερικά σκευάσματα προκαλούν ποικίλα προβλήματα υγείας, όπως για παράδειγμα αναφυλακτικές αντιδράσεις. Οι ετικέτες των προϊόντων βοτάνων δεν αντικατοπτρίζουν επακριβώς το περιεχόμενό τους. Πολυάριθμα προϊόντα βοτάνων έχουν διαφημιστεί ως δυνητικά εργογόνα για άτομα που ασκούνται. Τρία τέτοια προϊόντα η γ-oryzanol, η Yohimbine (yohimbe), και το Smilax έχουν παρουσιαστεί ως συμπληρώματα για ασκούμενους στο bodybuilding, ικανά να αυξάνουν τη μυϊκή μάζα και δύναμη.
Ginseng: Η ρίζα ginseng χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες στην Ασία. Υπάρχουν πάνω από 20 φυτά που ονομάζονται ginseng, τα οποία έχουν ποικίλες επιδράσεις, παρεμφερείς των διεγερτικών, δεδομένου ότι μειώνουν την κόπωση. Επίσης θεωρείται ότι το ginseng δρα ευεργετικά στην λειτουργία του ανοσοποιητικού, αυξάνει την ικανότητα συγκέντρωσης και έχει αντιγηραντικές ιδιότητες. Ωστόσο δεν φαίνεται να υπάρχουν επιστημονικές αποδείξεις που να υποστηρίζουν αυτούς τους ισχυρισμούς ή τις επιδράσεις της ρίζας ginseng στην αθλητική απόδοση.
Ma Huang (Chinese Ephedra): Το Ma Huang είναι ένα φυτό που περιέχει την απαγορευμένη ουσία εφεδρίνη. Χρησιμοποιείται σαν αντιφλεγμονώδης ουσία.. Υπάρχουν περίπου 40 είδη Ephedra. Τα σκευάσματα που περιέχουν εφεδρίνη προκαλούν σοβαρές ψυχιατρικές διαταραχές, όπως ψύχωση και μανία, ενώ παρόμοιες επιδράσεις έχουν αποδοθεί και στην πρόσληψη Εphedra.
Guarana: H Guarana είναι ένα είδος καφεΐνης, που συχνά βρίσκεται σε συμπληρώματα διατροφής και βοτάνων. Αναφέρεται ότι η Guarana περιέχει έως και 5% καφεΐνη, ενώ άλλες πηγές καφεΐνης, όπως ο καφές, το τσάι και η σοκολάτα περιέχουν περίπου 1- 4%. Πέραν των επιδράσεων που αποδίδονται στην καφεΐνη, οι ισχυρισμοί ότι η guarana έχει ειδικές ψυχοδιεγερτικές ή ενισχυτικές της ενέργειας ιδιότητες, είναι αβάσιμοι. Ωστόσο είναι γνωστό ότι η guarana ίσως διαθέτει μια πιο παρατεταμένη διεγερτική επίδραση σε σύγκριση με άλλα φυτά που περιέχουν καφεΐνη.
Συμπληρώματα Αμινοξέων:
Τα αμινοξέα είναι οι μοριακές δομικές μονάδες των πρωτεϊνών. Εμπεριέχονται σε πολλές τροφές, για αυτό και δεν απαγορεύονται. Ωστόσο, όπως συμβαίνει με όλα τα συμπληρώματα διατροφής, πρέπει να ελέγχονται οι ετικέτες των σκευασμάτων προσεκτικά για άλλα συστατικά, τα οποία πιθανώς απαγορεύονται από τους κανονισμούς του ντόπινγκ. ∆εν υπάρχει επιστημονική απόδειξη ότι η πρόσληψη συμπληρωμάτων αμινοξέων συντελεί στην αύξηση της αθλητικής επίδοσης. Οι αρσιβαρίστες συνήθως καταναλώνουν διάφορα αμινοξέα στην προσπάθειά τους να ενεργοποιήσουν την απελευθέρωση της αυξητικής ορμόνης (GH) από την υπόφυση, η οποία με τη σειρά της θα διεγείρει τη μυϊκή ανάπτυξη. Τα αμινοξέα έχουν επίσης χρησιμοποιηθεί για τη διέγερση της απελευθέρωσης της ινσουλίνης από το πάγκρεας, μιας άλλης αναβολικής ορμόνης, αφού διευκολύνει την πρόσληψη των αμινοξέων από τα μυϊκά κύτταρα. (βλέπε ινσουλίνη, πεπτιδικές ορμόνες, μιμητικά και ανάλογα).
Συμπληρώματα Γλουταμίνης: Η γλουταμίνη είναι σημαντικό μέσο για την απομάκρυνση της περίσσιας των αμινοομάδων από τον μυ. Ακόμη χρησιμοποιείται ως ενεργειακό υπόστρωμα από τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος. Αθλητές οι οποίοι έχουν προπονηθεί υπερβολικά παρουσιάζουν τα συμπτώματα του συνδρόμου υπερκόπωσης. Τέτοιοι αθλητές θεωρούνται περισσότερο ευάλωτοι σε ποικίλες λοιμώξεις και συγκεκριμένα του ανώτερου αναπνευστικού. Η γλουταμίνη έχει χρησιμοποιηθεί ως συμπλήρωμα σε τραυματίες για να ενισχύσει το ανοσοποιητικό σύστημα. Κάτι τέτοιο όμως δεν είναι επιβεβαιωμένο για το σύνδρομο υπερπροπόνησης ή για την βελτίωση της απόδοσης. Περισσότερες έρευνες πρέπει να γίνουν για να αποδειχθεί η χρησιμότητα αυτών των συμπληρωμάτων.
Συμπληρώματα Γλυκίνης & Ζελατίνης: Η γλυκίνη είναι ένα μη απαραίτητο αμινοξύ. Σχετίζεται με το σχηματισμό φωσφορικής κρεατίνης και επομένως μπορεί να θεωρηθεί εργογόνος. Η ζελατίνη προέρχεται από το κολλαγόνο. Επειδή λοιπόν προέρχεται από το συνδετικό ιστό και η αποικοδόμηση του συνδετικού ιστού θεωρείται ότι προκαλεί μυϊκό πόνο, τα συμπληρώματα ζελατίνης έχουν χρησιμοποιηθεί για την πρόληψη του μυϊκού πόνου μετά την άσκηση. Ωστόσο τα μέχρι τώρα πειράματα δεν έχουν δείξει κάτι τέτοιο.
Συμπληρώματα Κρεατίνης: Η κρεατίνη είναι μια ένωση, γνωστή ως αμίνη, που περιέχει άζωτο,. Βρίσκεται στο κρέας και στα ψάρια. Παράγεται επίσης μέσα στο σώμα, στο ήπαρ. Η κρεατίνη μπορεί να φτάσει στο μυ όπου συνδέεται αμέσως με φωσφορική ρίζα, ώστε να σχηματιστεί φωσφοκρεατίνη (PC), μια ένωση υψηλής ενέργειας στο ενεργειακό σύστημα ATP-PC που είναι αποθηκευμένο στο μυ. Το ενεργειακό σύστημα ATP-PC είναι απαραίτητο για άμεση παροχή ενέργειας σε αθλήματα αντοχής και δύναμης. Μια από τις αιτίες της κόπωσης κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων υψηλής έντασης, είναι η έλλειψη κρεατινικής φωσφατάσης.
Γιατί χρησιμοποιείται από τους αθλητές: Τα συμπληρώματα κρεατίνης χρησιμοποιούνται από τους αθλητές για να αυξήσουν τα σωματικά 31 αποθέματα κρεατίνης και να βελτιώσουν την απόδοσή τους. Πιστεύεται ότι η κρεατίνη βοηθάει την αθλητική απόδοση καθ’ όσον: Αύξηση της φωσφορικής κρεατίνης στους μύες επιταχύνει την επανασύνθεση των ουσιών που παρέχουν ενέργεια σε σύντομες δραστηριότητες υψηλής έντασης.Έχει ρυθμιστική δράση ενάντια στην παραγωγή του γαλακτικού οξέως. Η χορήγηση συμπληρωμάτων κρεατίνης ίσως είναι ευεργετική σε αθλητές που αγωνίζονται σε αθλήματα, τα οποία απαιτούν μέγιστη προσπάθεια σε μικρό χρονικό διάστημα (π.χ στην άρση βαρών ή στους δρόμους ταχύτητας) ή σε δραστηριότητες σύντομες και υψηλής έντασης με επαναλαμβανόμενα διαστήματα παρόμοιων προσπαθειών. ∆ραστηριότητες αντοχής δεν φαίνεται να ωφελούνται από τη χορήγηση συμπληρωμάτων κρεατίνης, καθ’όσον χρησιμοποιούνται διαφορετικές ενεργειακές οδοί για την υποστήριξη της προσπάθειας. Κάτι τέτοιο ωστόσο δεν έχει ακόμα επιβεβαιωθεί επιστημονικά.
∆υσμενείς επιδράσεις – Παρενέργειες: Υπάρχει ανησυχία για ηπατική και νεφρική βλάβη, μετά από πρόσληψη υψηλών δόσεων κρεατίνης. Υπάρχουν ακόμη αδημοσίευτες αναφορές που υποστηρίζουν ότι η συμπληρωματική χορήγηση κρεατίνης συνδέεται με πρόκληση μυϊκών κραμπών. Η κρεατίνη επί του παρόντος επιτρέπεται στον αθλητισμό.
Συμπληρώματα Λεκιθίνης: Η λεκιθίνη είναι ένα φωσφολιπίδιο που βρίσκεται σε διάφορες τροφές(π.χ φασόλια, αυγά, φύτρο σιταριού). Επειδή είναι ένα σημαντικό συστατικό πολλών τύπων ανθρώπινων ιστών, θεωρείται ότι είναι εργογόνου φύσεως. Ωστόσο η λεκιθίνη δε φαίνεται να είναι αποτελεσματικό εργογόνο βοήθημα (αν και αρκετά από τα συστατικά της όπως η χολίνη, θεωρούνται ότι βελτιώνουν την απόδοση).
Συμπληρώματα Καρνιτίνης: Η καρνιτίνη βρίσκεται σε σημαντικές ποσότητες σε ζωικές τροφές και ιδιαίτερα το κρέας, ενώ σε μικρότερες ποσότητες βρίσκεται και σε φυτικές 32 τροφές. Η χορήγηση συμπληρωμάτων καρνιτίνης θεωρείται ότι ενισχύει τη σωματική δραστηριότητα εξαιτίας του μεταβολικού της ρόλου στο μυϊκό κύτταρο (90% περίπου αυτής βρίσκεται στους μυϊκούς ιστούς). Θεωρητικά η επιπρόσθετη καρνιτίνη μπορεί να διευκολύνει τη μεταφορά των λιπαρών οξέων στα μιτοχόνδρια για οξείδωση. Ακόμη αναφέρεται ότι η καρνιτίνη μπορεί να διευκολύνει την οξείδωση του πυροσταφυλικού οξέως, κάτι που πιθανόν να ενισχύει την αξιοποίηση της γλυκόζης και να μειώνει την παραγωγή του γαλακτικού οξέως κατά τη διάρκεια της άσκησης, παράγοντες που μπορούν να ενισχύσουν την απόδοση σε μικρής διάρκειας μεγίστη ή υπερμεγίστη άσκηση (π.χ. αγώνας δρόμου 400 ή 800 μέτρων) (De Souza, Hallak, 2011). Επιπλέον η χορήγηση συμπληρωμάτων καρνιτίνης (Lπροπιονυλκαρνιτίνης), έχει χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά ως μέσο βελτίωσης της ικανότητας για άσκηση σε ασθενείς με σοβαρές ασθένειες (π.χ περιφερική αγγειακή νόσο). Παρότι πρόκειται για λογικές θεωρίες και ενδιαφέρουσες ιατρικές εφαρμογές, οι διαθέσιμες επιστημονικές αποδείξεις είναι διφορούμενες και γενικά δεν φαίνεται να υποστηρίζουν την ύπαρξη εργογόνου ιδιότητας της καρνιτίνης.
Πλήρη –διατροφικά / ενεργειακά ποτά:
Αυτά τα ποτά, συνήθως στη μορφή ποτού τύπου μιλκσέικ, περιέχουν ποικίλους συνδυασμούς υδατανθράκων, πρωτεϊνών, λίπους, βιταμινών και μετάλλων. Μερικά από αυτά τα προϊόντα περιέχουν και μια πληθώρα θρεπτικών συστατικών και μεταβολιτών (Coward et al, 2013).
Ενεργειακές ράβδοι:
Αυτή η κατηγορία συμπληρωμάτων περιλαμβάνει στερεά τρόφιμα σε μορφή ράβδου. Οι περισσότερες ράβδοι παρέχουν 140-250 Kcal ενέργειας και περιέχουν ποικίλες αναλογίες υδατανθράκων, πρωτεϊνών, λίπους και ανόργανων στοιχείων. Στα περισσότερα από αυτά προϊόντα αναγράφονται αναλύσεις σχετικά με τα διατροφικά τους περιεχόμενα (π.χ. περιέχει ginseng’), αν και σε μερικά υπάρχουν ισχυρισμοί για τη δομή ή τη λειτουργία των συστατικών (π.χ. καίει περισσότερο σωματικό λίπος’).
Τζελ υδατανθράκων:
Αυτά τα προϊόντα είναι συνήθως μικρά πακέτα σιροπιών υδατανθράκων (20-30gr), που προορίζονται για χρήση κατά τη διάρκεια παρατεταμένης άσκησης, ως εναλλακτικά μέσα πρόσληψης υδατανθράκων. Στις ετικέτες των προϊόντων αυτών αναγράφονται συνηθέστερα αναλύσεις διατροφικού περιεχομένου.
Κανόνες
Κανόνες που ένας αθλητής δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάει, πριν λάβει οποιοδήποτε φάρμακο ή διατροφικό συμπλήρωμα.
ΠΟΤΕ δεν πρέπει να λαμβάνει ένα φάρμακο ή συμπλήρωμα που κάποιος, πέραν του γιατρού ή του φαρμακοποιού, του υπεύθυνου για θέματα ντόπινγκ (γνώστη των απαγορευμένων ουσιών) και γνώστη των αθλητικών δραστηριοτήτων, κάθε αθλητή θέλει να του χορηγήσει.
Ελέγχει από μόνος του τη σύσταση και την προέλευση του εκάστοτε προϊόντος. Ποτέ δεν λαμβάνει ένα χάπι ή διάλυμα πριν κοιτάξει προσεκτικά τα όσα αναγράφονται στη συσκευασία. Φροντίζει να το πάρει από μόνος του από την αυθεντική συσκευασία.
Ο αθλητής πρέπει να ρωτάει πάντα τη γνώμη του γιατρού του, όσον αφορά τις επιδράσεις που μπορεί να έχει το συγκεκριμένο φάρμακο ή συμπλήρωμα στον οργανισμό του και το λόγο για τον οποίο θα ήταν σκόπιμο να το λάβει.
ΠΟΤΕ δεν λαμβάνει προϊόντα ξένης προέλευσης, που δεν κυκλοφορούν νόμιμα στην Ελληνική αγορά, ελέγχοντας προσεκτικά τη συσκευασία.
Πριν από κάθε έλεγχο ντόπινγκ ο αθλητής ενημερώνει πάντα τις αρμόδιες αρχές για οποιαδήποτε πρόσληψη περιορισμένων ουσιών και να προσκομίζει την ανάλογη ιατρική εντολή (συνταγή) και εάν χρειαστεί μια κατάλληλη θεραπευτική απόδειξη.
Ο αθλητής πρέπει να θυμάται πάντα ότι το σώμα του καταβάλλει σκληρή προσπάθεια και έτσι χρειάζεται να ακολουθεί ένα υγιεινό τρόπο ζωής (επαρκής σωματική ανάπαυση, ενυδάτωση, σωστή διατροφή κ.α.)
Ο αθλητής πρέπει να θυμάται εξίσου ότι έχει το δικαίωμα να πάρει ένα φάρμακο, εάν είναι άρρωστος ή τραυματισμένος, αλλά παράλληλα έχει και την υποχρέωση να σταματήσει να ασκείται εάν του ζητηθεί από το γιατρό του.
Επιδράσεις και Επιπτώσεις ουσιών στην Υγεία των Ατόμων και Ειδικότερα των Αθλητών
στην Υγεία των Αθλητών
Αναφερόμενοι σχετικά στις επιδράσεις και τις επιπτώσεις των απαγορευμένων ουσιών στην υγεία των ατόμων και ιδιαίτερα των αθλητών, θα λέγαμε σχετικά και όπως βέβαια σημειώθηκε παραπάνω, πως οι απαγορευμένες ουσίες ή διαφορετικά το ντόπιγκ ως φαινόμενο, δεν νοείται παρά ως μια διεθνή πραγματικότητα μέσα σε ποικίλες αθλητικές δραστηριότητες (Kovac et al, 2014). Άλλωστε στις μέρες μας, κυριαρχεί η φιλοδοξία και η αμετροέπεια όπου στη σημερινή εποχή το ντόπιγκ φαίνεται είναι εντελώς εναρμονισμένο μ’ αυτές τις αξίες. Ειδικότερα την εποχή που ο αθλητισμός έχει συγκεντρώσει πάνω του όλη τη δημοσιότητα και τα χρήματα που διακινούνται είναι τεράστια.
Σ’ ότι αφορά δε τα αναβολικά ή τα στεροειδή, αυτά όπως είπαμε, αποτελούν ουσίες οι οποίες έχουν την ιδιότητα ν’ αυξάνουν την αναβολική και ελλάτωση της ανδρογονικής δράσης, τόσο των ανδρογόνων όσο κι των στεροειδών ορμονών (Leporati et al, 2014). Από χρόνια οι ουσίες αυτές, ήταν αποδεκτές ως μια βασική κατηγορία φαρμάκων. Στην πρώτη σχετική αναφορά των Kochakian και Murlin το 1935, αναφέρεται η ουσία της τεστοστερόνης με τη γνωστή της αναβολική κι ανδρογονική της δράση. Έτσι λοιπόν ως σύνθετα παράγωγα της τεστοστερόνης, αναφέρονται τα αναβολικά στεροειδή. Αυτά κατηγοριοποιούνται σε δυο (2) βασικές κατηγορίες ανάλογα με τη χημική τους δομή και τη συγγένειά τους με τα φυσικά ανδρογόνα ως εξής (Melvin, 2004) Στα-α ακλυλιώμενα στεροειδή. Στους 17-β εστέρες των στεροειδών. Θα πρέπει να σημειωθεί πως από τα παλαιότερα χρόνια, ο θεραπευτικός δείκτης πάντα λαμβάνεται υπόψη προκειμένου ν’ αξιολογηθεί η δραστικότητά τους.
Οι δείκτες της αναβολικής ενέργειας είναι ουσιαστικά τα στοιχεία όπως:
Η μυοτρόπος δράση που δεν είναι παρά η αύξηση της μάζας των μυών
Η νεφροτρόπος δράση
Η πόρωση πειραματικών καταγμάτων
Ωστόσο και όπως αναφέρεται στις μέρες μας, οι συνέπειες από τη μακροχρόνια δράση των αναβολικών είναι ποικίλες, όπως για παράδειγμα οι καρδιοπάθειες, ηπατική ανεπάρκεια, διαταραχές δευτερεύοντων στοιχείων του φύλλου.
Οι επιπτώσεις από τη χρήση αναβολικών στην υγεία των ατόμων και αθλητών, αναφέρονται σχετικά ως εξής -
Καρδιοαγγειακά Προβλήματα
Προκειμένου να κατανοηθούν ορθότερα οι συνέπειες γύρω από τις καρδιαγγειακές παθήσεις από τη χρήση αναβολικών, αναφέρονται τέσσερα μοντέλα υποθετικά
Το αθηρογεννητικό το οποίο αναφέρεται σε χρήση αναβολικών και σε συγκεντρώσεις λιπο-πρωτεινών ουσιών στο αίμα
Το θρομβωτικό που σχετίζεται με τις συνέπειες από τα αναβολικά σ’ ότι αφορά το πηκτικό σύστημα του αίματος
Το μοντέλο που περιλαμβάνει τις συνέπειες από τη χρήση αναβολικών στο αγγειακό νιτρικό σύστημα οξειδίων και το αγγειοσπαστικό μηχανισμό
Το μοντέλο αυτό αναφέρεται σε αποτελέσματα από τη χρήση αναβολικών σε μυοκαρδιακά κύτταρα. Είναι πραγματικότητα δε ότι μετά από τη χρήση τους, τα στεροειδή παραμένουν στο οργανισμό και μάλιστα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Συγκεκριμένα αναφέρεται η «φόρτιση» η οποία αντιμετωπίζεται με το συμπαθητικό νευρικό σύστημα και τη ενεργοποίησή του. Μ’ αυτό τον τρόπο δημιουργείται η αδρεναλίνη κι η νοραδεναλίνη. Δημιουργείται ταχυκαρδία και αρρυθμία καθώς και αύξηση της κοιλιακής συστολής. Είναι επίσης και πραγματικότητα ότι από τα στεροειδή προκαλείται αύξηση επιπέδων χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων (Caraci et al, 2011). Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι τα στεροειδή μειώνουν σημαντικά τη συγκέντρωση λιπο-πρωτεινών μεγάλης πυκνότητας. Έτσι τα τοιχώματα των αγγείων δεν προστατεύονται κι η χοληστερόλη απομακρύνεται η οποία μετατρέπεται σε άλλες ενώσεις. Γίνεται έτσι προφανές, ότι η πτώση των HDL αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακών επιπλοκών. Παρατηρήθηκαν μάλιστα σε σχετικές έρευνες, σε αθλητές που έπαιρναν αναβολικά στεροειδή, χαμηλά επίπεδα HDL μέχρι και 5-10mg/dl. Επιπλέον βρέθηκε, ότι για κάθε 5mg/ 100ml αίματος τα επίπεδα των HDL ελαττώνονται τόσο, ώστε η πιθανότητα καρδιακής ανακοπής να αυξάνεται περίπου στο 25% (Coward et al, 2013). Αναλυτικότερα έχει παρατηρηθεί ότι τα στεροειδή έχουν τη ιδιότητα να προκαλούν μείωση συγκέντρωσης της χοληστερόλης και των λιποπρωτεινών από 50 μέχρι 60% και από την άλλη πλευρά αυξάνουν τη χοληστερόλη της χαμηλής πυκνότητας στο αίμα από 40 με 50%. Για τα παραπάνω, έχει πραγματοποιηθεί έρευνα σε άνδρα ηλικίας 28 ετών με χρήση αναβολικών από τα 15 του χρόνια. Παρατηρήθηκε επίσης μείωση συγκέντρωσης χοληστερόλης, των HDL καθώς και αύξηση συγκέντρωσης χοληστερόλης των LDL στο αίμα. Η προφύλαξη των αγγείων είναι θέμα των HDL προκειμένου να μη σχηματισθούν αθηρωματικές πλάκες και δημιουργηθεί αθηροσκλήρωση. Προσκόλληση κυττάρων μπορεί να δημιουργηθεί από τη χρήση ανδρογόνων (De Souza, Hallak, 2011).
Αντίστοιχα, τρεις (ε) μηχανισμοί δημιουργήθηκαν για τη εξέταση αρτηριακής θρόμβωσης από αναβολικά. Οι μηχανισμοί αυτοί αποτελούν
Την συσσώρευση αιμοπεταλίων ενθοθηλίνης
Απελευθέρωση ενδοθηλίνης
Μείωση ινωδηλυτικής δραστηριότητας
Είναι πλέον αποδεδειγμένο ότι τα στεροειδή προκαλούν θρόμβωση γεγονός που αποδείχθηκε έπειτα από έρευνα σε τέσσερις αθλητές με χρήση αναβολικών. Επίσης, η εμφάνιση της στεφανιαίας νόσου αποτελεί ακόμα μια επίπτωση από τη χρήση αναβολικών αφού πολλοί από τους παράγοντες προδιάθεσης για αυτή τη νόσο μπορούν να αναπτυχθούν. Ως αποτέλεσμα οδηγούν σε κάκωση ή ακόμα και σε αλλοίωση του ενδοθηλίου, των στεφανιαίων κι των περιφερειακών αρτηριών. Σπασμοί στις στεφανιαίες αρτηρίες είναι δυνατόν να δημιουργηθούν. Επίσης θεωρείται ότι και η τεστοστερόνη αυξάνει τη αντίδραση της αγγειακής νορεπινεφρίνης. Η άσχημη επίδραση των στεροειδών για το καρδιαγγειακό σύστημα μπορεί να συνδυασθεί κι με την κακή τους επίδραση στο μυοκάρδιο. Ο έλεγχος των μυοϊνοδίων και μιτοχονδρίων έδειξε το παραπάνω. Η έρευνα αυτή έγινε σε δείγμα μυοκαρδίου από πειραματόζωα στα οποία δίνονταν αναβολικά και υπέστησαν παθολογοανατομικές αλλαγές. Επίσης βρέθηκα και ευρήματα δηλωτικά εκφύλισης μυκαρδίου τα οποία βρέθηκαν στην αθλήτρια του επτάθλου Dressel η οποία και πέθανε.
Οι παθολογικές αλλαγές οι οποίες μπορεί να συμβούν είναι σοβαρές και αναφέρονται ως
Η καταστροφή των μιτοχονδρίων
Η νέκρωση των μυοκαρδιακών κυττάρων
Η μιτοχονδριακή διάσπαση
Επίσης έπειτα από έρευνες σημειώνεται πως η χρήση αναβολικών έχει συνδεθεί και με υπερτροφία των μυοκαρδιακών κυττάρων κι με αναδιαμόρφωση αριστερής κοιλίας. Η εμφάνιση αύξηση της αριστερής κοιλίας ήταν εμφανής σε όσους αθλητές έκαναν χρήση αναβολικών με όσους δεν έκαναν (Leporati et al, 2014). Επίσης έρευνες αναφέρουν ότι η καρδιακή διαστολική λειτουργία ήταν σαφώς μεγαλύτερη σε όσους αθλητές έκαναν χρήση αναβολικών στεροειδών αλλά η καρδιακή συστολική λειτουργία δεν είχε καμία διαφορά. Η αύξηση των επιπέδων καλίου είναι επίσης εφικτή όπως και του νατρίου, ασβεστίου και φωσφορικού άλατος. Με αυτό τον τρόπο αυξάνεται και ο κίνδυνος ενδοκολπικού και κοιλιακού ινιδισμού (Kovac et al, 2014). Είναι γεγονός τέλος ότι οι καρδιαγγειακές παθήσεις αποτελούν νόσο και σωματική παρενέργεια από τη χρήση αναβολικών.
Το κυκλοφοριακό σύστημα πλήττεται με πολλού τρόπους. Αναφέρονται αντίστοιχα στοιχεία όπως
Πονοκεφάλοι
Πόνοι στο στήθος
Αιμορραγίες στη μύτη
Έμφραγμα
Καρδιακή προσβολή
Ηπατικές Διαταραχές
Πολλοί από τους αθλητές από τη χρήση αναβολικών με θεραπευτικές δόσεις ανδρογόνων ή αναβολικού στεροειδούς, κάποια στιγμή μπορεί να εμφανίσουν ηπατική δυσλειτουργία σε ένα ποσοστό 2% με εμφάνιση χολοστατικού ικτέρου. Φυσικά υπάρχουν διαφορές στην δυσλειτουργία του ήπατος σε κάθε ασθενή (El Scheich et al, 2013). Η αππεκριτική λειτουργία σπάνια επηρεάζεται σε κάποια άτομα ενώ κάποια άλλα δείχνουν σημαντική ευαισθησία. Ο έλεγχος της ηπατικής λειτουργίας είναι απαραίτητος αν και οι παρενέργειες από τα αναβολικά είναι γνωστές (Caraci et al, 2011). Επίσης, η χολόσταση είναι αναστρέψιμη και η ηπατική λειτουργία αποκαθίσταται με την έγκαιρη διακοπή του φαρμάκου (Coward et al, 2013). Είναι όμως σημαντικό να γνωρίζουμε, ότι από τα αναβολικά όσα φέρουν αλκύλιο στο C17 διαταράσσουν την απεκριτική λειτουργία του ήπατος με αποτέλεσμα τη χολόσταση και κατ’επέκταση την εγκατάσταση χολοστατικού ικτέρου. Ωστόσο ο ίκτερος παρέρχεται μετά τη διακοπή της λήψης των αναβολικών. Η πελίωση επίσης και το ηπάτωμα αποτελούν βασικές ανησυχίες από τη χρήση αναβολικών. Σε ορισμένες περιπτώσεις είναι δυνατό 40 το ηπάτωμα να μη γίνει εμφανές παρά ο αθλητής να νιώθει πόνο. Σ’ αυτή τη περίπτωση θα ψηλαφισθεί μια μάζα στη δεξιά κοιλιακή χώρα (El Scheich et al, 2013). Τα περιστατικά ηπατωμάτων που αναφέρονται στη βιβλιογραφία σε αθλητές από χρήση αναβολικών και απαγορευμένων ουσιών, είναι πολλά κυρίως απ’ όσους έπαιρναν αναβολικά από το στόμα. Επίσης αναφέρονται και περιστατικά πελίωσης με τη δημιουργία ηπατικών κύστεων με αίμα. Οι κύστες αυτές προέρχονται από την απόφραξη μικρών ηπατικών φλεβών από νεκρά ηπατικά κύτταρα. Πολλές φορές οι κύστες αυτές μπορεί να διαρραγούν και να επιφέρουν κοιλιακές αιμορραγίες ή/και θάνατο (De Souza, Hallak, 2011). Κάποιες περιπτώσεις ηπατικής πελίωσης έχουν αναφερθεί αλλά όχι και ανάπτυξη όγκου κυρίως σε όσους ασθενείς είναι υπό τη θεραπεία με αναβολικά στεροειδή. Εκδηλώνονται όμως, είτε με τη μορφή αιμοπεριτοναίου, είτε με τη μορφή ηπατικής ανεπάρκειας. Πλήν όμως των νεοπλασμάτων του ήπατος, πλήρως τεκμηριωμένα σήμερα, έχουν επίσης ανακοινωθεί και περιπτώσεις νεοπλάσματος του νεφρού, τύπου Wilms, σε νέους άνδρες και μετά απο μακροχρόνια λήψη αναβολικών (Caraci et al, 2011). Αλκύλιο στο C17 φέρουν αθλητές από χρήση αναβολικών και απαγορευμένων ουσιών παίρνουν από το στόμα. Έτσι παρατηρείται αύξηση στην απορρόφησή τους από το έντερο και η αδρανοποίηση του ήπατος αργεί. Επίτευγμα θεωρείται αυτή η τροποποίηση της δομής στη θεραπεία με αναβολικά. Παρόλα αυτά τα περιστατικά ηπατοτοξικής βλάβης είναι πολλά και σημαντικά. Επίσης δεν θεωρείται ιδιαίτερα δραστική η χορήγηση τεστοστερόνης από το στόμα από τη στιγμή που μεταβολίζεται άμεσα στο ήπαρ. Η πρώτη περίπτωση ηπατοκυτταρικού καρκινώματος εμφανίστηκε το 1965, από αναβολικά. Το έτος 1984 επιβεβαιώθηκε η συσχέτιση χρήσης αναβολικών με την εμφάνιση καρκίνου σε αθλητές. Χαρακτηριστικό περιστατικό ήταν ο θάνατος 26χρονου αθλητή του body building ο οποίος έκανε χρήση αναβολικών για πάν από 4 χρόνια (Kovac et al, 2014). 41 Συγκεκριμένα έκανε χρήση Dianabol, Anavar, Winstrol, Deca-Durabolin και Methenolone. Φαίνεται, ότι το «ανδρογονικό» περιβάλλον ευνοεί το μηχανισμό καρκινογένεσης (Leporati et al, 2014). Πειραματικές παρατηρήσεις σε ποντίκια στελεχών CH3 και CbA έχουν δείξει, ότι ενέσεις τεστοστερόνης σε θηλυκά ποντίκια αυτού του είδους αυξάνουν την επιρρέπεια σε καρκινογένεση ήπατος, όπως επίσης ότι ο ευνουχισμός των αρρένων ποντικών ελαττώνει τη συχνότητα ηπατωμάτων απο 33,8% σε 11,4%. Αν και οι άστοχες γενικεύσεις πρέπει ν’ αποφευχθούν είναι σκόπιμο να τονισθεί ότι η εμφάνιση καρκίνου αποτελεί ένα φαινόμενο πολυπαραγοντικό και το γεγονός ότι το 1929 οι αθλητές δεν πέθαναν από κάτι τέτοιο. Αντίθετα το 1973, οι θάνατοι αυξήθηκαν (El Scheich et al, 2013). -
Ορμονικές Διαταραχές
Πολλές είναι κι οι παρενέργειες που έχουν σημειωθεί από τη χρήση αναβολικών σε αθλητές, όπως
Ακμή
Αλωπεκία
Διαταραχές σεξουαλικής συμπεριφοράς.
Ειδικά σε γυναίκες παρατηρούνται συμπτώματα
Υπερτρίχωσης
Ανδρικού τύπου τρίχωση της κεφαλής
Τραχύτητα της φωνής
Μεγέθυνση της κλειτορίδας
Διαταραχές του κύκλου
Στις περιπτώσεις ανδρών αθλητών, εμφανίζεται
ατροφία ορχέων και αζωοσπερμία.
Ειδικότερα σε νεαρά άτομα, δημιουργείται επιτάχυνση της σύγκλεισης επιφύσεων και έτσι το προσδόκιμο ύψος ελαττώνεται. Η αδρανοποίηση οιστρογόνων είναι εφικτή και οι άνδρες μπορεί να εμφανίσουν γυναικομαστία. Η ομοιοστασία του ασβεστίου μπορεί να διαταραχθεί και να προκληθεί αναστολή του Ca μέσω των ούρων αφού θ’ αυξηθεί η 42 συγκέντρωσή του στον ορό. Η αύξηση αυτή μπορεί να προκαλέσει κάποια συμπτώματα υπερασβεστιαιμίας και στη συνέχεια (Caraci et al, 2011) Αδυναμία Κόπωση Αύξηση πίεσης του αίματος Υπέρταση Η υπερασβεστιαιμία μπορεί να δημιουργήσει δημιουργία λίθων στα νεφρά, πεπτικό έλκος, αλλαγές σε συμπεριφορά και μη σωστή εναπόθεση ασβεστίου στις αρθρώσεις, μάτια και δέρμα. Σημαντικό είναι και το πρόβλημα της νεφρολιθίασης που οδηγεί σε μόνιμη βλάβη νεφρών. Η περίοδος ακόμα μετά τη χρήση των αναβολικών και τη διακοπή τους είναι επικίνδυνη σε αυτή τη περίπτωση αφού παρατηρείται διέλευση μεγάλης συγκέντρωσης ασβεστίου στα νεφρά. Από τη υπερασβεστιαιμία παρατηρείται και μη σωστή εναπόθεση ασβεστίου η οποία προκαλεί ερεθισμό στα μάτια, κνησμό και δερματικό οίδημα. Οι πόνοι στις αρθρώσεις είναι εξίσου σημαντικοί (Leporati et al, 2014). Η λήψη πολλών υγρών είναι απαραίτητη όπως κι η διακοπή των αναβολικών στεροειδών. Δεν είναι ανατάξιμες οι παραπάνω ανδρικές βλάβες. Τα παραπάνω συμπτώματα αποτελούν το σύνδρομο που ονομάζεται χημικός ευνουχισμός. Σημειώνεται ότι η ατροφία των ορχέων δεν είναι αναστρέψιμη αν και οι ενδοκρινολογικές λειτουργίες επανέρχονται έπειτα από 1-2 μήνες αφού γίνει διακοπή των στεροειδών. Από τη στιγμή που διακοπεί η μακροχρόνια λήψη αναβολικών η αναστρεψιμότητα των παρενεργειών δεν έχει ακόμα γίνει γνωστή.
Στη περίπτωση των γυναικών με μεγάλη χρήση οι ανωμαλίες είναι σε μεγαλύτερη έκταση. Παρατηρείται λοιπόν
Αλλαγή μορφολογίας γυναικείου σώματος
Κατανομή λίπους
Διαγραφή μυικού συστήματος Οι παραπάνω ενέργειες είναι ανατάξιμες αλλά όχι αν γίνει διακοπή των αναβολικών.
Ο τόνος ανδρικής φωνής είναι μόνιμος. Η γυναικεία γονιμότητα μπορεί να επανέλθει και δεν έχει αναφερθεί καμία ένδειξη ότι τα αναβολικά δημιουργούν τερατογένεση. Στη περίοδο όμως εγκυμοσύνης προκαλούν αρρενοποίηση θηλέων εμβρύων (Melvin, 2004). Επίσης, μείωση γλυκόζης ορού, προκαλείται από αναβολικά σε διαβητικά άτομα ή σε προδιαβητικά. Ενώ τα έχοντα αλκύλιο στον C17 ελαττώνουν τα επίπεδα της γλυκόζης του ορού και σε μη διαβητικά άτομα λόγω -προφανώς- της μεταβολής της ικανότητας του ήπατος να αδρανοποιεί την ινσουλίνη από τη δράση των ουσιών αυτών. Τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας αναγνωρίζονται από τον αθλητή. Τα σπουδαιότερα απ’ αυτά είναι, ιδρώτας, τρόμος, αίσθημα παλμών, πονοκέφαλος, ελαφρός ίλιγγος και θολή όραση. Από την άλλη πλευρά, ο συνδυασμός αντιδιαβητικών δισκίων με αναβολικά μπορεί να δημιουργήσει σημαντική δράση των αντιδιαβητικών. Αλλά και η δράση των αντιπηκτικών μπορεί ν’ αυξηθεί από το συνδυασμό το παραπάνω.
Η εμφάνιση αναφυλακτικού σοκ είναι επίσης πολύ πιθανή. Μετά την εισαγωγή του στεροειδούς στο σώμα, είναι πιθανή η αλλεργική αντίδραση με πτώση της αρτηριακής πίεσης. Αν το φάρμακο λαμβάνεται για χρόνια μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο. Τα συμπτώματα είναι πολλά, όπως Διέγερση Ερυθρότητα έντονη Ταχυκαρδία Δύσπνοια - Ψυχικές Διαταραχές Η χρήση αναβολικών και ειδικότερα η μακροχρόνια, μπορεί να δημιουργήσει αύξηση νευροδιαβιβαστικών ουσιών στο Κ.Ν.Σ. Ο συνδυασμός της με τη υπερασβεστιαιμία και την αύξηση κορτιζόλης οδηγεί σε σημαντική σεξουαλικότητα, υπερδιέγερση και αυπνία.
Σημαντικές διαταραχές του συναισθήματος μπορεί Να δημιουργηθούν από τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης και με αυτό τον τρόπο ο αθλητής παρουσιάζει μεταβολές θυμού, κατάθλιψη ή και μανιοκαταθληπτική ψύχωση (De Souza, Hallak, 2011). 44 Η επιθετικότητα αποτελεί επίσης ένα σημαντικό σύμπτωμα των στεροειδών. Οι αθλητές πολύ συχνά εμφανίζουν ερεθισμό όταν προπονούνται συχνά και με ένταση. Η αλλαγή στη συμπεριφορά είναι συχνό αποτέλεσμα από τη χρήση ουσιών. Αν ο αθλητής δεν λαμβάνει πλέον αναβολικά, μπορεί να οδηγηθεί σε κατάθλιψη και η προπόνησή του να είναι δύσκολη αν παίρνει κάποιο φάρμακο. Οι ουσίες που δοκιμάζουν ορισμένοι μπορεί να είναι πολλές και με αρνητικές συνέπειες για το οργανισμό τους και για τη ψυχική τους υγεία. Οι κίνδυνοι έχουν τονισθεί από πολλούς ιατρούς και ψυχιάτρους όπως και οι όποιες παρενέργειες από τα ανδρογόνα αναβολικά (Caraci et al, 2011). Η ψυχική σφαίρα δε μένει ανεπηρέαστη από τη χρήση αναβολικών ουσιών τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών. Οι αλλαγές στη ερωτική διάθεση είναι πολλές. Η επιθετικότητα επίσης. Ο κίνδυνος για σεξουαλικά προβλήματα είναι μεγάλος για τους αθλητές που χρησιμοποιούν αναβολικά για αύξηση μυών. Τα προβλήματα της καρδιάς είναι επίσης πολλά. Στους bodybuilders, που οικειοθελώς άρχισαν να λαμβάνουν αναβολικά στεροειδή για πρώτη φορά, οι επαναλαμβανόμενες εξετάσεις σε διάστημα δυο ετών έδειξαν πτώση των επιπέδων των ανδρικών ορμονών, συρρίκνωση των όρχεων, αύξηση του στήθους, μικρή ποσότητα σπέρματος και χαμηλά επίπεδα της χοληστερόλης HDL στο αίμα. Στα γυμναστήρια εστίασε ειδικότερα, η έρευνα του ο καθηγητής Antonio Bonetti όπου πλησίασε αθλητές και τους ανέφερε του κινδύνους από τα αναβολικά στεροειδή. Μόνο δυο αποφάσισαν να τα σταματήσουν. Επτά από αυτούς σταμάτησαν επίσης τη λήψη στεροειδών και δεν συμμετείχαν στη έρευνα για πολλούς λόγους όπως ψυχολογικούς, κατάθλιψη, επιθετικότητα, σεξουαλικά, οικογενειακά προβλήματα. Η ερευνητική ομάδα παρατήρησε αντίστοιχα στοιχεία όπως ποικίλες ψυχικές διαταραχές, προβλήματα συμπεριφοράς, έλλειψη κινήτρων, παράνοια, επιθετικότητα
Ένας αθλητής οδηγήθηκε σε χρήση αλκοόλ και κάποιος άλλος σε ψυχιατρική αγωγή. Ορισμένα επίσης συμπτώματα κατάθλιψης, είχαν διαγνωσθεί νωρίτερα και η νοσηλεία ήταν απαραίτητη. Ο Bonetti επίσης σημειώνει ότι η βλάβη στο λιπιδαιμικό προφίλ, ήταν η πλέον σημαντική. Τα επίπεδα της χοληστερόλης HDL μειώθηκαν κατά τη διάρκεια λήψης στεροειδών, όπως και τα επίπεδα της πρωτεΐνης αίματος Apo-A1. Χαμηλά επίπεδα Apo-A1 έχουν επίσης συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής. Άλλη σημαντική μακροπρόθεσμη παρενέργεια της χρήσης αναβολικών στεροειδών ήταν η υπογονιμότητα, εύρημα που συμφωνεί με αυτά προηγούμενων ερευνών (Leporati et al, 2014). 3.2
Ανεπιθύμητες Ενέργειες και Αλληλεπιδράσεις Απαγορευμένων Ουσιών στην Υγεία των Αθλητών
Βάσει των όσων σημειώθηκαν παραπάνω, θα λέγαμε πως μάστιγα τείνουν να γίνουν οι αναβολικές ουσίες και τα διάφορα σκευάσματα που λαμβάνονται από αθλητές (body builders και όχι μόνο) τα οποία διακινούνται παράνομα σε γυμναστήρια και αθλητικές λέσχες χωρίς νόμιμη άδεια λειτουργίας. Οι αθλητές χρησιμοποιούν τα αναβολικά στεροειδή για να αυξήσουν το μέγεθος και την ισχύ των μυών τους, να μπορούν να προπονούνται σκληρότερα και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, να αυξήσουν την επιθετικότητα και ανταγωνιστικότητα τους και να προκαλέσουν ήπιου βαθμού ευφορία (Kovac et al, 2014). Χαρακτηριστικό είναι ότι τα τελευταία 2 χρόνια στη χώρα μας, παρουσιάζεται αύξηση της τάξης του 70% στη χρήση αναβολικών και συμπληρωμάτων διατροφής. Τα ποσοστά αυτά εμφανίζονται υψηλά καθώς η χρήση αναβολικών ουσιών έχει περάσει πλέον εκτός από τους αθλητές και σε 46 αθλούμενους που έχουν ως μοναδικό στόχο την απόκτηση μιας αθλητικής, ογκώδους και πιο αρρενωπής εμφάνισης χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους τις σοβαρές επιπτώσεις των αναβολικών ουσιών στην την υγεία. ΄Όπως σημειώθηκε, τα στεροειδή-ανδρογόνα αναβολικά ή ευρέως γνωστά ως αναβολικά είναι ουσίες που χωρίζονται σε δυο κατηγορίες: τα φυσικά αναβολικά όπως είναι η τεστοστερόνη, την οποία παράγει ο οργανισμός για να εξυπηρετήσει κάποιες από τις βασικές λειτουργίες του (όπως είναι τα χαρακτηριστικά του φύλου) και τα τεχνητά αναβολικά. Τα τεχνητά αναβολικά παρασκευάζονται στο εργαστήριο και ανήκουν στην κατηγορία των φαρμάκων. Η υπερβολική ή η μακροχρόνια χρήση των αναβολικών όπως και των περισσότερων φαρμάκων συνοδεύεται από ανεπιθύμητες αντιδράσεις ορισμένες μάλιστα από αυτές μη αναστρέψιμες (Coward et al, 2013). Τα αναβολικά ανδρογόνα στεροειδή ή αναβολικά στεροειδή είναι φυσικές ή τεχνητές ουσίες που δρουν με τρόπο παρόμοιο με την ορμόνη τεστοστερόνη. Η τεστοστερόνη είναι μια ορμόνη που ανήκει στα ανδρογόνα. Τα ανδρογόνα χρειάζονται για την ανάπτυξη και την ανάπτυξη του φύλου. Η τεστοστερόνη προκαλεί την ανάπτυξη των ανδρικών χαρακτηριστικών του φύλου, ανδρογόνος δράση (τριχοφυία, βάθυνση φωνής κλπ.) και την σταδιακή αύξηση του μυϊκού ιστού, που αποτελεί την αναβολική δράση της τεστοστερόνης όπως για παράδειγμα η αυξημένη σύνθεση μυικού ιστού που παρουσιάζουν οι άντρες σε μεγαλύτερο ποσοστό από τις γυναίκες. Η αναβολική διαδικασία είναι η σύνθεση του λευκώματος (δηλαδή των πρωτεϊνών) από τον οργανισμό. Ουσίες όπως τα στεροειδή μπορούν να προάγουν την αναβολική διαδικασία ή να προκαλέσουν παρεμπόδιση των καταβολικών εξεργασιών δηλαδή της διάσπασης και της χρησιμοποίησης των πρωτεϊνών του σώματος.
Τα στεροειδή αναβολικά μπορούν να χορηγηθούν νόμιμα μόνο για ιατρικούς σκοπούς και δίνονται κυρίως σε περιπτώσεις όπου είναι επιθυμητή η αναβολική διαδικασία δηλαδή όταν το σώμα αδυνατεί να χρησιμοποιήσει τα θρεπτικά συστατικά που λαμβάνονται από τις τροφές ή όταν μια ασθένεια προάγει την καταβολική διαδικασία δηλαδή το σώμα "καίει" δομικά συστατικά όπως οι πρωτεΐνες των μυών του σώματος (μυική μάζα) για να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες του. Μια τέτοια καταβολική διαδικασία συνοδεύει το AIDS.
Εξάλλου τα αναβολικά χρησιμοποιήθηκαν αρχικά ως φάρμακα για την καταπολέμηση της γεροντικής αδυναμίας και της ανορεξίας και στην συνέχεια αποτέλεσαν το μέσο για την ενίσχυση των μυών σε ασθενείς με AIDS (El Scheich et al, 2013). Όσον αφορά λοιπόν τις παρενέργειες από τη χρήση των αναβολικών, θα λέγαμε πως στα αναβολικά στεροειδή ανήκουν η ινανδρολόνη, η στανοζόλη και η τεστοστερόνη.
Ορισμένοι αναβολικοί παράγοντες που δρουν όπως και τα αναβολικά στεροειδή και χρησιμοποιούνται επίσης με στόχο την προαγωγή της αναβολικής διαδικασίας και την αύξηση της μυικής μάζας είναι οι β2-αγωνιστές όπως η ζερονόλη και η κλενβουτερόλη. Μερικές από τις παρενέργειες στους άνδρες μετά από παρατεταμένη ή λανθασμένη χρήση είναι η στειρότητα, ανικανότητα, αναστολή σπερματογένεσης, συρρίκνωση και σκλήρυνση των όρχεων, νεφρική βλάβη, υπερτροφία προστάτη, γυναικομαστία, ηπατική ανεπάρκεια, καρδιαγγειακές βλάβες, διαβήτης λιπιδαιμία, ενδοκρινικές διαταραχές και εμφάνιση διαφόρων μορφών καρκίνου όπως αυτός του προστάτη και του ήπατος (Caraci et al, 48 2011).
Μερικές από τις παρενέργειες που εμφανίζονται στις γυναίκες είναι η ανάπτυξη ανδρικών χαρακτηριστικών, μεταξύ αυτών τριχοφυΐα, ακμή, βάθυνση της φωνής, διαταραχές της έμμηνου ρύσεως, αυξημένη επιθετικότητα και σεξουαλική διάθεση, υπερτροφία κλειτορίδας και συρρίκνωση του στήθους, αυξημένα επίπεδα τεστοστερόνης, καρδιαγγειακά νοσήματα, βλάβες στο συκώτι και τα νεφρά, καρκινογενέσεις. Οι περισσότερες από αυτές τις βλάβες μπορούν να αντιστραφούν ωστόσο η βάθυνση της φωνής παραμένει εφ'όρου ζωής (Kovac et al, 2014). Σοβαρές είναι και οι ψυχολογικές παρενέργειες σε άνδρες και γυναίκες όπως αδυναμία συγκέντρωσης, επιθετικότητα, βιαιότητα, παράνοια, υπερδιέγερση, σχιζοφρένεια και άλλα ψυχικά νοσήματα.
- Επιπτώσεις της χρήσης αναβολικών ουσιών κατά την εφηβεία
Σε άτομα όπως οι έφηβοι που βρίσκονται στη φάση της οστικής ανάπτυξης, προάγουν την αύξηση του συζευκτικού χόνδρου των μακρών οστών αλλά και την οστεοποίηση του. Έτσι το αγόρι που μπαίνει στην εφηβεία ψηλώνει απότομα, αλλά με το τέλος της ήβης το ύψος του σταθεροποιείται, αφού όλος ο συζευκτικός χόνδρος του έχει πια οστεοποιηθεί. Επιπρόσθετα, το τμήμα του νευρικού συστήματος που σχετίζεται με τη σεροτονίνη (ορμόνη του εγκεφάλου) αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια της εφηβείας και η χρήση αναβολικών κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσιμης περιόδου φαίνεται πως έχει άμεσες συνέπειες στο νευρικό σύστημα των νεαρών ατόμων. Η χρήση των αναβολικών επηρεάζει την ανάπτυξη των νευρικών κυττάρων, εμποδίζοντας παράλληλα τη διαθεσιμότητα της σεροτονίνης στον εγκέφαλο. Η μειωμένη διαθεσιμότητα της σεροτονίνης προκαλεί προβλήματα συμπεριφοράς όπως επιθετικότητα και κατάθλιψη στους νέους (Kovac et al, 2014).
Τα αναβολικά που κυκλοφορούν παράνομα και χωρίς την έγκριση του Ε.Ο.Φ παρασκευάζονται κυρίως στην Ινδία, το Πακιστάν και την Κίνα σε παράνομα εργαστήρια. Τα υπόλοιπα αναβολικά στεροειδή που βρίσκονται στα φαρμακεία εξυπηρετούν καθαρά ιατρικούς σκοπούς όπως η ενδυνάμωση των μυών των καρκινοπαθών, η ενίσχυση της οστικής μάζας σε άτομα με οστεοπόρωση ή άτομα που εμφανίζουν πρόωρη γήρανση, ενίσχυση του μυικού συστήματος σε καταβολικούς ασθενείς όπως τα άτομα με aids, και δίνονται μόνο με ιατρική συνταγή (De Souza, Hallak, 2011). Η πραγματική απειλή ωστόσο είναι το διαδίκτυο όπου ο οιοσδήποτε μπορεί να παραγγείλει οτιδήποτε. Πολλά από τα παρασκευάσματα κοστίζουν ακριβά χωρίς να έχουν τα «αναμενόμενα» αποτελέσματα ενώ άλλα έχουν σοβαρότατες παρενέργειες πέραν αυτών που αναφέρθηκαν διότι παρασκευάστηκαν από μη ειδικούς και έχουν προσμίξεις από τοξικές ουσίες (Melvin, 2004). Μερικές απαγορευμένες αναβολικές ουσίες όπως η ανδροστενεδιόνη, η DHEA και άλλες μπορεί να βρεθούν σε προϊόντα διατροφής και σε σκευάσματα για κτηνιατρική χρήση. Επίσης χρησιμοποιούνται αναβολικά που χρησιμοποιούνται σε άλογα ιπποδρομιών για την βελτίωση της επίδοσης των αθλητών. Όλα αυτά οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να τα προμηθευθούν και μέσω του διαδικτύου. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι μέσω του διαδικτύου όπου κανείς δεν γνωρίζει τι παίρνει και με απροσδιόριστες επιπτώσεις στην υγεία του (Coward et al, 2013).
Γονιδιακό ντόπινγκ
Με το γονιδιακό ντόπινγκ εισάγεται στον οργανισμό με κάποιο όχημα μεταφοράς ένας αβλαβής ιός που αλλάζει το γενετικό προφίλ ενός αθλητή (αυξάνει την μυϊκή μάζα, την παραγωγή αίματος, την κατανομή οξυγόνου στους ιστούς). Χαρακτηριστικό παράδειγμα γονιδιακού ντόπινγκ είναι τα ποντίκια σβαρτζενέγκερ τα οποία αν και σε μεγάλη ηλικία είχαν μεγάλους μυς μεγάλη σωματική δύναμη. Αυτό συνέβη λόγω της μεγάλης αύξησης της ινσουλίνης η οποία βοηθάει στην ανάπτυξη.
https://docplayer.gr/20855761-Panepistimio-thessalias-tmima-viohimeias-viotehnologias-diplomatiki-ergasia-patoyra-dimitra.html
Οι πιο γνωστές υποθέσεις ντόπινγκ
Μαρτυρίες
αθλητών
Παίζουμε.
Τρία κουίζ , τριάντα ερωτήσεις
25/04/2020
Οι... εξαγγελίες των Ρώσων χάκερ, που απέκτησαν πρόσβαση στα απόρρητα έγγραφα της WADA, έγιναν πράξη χθες, καθώς δόθηκαν στη δημοσιότητα 65 ονόματα αθλητών που φέρονται να έκαναν χρήση απαγορευμένων ουσιών, με τη συγκατάθεση του επίσημου αντι-ντόπινγκ οργανισμού.
Ηδη γνωρίζαμε για τέσσερις Αμερικανίδες αθλήτριες (Σιμόν Μπάιλς, αδερφές Ουίλιαμς και Έλενα Ντέλε Ντον) και χθες είδαμε περισσότερα τεράστια ονόματα του παγκόσμιου αθλητισμού. Μεταξύ άλλων ολυμπιονικών, συναντάμε τον Ισπανό σταρ του τένις Ράφαελ Ναδάλ, αλλά και τον Βρετανό δρομέα αντοχής Μο Φάρα!
Στην περίπτωση του Ναδάλ, τα έγγραφα που είδαν το φως της δημοσιότητας από την ομάδα Fancy Bears, αναφέρουν πως ο νικητής 14 Γκραν Σλαμ, χρησιμοποίησε την ουσία μπεταμεθασόνη το 2009 και 2012 για ιατρικούς λόγους. Αντίστοιχα, ο Μο Φάρα τόσο το 2008 όσο και το 2014 φέρεται πως έκανε χρήση τριαμσινολόνης, που είναι κι αυτή απαγορευμένη.
Ο Βρετανός -δις χρυσός- φετινός ολυμπιονίκης στο Ρίο είχε παραδεχτεί πέρυσι πως το 2014 είχε κάνει χρήση αυτής της ουσίας για ιατρικούς λόγους, τονίζοντας μάλιστα πως εμπίπτει στην κατηγορία των TUE.
Είναι τα αρχικά των λέξεων Therapeutic Use Exemption, δηλαδή «Απαλλαγή για θεραπευτικούς σκοπούς» και συνηθίζεται στις πρακτικές της WADA. Δηλαδή όποιος αθλητής δηλώσει μια ασθένεια, μπορεί να πάρει φάρμακα που περιέχουν απαγορευμένες ουσίες και να μην τιμωρηθεί.
O Ναδάλ, για παράδειγμα, δήλωσε τους απανωτούς τραυματισμούς στα πόδια του, ενώ ο Φάρα την κατάρρευσή του, όταν προπονούνταν το 2014 σε μέρος με μεγάλο υψόμετρο.
Από την άλλη, αρκετοί αθλητές δηλώνουν ως αιτία χορήγησης της «απαλλαγής» το άσθμα και γίνεται κατανοητό πως αρκετοί εξ αυτών μπορεί να ψεύδονται.
Τι ακριβώς όμως είναι αυτό το TUE και πότε η WADA δίνει την έγκρισή της; Για την ακρίβεια πρέπει να τηρούνται κάποιοι «κανόνες», με τον πρώτο να λέει ότι ο αθλητής αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα υγείας και να είναι σε θέση να αποδείξει πως το έχει, πριν καν λάβει ποτέ του το «απαγορευμένο» φάρμακο.
Κατά δεύτερον, αυτές οι ουσίες που λαμβάνονται θα πρέπει να είναι σε ποσότητες που να μη βελτιώνουν πολύ την απόδοση ενός αθλητή.
Όλα τα παραπάνω τα κρίνει βέβαια κατά βούληση η WADA και οι υπάλληλοί της. Τέλος, για να δοθεί το ΟΚ λήψης μιας απαγορευμένης ουσίας, πρέπει να μην υπάρχει ιατρική εναλλακτική αγωγή...
Ο ντόρος από τις νέες χθεσινές αποκαλύψεις είναι τεράστιος, όμως όλοι γνωρίζουν πως δεν τελειώσαμε εδώ. Οι χάκερ ανακοίνωσαν πως σύντομα θα δώσουν κι άλλα ονόματα στη δημοσιότητα, αφού για παράδειγμα έχουν προαναγγείλει πως στα χέρια τους βρίσκονται έγγραφα για 53 Βρετανούς αθλητές, αλλά εμείς χθες μάθαμε μόλις τους 16. Είναι δεδομένο πως σύντομα θα... ξαναπέσουμε όλοι από τα σύννεφα όταν μάθουμε νέα ονόματα αθλητών.
Δεν είναι καλό να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Όποιος ασχολείται με τον αθλητισμό και ιδιαίτερα με το κομμάτι του πρωταθλητισμού, μπορεί να καταλάβει πως δίχως -πάσης φύσεως- βοηθήματα, δύσκολα θα μπορέσει κάποιος να διακριθεί σε σχέση με τους άλλους.
Μπορεί η ατάκα «όλοι παίρνουν αναβολικά» να μοιάζει απόλυτη και αφοριστική, όμως σε πολλές περιπτώσεις την τελευταία 30ετία έχουμε δει πολλά από τα μεγάλα είδωλα να αμαυρώνουν την εικόνα τους, όταν πιάνονται ντοπέ και τους αφαιρούνται τίτλοι, μετάλλια και ρεκόρ.
Αυτό που ίσως μάθουμε τώρα είναι πως η WADA έχει γνώση όλων των παραπάνω, αλλά επιλεκτικά «αποφασίζει» ποιοι θα τιμωρηθούν και ποιοι όχι. Κι αυτό σίγουρα δεν είναι θεμιτό.
Ποια είναι η αντίδραση του συγκεκριμένου οργανισμού; Ο γενικός της διευθυντής Ολιβιερ Νίγκλι καταδίκασε τις διαρροές από τους χάκερ τονίζοντας πως έτσι χάνεται το ιατρικό απόρρητο, ενώ κύκλοι ανέφεραν ότι το «χακάρισμα» έγινε μέσω ανθρώπου που δουλεύει στη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή. Αλλα λόγια ν’ αγαπιόμαστε...
Συμπεράσματα-Γιατί εξαπλώνεται το ντόπινγκ
Κάποιες ουσίες που κατασκευάστηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από την ιατρική επιστήμη χρησιμοποιήθηκαν τα πρώτα χρόνια από αθλητές. Τα τελευταία όμως χρόνια δημιουργήθηκαν και συνεχώς δημιουργούνται νέες ουσίες με στόχο την αγορά από αθλητές. Πάντα θα υπάρχουν έρευνες και παραγωγή ουσιών ή μεθόδων που δεν ανιχνεύονται, αφού υπάρχει αγοραστικό κοινό. Οι νέοι τρόποι παραγωγής και διακίνησης προϊόντων (συμπληρωμάτων διατροφής, φαρμάκων) καθιστούν ανεπαρκείς τους ελέγχους τροφίμων και φαρμάκων.
Τα οικονομικά συμφέροντα είναι τεράστια. Δημοσιογραφικές έρευνες έχουν δείξει ότι:
Σε µία έρευνα που έγινε το 1995, ερωτήθηκαν 198 αθλητές Ολυµπιακού επιπέδου τι θα έκαναν, αν τους δινόταν η ευκαιρία να κάνουν χρήση απαγορευµένων ουσιών χωρίς να τους εντοπίσουν στους Ολυµπιακούς Αγώνες και να κερδίσουν ολυµπιακό µετάλλιο.
Το 98% των αθλητών είπε ότι θα χρησιµοποιούσε απαγορευµένες ουσίες.
Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι το 60% είπε ότι θα χρησιµοποιούσε απαγορευµένες ουσίες ακόµα και στην περίπτωση που η χρήση αυτή των ουσιών τούς οδηγούσε σε θάνατο (αναφέρεται στο Weinberg & Gould, 1999).
Μπορεί και το πλαίσιο κυρώσεων να μην είναι τόσο αυστηρό όσο θα έπρεπε.
Κάποτε ήταν οι εφεδρίνες. Μετά ήρθε η τεστοστερόνη, η βασική ανδρική ορμόνη, για την οποία πέρασε καιρός να αναπτυχθεί τεστ, που θα βρίσκει αν είναι τεχνητή ή οργανική. Ακολούθησε η αυξητική ορμόνη, που χρησιμοποιείται κατά του νανισμού. Γι' αυτήν ακόμη δεν υπάρχει απολύτως αξιόπιστο τεστ και τώρα γίνονται πειραματικοί έλεγχοι. Προ ετών ήταν η «ερυθροποιητίνη» (ΕΠΟ), που αυξάνει τον αριθμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων, τα οποία μεταφέρουν το οξυγόνο. Ιδανική για τη βελτίωση της αντοχής. Οι έλεγχοι γι' αυτήν άρχισαν τα τελευταία χρόνια, αλλά αμφισβητούνται από πολλούς.
Στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2002 έκαναν θραύση η ΕΠΟ (φαρμακευτική ουσία για τη διαχείριση της αναιμίας των πασχόντων από χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, όσο και αυτής που οφείλεται στην χημειοθεραπεία των καρκινοπαθών) και η «νταρμπεποετίν», μια παραλλαγή της .
Μετά ήρθε η τετραϋδρογεστρινόνη (THG). Μια καινούρια ουσία, που παρασκευάσθηκε σε εργαστήριο. Μια ουσία που ήταν άγνωστη και οι χρήστες της μπορούσαν να την βάζουν στον οργανισμό τους άφοβα (όσο δεν υπήρχαν αντιδραστήρια για την ανίχνευσή της και χωρίς να γνωρίζουμε τις συνέπειες που μπορεί να έχει στην υγεία τους) και να βελτιώνουν την απόδοσή τους. Η βελτίωση της απόδοσης συγκεκριμένων αθλητών, όμως, οδήγησε στην αποκάλυψή της. Πώς; Εθίγησαν συμφέροντα και ανατράπηκαν ισορροπίες. Αθλητές που κυριαρχούσαν και δεν είχαν πρόσβαση στην ουσία, ξαφνικά άρχισαν να βλέπουν την πλάτη των αντιπάλων τους, τους οποίους είχε αναλάβει να βοηθήσει -με το αζημίωτο, φυσικά- ο Βίκτορ Κόντε, διατροφολόγος, ιδρυτής των εργαστηρίων BALCO. Έτσι κάποια μέρα, στο Ιδρυμα Αντιντόπινγκ των ΗΠΑ (USADA) έφθασε μία σύριγγα με THG. Την είχε στείλει ένας διάσημος Αμερικανός προπονητής. Λέγεται ότι είναι ο περίφημος Τζον Σμιθ, προπονητής, μεταξύ άλλων, του Μόρις Γκριν, του Ατο Μπόλντον, της Ινγκερ Μίλερ και άλλων σπουδαίων σπρίντερ. O Σμιθ ένιωσε να απειλείται από το εργαστήριο του Κόντε. Αν οι αθλητές που «βοηθούσε» ο Κόντε δεν είχαν ξεπεράσει αυτούς του Σμιθ, η ουσία θα παρέμενε στο απυρόβλητο. H USADA ανέπτυξε τεστ ανίχνευσής της και επανεξέτασε 350 δείγματα από το εθνικό πρωτάθλημα στίβου και 100 από αιφνίδιους ελέγχους. Μερικά βρέθηκαν θετικά. Το ίδιο θα και η Διεθνής Ομοσπονδία Στίβου. Τρία πολύ γνωστά ονόματα, ο Βρετανός 100άρης Ντουέιν Τσέιμπερς, ο Αμερικανός σφαιροβόλος Κέβιν Τοθ και η συμπατριώτισσά του δρομέας ημιαντοχής Ρετζίνα Τζέικομπς ανακοινώθηκε ότι βρέθηκαν να έχουν κάνει χρήση της THG. Στο σκάνδαλο ενεπλάκησαν πάρα πολλά γνωστά ονόματα.
Κάποιες ουσίες που κατασκευάστηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από την ιατρική επιστήμη χρησιμοποιήθηκαν τα πρώτα χρόνια από αθλητές. Τα τελευταία όμως χρόνια δημιουργήθηκαν και συνεχώς δημιουργούνται νέες ουσίες με στόχο την αγορά από αθλητές. Πάντα θα υπάρχουν έρευνες και παραγωγή ουσιών ή μεθόδων που δεν ανιχνεύονται, αφού υπάρχει αγοραστικό κοινό. Οι νέοι τρόποι παραγωγής και διακίνησης προϊόντων (συμπληρωμάτων διατροφής, φαρμάκων) καθιστούν ανεπαρκείς τους ελέγχους τροφίμων και φαρμάκων.
Τα οικονομικά συμφέροντα είναι τεράστια. Δημοσιογραφικές έρευνες έχουν δείξει ότι:
1. Είναι μεγαλύτερος ο «τζίρος» από τον αντίστοιχο των Ναρκωτικών Ουσιών. Υπάρχουν αξιόπιστα στατιστικά στοιχεία που αποδεικνύουν το παραπάνω. Αυτό και μόνο δείχνει το εύρος εξάπλωσης και διείσδυσης του φαινομένου.
2. Είναι μεγάλο το εύρος ηλικιών, κοινωνικό-οικονομικών στρωμάτων που εμπλέκονται στη χρήση τους.
3. Τα οικονομικά συμφέροντα αφορούν χώρες που το στηρίζουν (Παραγωγή, Εμπόριο, Διακίνηση). Υπάρχουν χώρες που παράγουν και άλλες που συστηματικά επιτρέπουν την εμπορία αυτών των ουσιών.
4. Δεν υπάρχουν Εθνικές Νομοθεσίες που να αναγνωρίζεται η κοινωνική διάσταση του προβλήματος.
5. Τα κράτη χρησιμοποιούν την εκτελεστική εξουσία για τον περιορισμό της εμπορίας και διακίνησης“trafficking”.
Η χρήση στον αθλητισμό υψηλού επιπέδου, είναι αποτέλεσμα της εμπορευματοποίησης του αθλητισμού. Μεγάλα συμβόλαια χορηγίας κλείνονται με τους αθλητές. Η αμοιβή τους είναι ανάλογη με τα αποτελέσματά τους. Η διαπλοκή της πολιτικής με τους Ολυμπιακούς Αγώνες και τον αθλητισμό γενικότερα δίνει περιθώρια συγκάλυψης σκανδάλων ντόπινγκ.
3. Τα οικονομικά συμφέροντα αφορούν χώρες που το στηρίζουν (Παραγωγή, Εμπόριο, Διακίνηση). Υπάρχουν χώρες που παράγουν και άλλες που συστηματικά επιτρέπουν την εμπορία αυτών των ουσιών.
4. Δεν υπάρχουν Εθνικές Νομοθεσίες που να αναγνωρίζεται η κοινωνική διάσταση του προβλήματος.
5. Τα κράτη χρησιμοποιούν την εκτελεστική εξουσία για τον περιορισμό της εμπορίας και διακίνησης“trafficking”.
Η χρήση των αναβολικών ουσιών γίνεται και έξω από τον αθλητισμό.
Για βελτίωση της εξωτερικής εμφάνισης, της αυτοπεποίθησης, αύξηση της δύναμης, περιορισμό του λίπους, ικανότητα για αντοχή σε σκληρότερη προπόνησης και γρηγορότερης ξεκούρασης
Έτσι ντόπινγκ εκτός από τον αθλητισμό υψηλού επιπέδου σε διεθνές επίπεδο γίνεται :
· Στον αθλητισμό για αναψυχή (π. χ. ορειβασία, 1993: 2-7% ορειβατών της Αυστρίας έκαναν χρήση αμφεταμινών) ή στον νεανικό αθλητισμό (π.χ. στο σχολικό και πανεπιστημιακό αθλητισμό των Η.Π.Α 5-20%.)
· Στα γυμναστήρια (για απόκτηση «ωραίου σώματος», απώλεια βάρους). (2000: Σωματοδόμηση 20-65% αθλουμένων κάνει χρήση ουσιών ,το ποσοστό ανδρών 3-7% ψηλότερο από των γυναικών) Διαμέσου των ρεπορτάζ εφημερίδων αλλά και τηλεοπτικών εκπομπών κατανοούμε ότι στο συγκεκριμένο χώρο έχουμε μία ανησυχητική διείσδυση του φαινομένου.
· Για ψυχαγωγικούς σκοπούς- ρέιβ πάρτυ (αμφεταμίνες) . Υπάρχουν αναφορές στη χρήση χημικών ουσιών με απίστευτη αντοχή, ώστε ακατάπαυστα να χορεύουν όλη τη νύχτα.
· Στο στρατό . Χρησιμοποιούνται ουσίες που κάνουν πιο επιθετικούς τους στρατιώτες και τους δίνουν μεγαλύτερη αντοχή στην κόπωση. Στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο χρησιμοποιήθηκαν αμφεταμίνες, ενώ οι Σοβιετικοί στρατιώτες στο Αφγανιστάν χρησιμοποίησαν την ουσία Μπρονταμάν.
Η χρήση στον αθλητισμό υψηλού επιπέδου, είναι αποτέλεσμα της εμπορευματοποίησης του αθλητισμού. Μεγάλα συμβόλαια χορηγίας κλείνονται με τους αθλητές. Η αμοιβή τους είναι ανάλογη με τα αποτελέσματά τους. Η διαπλοκή της πολιτικής με τους Ολυμπιακούς Αγώνες και τον αθλητισμό γενικότερα δίνει περιθώρια συγκάλυψης σκανδάλων ντόπινγκ.
Ο αθλητισμός είναι μια μεγάλη παγκόσμια βιομηχανία. Διακινούνται πολλά δισεκατομμύρια, διακυβεύονται πολλά συμφέροντα, γίνονται διάφοροι "πόλεμοι". Στο ντόπινγκ και στο αντιντόπινγκ γίνεται ένας πόλεμος εργαστηρίων. Από τη μια μεριά τα εργαστήρια που παράγουν ουσίες και μέθοδοι και προσπαθούν να ανακαλύπτουν συνεχώς νέες που να μην ανιχνεύονται στα δείγματα των αθλητών και από την άλλη τα εργαστήρια της WADA που προσπαθούν να ανιχνεύουν αυτές τις ουσίες, τις μεθόδους και τα αντιδραστήρια που χρειάζονται για να τις ανιχνεύουν. Σε αυτόν τον πόλεμο κερδίζουν οι παραγωγοί.
Από την άλλη λειτουργεί ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης. Σε μια άκρως ανταγωνιστική κοινωνία που δεν κυριαρχούν λειτουργικές αξίες, δεν υπάρχει το μέτρο σαν αξία, αλλά η προβολή, η δημοσιότητα των πρωταθλητών, ο εύκολος πλουτισμός με οποιονδήποτε τρόπο και ο αθλητισμός είναι το μέσο για προβολή και χρήμα αφού διακινούνται τεράστια ποσά στην αθλητική βιομηχανία, είναι φυσιολογικό να υπάρχει η προσφορά ουσιών που θα προσφέρουν νέες καλύτερες επιδόσεις από τους αθλητές με οποιοδήποτε τίμημα, αλλά και η ζήτηση από τους αθλητές που θα γίνονται πειραματόζωα για τη δημοσιότητα και το χρήμα.Σε µία έρευνα που έγινε το 1995, ερωτήθηκαν 198 αθλητές Ολυµπιακού επιπέδου τι θα έκαναν, αν τους δινόταν η ευκαιρία να κάνουν χρήση απαγορευµένων ουσιών χωρίς να τους εντοπίσουν στους Ολυµπιακούς Αγώνες και να κερδίσουν ολυµπιακό µετάλλιο.
Το 98% των αθλητών είπε ότι θα χρησιµοποιούσε απαγορευµένες ουσίες.
Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι το 60% είπε ότι θα χρησιµοποιούσε απαγορευµένες ουσίες ακόµα και στην περίπτωση που η χρήση αυτή των ουσιών τούς οδηγούσε σε θάνατο (αναφέρεται στο Weinberg & Gould, 1999).
Μπορεί και το πλαίσιο κυρώσεων να μην είναι τόσο αυστηρό όσο θα έπρεπε.
Κάποτε ήταν οι εφεδρίνες. Μετά ήρθε η τεστοστερόνη, η βασική ανδρική ορμόνη, για την οποία πέρασε καιρός να αναπτυχθεί τεστ, που θα βρίσκει αν είναι τεχνητή ή οργανική. Ακολούθησε η αυξητική ορμόνη, που χρησιμοποιείται κατά του νανισμού. Γι' αυτήν ακόμη δεν υπάρχει απολύτως αξιόπιστο τεστ και τώρα γίνονται πειραματικοί έλεγχοι. Προ ετών ήταν η «ερυθροποιητίνη» (ΕΠΟ), που αυξάνει τον αριθμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων, τα οποία μεταφέρουν το οξυγόνο. Ιδανική για τη βελτίωση της αντοχής. Οι έλεγχοι γι' αυτήν άρχισαν τα τελευταία χρόνια, αλλά αμφισβητούνται από πολλούς.
Στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2002 έκαναν θραύση η ΕΠΟ (φαρμακευτική ουσία για τη διαχείριση της αναιμίας των πασχόντων από χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, όσο και αυτής που οφείλεται στην χημειοθεραπεία των καρκινοπαθών) και η «νταρμπεποετίν», μια παραλλαγή της .
Μετά ήρθε η τετραϋδρογεστρινόνη (THG). Μια καινούρια ουσία, που παρασκευάσθηκε σε εργαστήριο. Μια ουσία που ήταν άγνωστη και οι χρήστες της μπορούσαν να την βάζουν στον οργανισμό τους άφοβα (όσο δεν υπήρχαν αντιδραστήρια για την ανίχνευσή της και χωρίς να γνωρίζουμε τις συνέπειες που μπορεί να έχει στην υγεία τους) και να βελτιώνουν την απόδοσή τους. Η βελτίωση της απόδοσης συγκεκριμένων αθλητών, όμως, οδήγησε στην αποκάλυψή της. Πώς; Εθίγησαν συμφέροντα και ανατράπηκαν ισορροπίες. Αθλητές που κυριαρχούσαν και δεν είχαν πρόσβαση στην ουσία, ξαφνικά άρχισαν να βλέπουν την πλάτη των αντιπάλων τους, τους οποίους είχε αναλάβει να βοηθήσει -με το αζημίωτο, φυσικά- ο Βίκτορ Κόντε, διατροφολόγος, ιδρυτής των εργαστηρίων BALCO. Έτσι κάποια μέρα, στο Ιδρυμα Αντιντόπινγκ των ΗΠΑ (USADA) έφθασε μία σύριγγα με THG. Την είχε στείλει ένας διάσημος Αμερικανός προπονητής. Λέγεται ότι είναι ο περίφημος Τζον Σμιθ, προπονητής, μεταξύ άλλων, του Μόρις Γκριν, του Ατο Μπόλντον, της Ινγκερ Μίλερ και άλλων σπουδαίων σπρίντερ. O Σμιθ ένιωσε να απειλείται από το εργαστήριο του Κόντε. Αν οι αθλητές που «βοηθούσε» ο Κόντε δεν είχαν ξεπεράσει αυτούς του Σμιθ, η ουσία θα παρέμενε στο απυρόβλητο. H USADA ανέπτυξε τεστ ανίχνευσής της και επανεξέτασε 350 δείγματα από το εθνικό πρωτάθλημα στίβου και 100 από αιφνίδιους ελέγχους. Μερικά βρέθηκαν θετικά. Το ίδιο θα και η Διεθνής Ομοσπονδία Στίβου. Τρία πολύ γνωστά ονόματα, ο Βρετανός 100άρης Ντουέιν Τσέιμπερς, ο Αμερικανός σφαιροβόλος Κέβιν Τοθ και η συμπατριώτισσά του δρομέας ημιαντοχής Ρετζίνα Τζέικομπς ανακοινώθηκε ότι βρέθηκαν να έχουν κάνει χρήση της THG. Στο σκάνδαλο ενεπλάκησαν πάρα πολλά γνωστά ονόματα.
Δυστυχώς πάντα θα υπάρχουν προσπάθειες επιστημόνων, προπονητών και αθλητών να εξαπατούν το παγκόσμιο φίλαθλο κοινό και να ξεγελούν τα μηχανήματα που ανιχνεύουν τις απαγορευμένες ουσίες. Να υπενθυμίσουμε ο Ντον Κατλίν, διευθυντής του εργαστηρίου ελέγχου ντόπινγκ της ΔΟΕ στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2002 είχε ανακοινώσει τότε ότι τέσσερα νέα παράνομα για τον αθλητισμό στεροειδή επισημάνθηκαν να χρησιμοποιούνται από αθλητές και προειδοποίησε ότι και άλλα βρίσκονται στον ίδιο δρόμο. Είχε πει δε, πως μερικά αναβολικά παραμένουν ανεξιχνίαστα από τους ελεγκτές και πιστεύει ότι έμπειροι χημικοί παράγουν τέτοιες ουσίες και τις διανέμουν. Εδινε δε, ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για τις πολλές δυσκολίες που υπάρχουν στην καταπολέμηση του ντόπινγκ: Τον Μάρτιο (2002), το εργαστήριό του έλεγξε ύποπτο δείγμα ούρων αθλήτριας. Μετά λεπτομερή ανάλυση και με λίγη τύχη, εντοπίσθηκε το αναβολικό, «νορμπολεθόν», για το οποίο η ΔΟΕ δεν κάνει ελέγχους. Και τούτο διότι για το «νορμπολεθόν» είχαν γίνει κλινικές δοκιμές το 1967 και το 1971 απορρίφθηκε από τα εργαστήρια, λόγω υψηλής τοξικότητας. Σε τεστ που είχαν γίνει τότε σε ποντίκια, η ουσία έδειχνε μεγάλη μυϊκή ανάπτυξη χωρίς τριχοφυΐα. Θα ήταν, δηλαδή, ιδανικό για γυναίκες αθλήτριες, οι οποίες, ως μία από τις παρενέργειες της χρήσης αναβολικών αντιμετωπίζουν ανεπιθύμητη αύξηση τριχών, κυρίως στο πρόσωπο. «Αν κάποιος έχει προμήθεια «νορμπολεθόν» για πέντε χρόνια και ουδείς τον ελέγξει γι' αυτήν την ουσία, θα φτάσει πολύ μακριά...», έλεγε ο Κατλίν.
Πάντα κάποιοι θα προσπαθούν να αναπτύσσουν ουσίες και μεθόδους ντόπινγκ, που δεν θα είναι δυνατόν να ανιχνευθούν. O πρωταθλητής του μέλλοντος θα είναι ο γενετικά τροποποιημένος πρωταθλητής. Και ίσως δεν είναι μακριά η εποχή που στους Ολυμπιακούς θα «χειροκροτούμε» τέτοιους νικητές. Ερευνητές και αθλητικοί φορείς φοβούνται ότι οι γενετικά τροποποιημένοι αθλητές θα εμφανισθούν σύντομα. H εικόνα του δρομέα ή του ποδηλάτη που θα «τρυπιέται» για να εμφυτεύσει στον οργανισμό του γονίδια υπεύθυνα για την παραγωγή ορμονών, οι οποίες αυξάνουν τον αριθμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων, ίσως δεν είναι μακρινή ούτε ανήκει στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας, μολονότι τ' αποτελέσματα είναι αβέβαια.
Παρόλα αυτά οποιοδήποτε φάρμακο μπορεί να αποβεί επικίνδυνο, ειδικά όταν χρησιμοποιείται για μεγάλο χρονικό διάστημα και σε υψηλές δόσεις.
Η καταχρηστική λήψη φαρμάκων μπορεί να αποβεί επιζήμια για την υγεία του ίδιου του αθλητή ή για τους συναθλητές του. Οι σημερινοί αθλητές είναι υποχρεωμένοι να προπονούνται σκληρότερα, για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και από όσο το δυνατό μικρότερη ηλικία. Προκειμένου να ικανοποιήσουν τις αθλητικές τους φιλοδοξίες, ορισμένοι δεν διστάζουν να καταφύγουν σε παράνομα μέσα, όπως είναι η λήψη μιας απαγορευμένης ουσίας.
Το ντόπινγκ αντικρούει τις θεμελιώδεις αρχές του Ολυμπισμού, των αθλημάτων και της ιατρικής ηθικής. Αυτό που πρέπει να γνωρίζει ένας αθλητής, είναι ότι το ντόπινγκ μπορεί να τον σκοτώσει, σε κάθε περίπτωση πάντως σκοτώνει τον αθλητισμό. Το ντόπινγκ καταλύει όλες τις αρχές του αθλητισμού. Τραυματίζει ανεπανόρθωτα τη χαρά του παιχνιδιού, δεν σέβεται τους αθλητικούς κανόνες, τους υπόλοιπους αθλητές και τους φιλάθλους. Πέρα από τη καταστρατήγηση της κάθε προσωπικής ή αθλητικής ηθικής, το ντόπινγκ είναι πάνω απ’όλα επικίνδυνο για την υγεία, έχει προσωρινά αποτελέσματα και καθιστά αβέβαιο το μέλλον του αθλητή, γιατί μπορεί να προκαλέσει μόνιμες βλάβες στον οργανισμό. Είναι λοιπόν ανούσιο να ριψοκινδυνεύει κανείς τα πάντα, από τη στιγμή που μια καλά σχεδιασμένη προπόνηση, μια σωστή και ισορροπημένη διατροφή σε συνδυασμό με μια επαρκή αξιοποίηση των προσωπικών δεξιοτήτων, είναι σε θέση να κάνει πραγματικότητα τα όνειρα και τις φιλοδοξίες ενός αθλητή.
http://progrgymlimnis.blogspot.com/2014/02/doping.html
http://estia.hua.gr/file/lib/default/data/16869/theFile ιατρική χρήση των αναβολικών
ΠΗΓΕΣ – ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ηλεκτρονικές πηγές:
Αθλητισμός και Ντόπινγκ:
Οι αντιλήψεις μαθητών για το φαινόμενο, όπως προσδιορίζονται
μέσα από τη χρήση γελοιογραφιών
https://dspace.uowm.gr/xmlui/bitstream/handle/123456789/628/Andreou%20Eleni.pdf?sequence=1&isAllowed=y
https://www.in.gr/2006/08/05/sports/othersports/thetiko-stin-testosteroni-kai-to-deytero-deigma-toy-amerikanoy-floint-lantis/
https://www.mixanitouxronou.gr/florens-gkrifith-tzoiner-i-tachiteri-gineka-olon-ton-epochon-me-ta-terastia-nichia-ke-ta-akatarripta-rekor-i-dramatikes-allages-sto-soma-tis-i-xafniki-aposirsi-ke-o-mistiriodis-thanatos-ston-ipno/
https://www.nytimes.com/2007/10/05/sports/othersports/05balco.html
https://www.givemesport.com/1556855-womens-sport-the-rise-and-fall-of-sprint-sensation-marion-jones
https://www.flash.gr/sports/1395500/athwa-i-fani-chalkia-gia-tin-ypothesi-ntopingk
https://iperiodico.gr/sport/ntopingk-stous-olybiakous-agones/
https://m.eirinika.gr/article/2062/sok-prokalei-i-afairesi-kai-ton-7-titlon-apo-soyper-podilati-lans-armstrongk-logo
https://www.i-eidisi.com/2017/02/06/o-apoklismos-tis-rosias-sinechizete-i-athlites-tis-tha-chasoun-ke-to-pagkosmio-protathlima-stivou/
https://www.newsit.gr/athlitika/olympiakoi-agones-2016-sovares-ekselikseis-meta-tis-plirofories-gia-dyo-kroysmata-ntopingk-stin-elliniki-apostoli-sto-rio/1186730/
https://www.cnn.gr/news/prosopa/story/119131/moxament-ali-to-nok-aoyt-poy-gennise-enan-mytho
https://alchetron.com/Ota-Zaremba
https://www.kathimerini.gr/117774/article/epikairothta/a8lhtismos/nea-paranoma-ane3ixniasta-steroeidh-ston-a8lhtismo
Πετρακόπουλος Ιωάννης Τμήμα : Επιστήμης Διαιτολογίας - Διατροφής ΕΡΓΑΣΙΑ Τίτλος : Ουσίες με αναβολική δράση και η επιδρασή τους στην υγεία
http://estia.hua.gr/file/lib/default/data/16869/theFile
Βιβλιογραφία:
Ανδρέου Ελένη (2017) Αθλητισμός και Ντόπινγκ: Οι αντιλήψεις μαθητών για το φαινόμενο, όπως προσδιορίζονται μέσα από τη χρήση γελοιογραφιών.
Εφημερίδες:
https://www.tanea.gr/2003/10/25/sports/bomba-ntopingk-apeilei-tin-athina/
Η καταχρηστική λήψη φαρμάκων μπορεί να αποβεί επιζήμια για την υγεία του ίδιου του αθλητή ή για τους συναθλητές του. Οι σημερινοί αθλητές είναι υποχρεωμένοι να προπονούνται σκληρότερα, για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και από όσο το δυνατό μικρότερη ηλικία. Προκειμένου να ικανοποιήσουν τις αθλητικές τους φιλοδοξίες, ορισμένοι δεν διστάζουν να καταφύγουν σε παράνομα μέσα, όπως είναι η λήψη μιας απαγορευμένης ουσίας.
Το ντόπινγκ αντικρούει τις θεμελιώδεις αρχές του Ολυμπισμού, των αθλημάτων και της ιατρικής ηθικής. Αυτό που πρέπει να γνωρίζει ένας αθλητής, είναι ότι το ντόπινγκ μπορεί να τον σκοτώσει, σε κάθε περίπτωση πάντως σκοτώνει τον αθλητισμό. Το ντόπινγκ καταλύει όλες τις αρχές του αθλητισμού. Τραυματίζει ανεπανόρθωτα τη χαρά του παιχνιδιού, δεν σέβεται τους αθλητικούς κανόνες, τους υπόλοιπους αθλητές και τους φιλάθλους. Πέρα από τη καταστρατήγηση της κάθε προσωπικής ή αθλητικής ηθικής, το ντόπινγκ είναι πάνω απ’όλα επικίνδυνο για την υγεία, έχει προσωρινά αποτελέσματα και καθιστά αβέβαιο το μέλλον του αθλητή, γιατί μπορεί να προκαλέσει μόνιμες βλάβες στον οργανισμό. Είναι λοιπόν ανούσιο να ριψοκινδυνεύει κανείς τα πάντα, από τη στιγμή που μια καλά σχεδιασμένη προπόνηση, μια σωστή και ισορροπημένη διατροφή σε συνδυασμό με μια επαρκή αξιοποίηση των προσωπικών δεξιοτήτων, είναι σε θέση να κάνει πραγματικότητα τα όνειρα και τις φιλοδοξίες ενός αθλητή.
http://progrgymlimnis.blogspot.com/2014/02/doping.html
http://estia.hua.gr/file/lib/default/data/16869/theFile ιατρική χρήση των αναβολικών
ΠΗΓΕΣ – ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ηλεκτρονικές πηγές:
iefimerida.gr -
https://www.iefimerida.gr/news/364012/san-simera-1998-o-periergos-thanatos-tis-florens-gkrifith-tzoiner-ta-akatarripta
https://dspace.uowm.gr/xmlui/bitstream/handle/123456789/628/Andreou%20Eleni.pdf?sequence=1&isAllowed=y
https://www.in.gr/2006/08/05/sports/othersports/thetiko-stin-testosteroni-kai-to-deytero-deigma-toy-amerikanoy-floint-lantis/
https://www.mixanitouxronou.gr/florens-gkrifith-tzoiner-i-tachiteri-gineka-olon-ton-epochon-me-ta-terastia-nichia-ke-ta-akatarripta-rekor-i-dramatikes-allages-sto-soma-tis-i-xafniki-aposirsi-ke-o-mistiriodis-thanatos-ston-ipno/
https://www.nytimes.com/2007/10/05/sports/othersports/05balco.html
https://www.givemesport.com/1556855-womens-sport-the-rise-and-fall-of-sprint-sensation-marion-jones
https://www.flash.gr/sports/1395500/athwa-i-fani-chalkia-gia-tin-ypothesi-ntopingk
https://iperiodico.gr/sport/ntopingk-stous-olybiakous-agones/
https://m.eirinika.gr/article/2062/sok-prokalei-i-afairesi-kai-ton-7-titlon-apo-soyper-podilati-lans-armstrongk-logo
https://www.i-eidisi.com/2017/02/06/o-apoklismos-tis-rosias-sinechizete-i-athlites-tis-tha-chasoun-ke-to-pagkosmio-protathlima-stivou/
https://www.newsit.gr/athlitika/olympiakoi-agones-2016-sovares-ekselikseis-meta-tis-plirofories-gia-dyo-kroysmata-ntopingk-stin-elliniki-apostoli-sto-rio/1186730/
https://www.cnn.gr/news/prosopa/story/119131/moxament-ali-to-nok-aoyt-poy-gennise-enan-mytho
https://alchetron.com/Ota-Zaremba
https://www.kathimerini.gr/117774/article/epikairothta/a8lhtismos/nea-paranoma-ane3ixniasta-steroeidh-ston-a8lhtismo
Πετρακόπουλος Ιωάννης Τμήμα : Επιστήμης Διαιτολογίας - Διατροφής ΕΡΓΑΣΙΑ Τίτλος : Ουσίες με αναβολική δράση και η επιδρασή τους στην υγεία
http://estia.hua.gr/file/lib/default/data/16869/theFile
Βιβλιογραφία:
Ανδρέου Ελένη (2017) Αθλητισμός και Ντόπινγκ: Οι αντιλήψεις μαθητών για το φαινόμενο, όπως προσδιορίζονται μέσα από τη χρήση γελοιογραφιών.
Εφημερίδες:
https://www.tanea.gr/2003/10/25/sports/bomba-ntopingk-apeilei-tin-athina/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου