Μπότσια (Βoccia)

ΜΠΟΤΣΙΑ (Boccia)

Μπότσια ένα παραολυμπιακό άθλημα

Γενικά

     

Το Μπότσια είναι ένα ανταγωνιστικό άθλημα αναψυχής, το οποίο διεξάγεται μεταξύ δύο αθλητών, ζευγαριών ή ομάδων των τριών ατόμων έκαστη. 
Από το 1984 εμφανίστηκε στο πρόγραμμα των Παραολυμπιακών αγώνων. Έτσι καθιερώθηκε ως άθλημα για άτομα με εγκεφαλική παράλυση ή άλλη κινητική αναπηρία, που χρησιμοποιούν αναπηρικό αμαξίδιο, τόσο σε επίπεδο δραστηριότητας αναψυχής όσο και σε αγωνιστικό επίπεδο. 
Οι αθλητές πετούν ή κλωτσούν ή χρησιμοποιούν μία βοηθητική συσκευή για να προωθήσουν τις δερμάτινες μπάλες όσο το δυνατό πιο κοντά στη μικρή άσπρη μπάλα, που χρησιμοποιείται ως στόχος.Το άθλημα απαιτεί αυτοσυγκέντρωση, συντονισμό, δυνατότητα ελέγχου των μυών, ακρίβεια, ομαδικότητα, συνεργασία και στρατηγική.
Το παιχνίδι μπορεί να παιχτεί από τους μαθητές μας αν προμηθευτούμε τον κατάλληλο εξοπλισμό σε ένα κλειστό γήπεδο μπάσκετ ή βόλεϊ του σχολείου μας, χαράσσοντας με κιμωλία τις εσωτερικές γραμμές του γηπέδου.
Στις παρακάτω διευθύνσεις μπορούμε να δούμε τους κανόνες του παιχνιδιού : 

https://youtu.be/WgIwBC3njI8
https://safeYouTube.net/w/FgV7

Κατηγορίες παιχνιδιού

Υπάρχουν 6 κατηγορίες παιχνιδιού που μπορούν να αγωνιστούν αθλητές και των δύο φύλων. Οι κατηγορίες είναι:

Ατομική BC.1 
Μπορούν να κρατήσουν τη μπάλα στο χέρι,  μπορούν να βοηθηθούν από ένα βοηθό, ο οποίος πρέπει να παραμείνει καθισμένος τουλάχιστον 2m πίσω από τη γραμμή βολής.
Ο βοηθός μπορεί να έρθει μπροστά και να βοηθήσει τον παίκτη μόνο αν ζητηθεί φανερά από τον παίκτη. Τα καθήκοντα του βοηθού είναι να δώσει ή να σταθεροποιήσει την καρέκλα του αθλητή και να δώσει μια μπάλα στον αθλητή.
 Ταξινόμηση εγκεφαλικής παράλυσης CP1 (φτωχή ισορροπία, φτωχό έλεγχο κινήσεων και δύναμης  αλλά μπορούν να κρατήσουν την μπάλα στο χέρι τους και έχουν  ικανοποιητικό εύρος κίνησης στο χέρι για να προωθήσουν με σταθερότητα την μπάλα μέσα στο γήπεδο. ).

Ατομική BC.2
 Μπορούν να περιστρέψουν τον κορμό τους, μπορούν να πάρουν τις μπάλες μόνοι τους και να τις κρατήσουν, με μικρή δυσκολία. Μπορούν να προωθήσουν το αναπηρικό αμαξίδιο με τα άνω άκρα. Τα κάτω άκρα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να προωθήσουν προς τα πίσω το αναπηρικό αμαξίδιο.
Οι παίκτες δε δικαιούνται βοήθεια από βοηθό.
Ταξινόμηση εγκεφαλικής παράλυσης CP2 ( αμφισβητούμενη ισορροπία, μπορεί να περιστρέψουν τον κορμό τους, μπορούν να πάρουν τις μπάλες μόνοι τους και να τις κρατήσουν, με μικρή δυσκολία. Μπορούν να προωθήσουν το αναπηρικό αμαξίδιο με τα χέρια.

Ατομική BC.3
(οι παίκτες χρησιμοποιούν βοηθητική συσκευή)
Οι  παίκτες αντιμετωπίζουν πολύ σοβαρά κινητικά προβλήματα (δυσλειτουργία και στα τέσσερα άκρα), τα οποία έχουν εγκεφαλική ή μη εγκεφαλική προέλευση.
Δεν μπορούν να προωθήσουν λειτουργικά το αναπηρικό αμαξίδιο και εξαρτώνται από την μηχανοκίνητη καρέκλα. Δεν έχουν ικανοποιητικό έλεγχο της κίνησης του χεριού για να μπορέσουν να προωθήσουν την μπάλα μέσα στο γήπεδο.
Eπιτρέπεται να βοηθηθoύν  από έναν βοηθό, ο οποίος θα παραμείνει μέσα στο χώρο βολής των αθλητών, αλλά πρέπει να έχει την πλάτη του γυρισμένη στο γήπεδο και τα μάτια του μακριά από το παιχνίδι.

Ατομική BC.4
Οι  παίκτες αντιμετωπίζουν πολύ σοβαρά κινητικά προβλήματα (δυσλειτουργία και των τεσσάρων άκρων) και έχουν φτωχό έλεγχο του κορμού.  Μπορούν να επιδείξουν ικανοποιητικό έλεγχο χειρισμού και ρίψης της μπάλας με σταθερότητα μέσα στο γήπεδο. Το ΄΄φτωχό΄΄ πιάσιμο και η απελευθέρωση της μπάλας είναι προφανές ότι συνδυάζεται με μεγάλο χρόνο άφεσης της μπάλας και «follow through».
 Οι παίκτες δεν δικαιούνται κάποια βοήθεια από βοηθό.

Ζευγάρια για παίχτες που ταξινομούνται ως  BC.3 και BC.4

Ομαδικό για παίχτες που ταξινομούνται ως BC.1και BC.2

Ορολογία του αθλήματος

1."Μπάλα στόχος": είναι η άσπρη μπάλα στόχος που καλείται “jack”.

2. "Μπάλα" : είναι μία από τις μπλε ή κόκκινες μπάλες

3. "Πλευρά" στο ατομικό boccia, ορίζεται ο μοναδικός διαγωνιζόμενος Στο ομαδικό και στο boccia σε ζευγάρια ορίζονται τα 3 ή 2 μέλη, αντίστοιχα, της ομάδας, ως ένα ενωμένο σύνολο.

4. "Γήπεδο" είναι η περιοχή παιχνιδιού, η οποία οριοθετείται από τις εξωτερικές διαχωριστικές γραμμές. Σ’ αυτή την περιοχή συμπεριλαμβάνονται και οι χώροι βολής των παικτών.

5. "Αγώνας" είναι ο διαγωνισμός μεταξύ δύο πλευρών όταν ένας καθορισμένος αριθμός από γύρους (end) παίζονται.

6. "Γύρος" είναι το τμήμα του παιχνιδιού, όπου η μπάλα στόχος και όλες οι μπάλες έχουν παιχθεί και από τις δύο πλευρές.

7."Βοηθητική συσκευή", είναι όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη βοήθεια που χρησιμοποιείται από παίχτες της κατηγορίας BC3, για παράδειγμα μια ράμπα ή ένα κατηφορικό αυλάκι. Ο όρος ΄΄Βοηθητική συσκευή΄΄ περιλαμβάνει όλα τα μέρη της συσκευής, είτε αυτά είναι μόνιμα προσκολλημένα, είτε όχι.

8. "Παράβαση", είναι κάθε ενέργεια που γίνεται από παίχτη, πλευρά, αντικαταστάτη, βοηθό ή προπονητή, η οποία είναι αντίθετη στους κανονισμούς του παιχνιδιού.

9."Ρίψη", είναι όρος που χρησιμοποιείται για την προώθηση της μπάλας μέσα στο γήπεδο. Περιλαμβάνει ρίψη, κλωτσιά ή άφεση της μπάλας, όταν χρησιμοποιείται βοηθητική συσκευή.

10. "Νεκρή μπάλα", είναι μία μπάλα η οποία βγήκε έξω από το γήπεδο μετά το πέταγμά της, μία μπάλα η οποία αφαιρέθηκε από το γήπεδο από τον διαιτητή μετά από παράβαση, ή μία μπάλα η οποία δεν ρίχθηκε μετά το πέρας του χρόνου της πλευράς.

11. "Διακοπή γύρου", είναι όρος που χρησιμοποιείται για τη διακοπή του παιχνιδιού, όταν οι μπάλες κινούνται μέσα στο γήπεδο, εκτός της κανονικής σειράς του παιχνιδιού, τυχαία ή εσκεμμένα.

Μπάλες boccia

Εξοπλισμός 

1. Μπάλες boccia. Ένα σετ από μπάλες boccia, περιλαμβάνει 13 μπάλες, 6 κόκκινες μπάλες, 6 μπλε μπάλες και μία άσπρη μπάλα-στόχο. Οι μπάλες boccia που χρησιμοποιούνται στους εγκεκριμένους αγώνες πρέπει να πληρούν τα κριτήρια που καθορίζονται από τη Διεθνή Επιτροπή Βoccia. 

2.  Μετροταινία 

3. Πίνακας επιδόσεων ένας πίνακας όπου αναγράφεται το αποτέλεσμα και ο οποίος πρέπει να είναι τοποθετημένος σε τέτοιο σημείο ώστε να είναι ορατός από όλους τους παίκτες. 

4. Χρονόμετρο

5. Διάφανο  δοχείο για νεκρές μπάλες Ένα κουτί όπου τοποθετούνται οι ΄΄νεκρές΄΄ μπάλες της κάθε πλευράς, το οποίο επιτρέπει στους παίκτες να γνωρίζουν πόσες μπάλες έχουν ακόμα να πετάξουν στο γήπεδο μέχρι το τέλος του γύρου. 

6. Κόκκινος /μπλε χρωματιστός δείκτης ένα κόκκινο/ μπλε σημαιάκι, σε οποιοδήποτε σχέδιο, το οποίο επιτρέπει στους παίκτες να γνωρίζουν την πλευρά που πρόκειται να κάνει την επόμενη ρίψη.

Κάρτες (κουπιά) διαιτητών Boccia

Κανονισμοί

Το γήπεδο

      Οι αγώνες διεξάγονται σε κλειστό χώρο, στον οποίο χαράσσονται ειδικές γραμμές που οριοθετούν τον αγωνιστικό χώρο. Το δάπεδο του αγωνιστικού χώρου πρέπει να είναι επίπεδο και λείο. Οι διαστάσεις του αγωνιστικού χώρου είναι 12,5 x 6 μέτρα. 
Μέσα στον αγωνιστικό χώρο χαράσσεται μια γραμμή σχήματος «V», η οποία οριοθετεί την περιοχή στην οποία όταν προσγειωθεί η μπάλα–στόχος θεωρείται άκυρη. 
Στην μια μικρή πλευρά του αγωνιστικού χώρου, χαράσσονται έξι ορθογώνια (πλαίσια), τα οποία αποτελούν τις θέσεις των παικτών. Τέλος, μέσα στον αγωνιστικό χώρο υπάρχει ένα κεντρικό σημείο «Χ», στο οποίο επανατοποθετείται η μπάλα-στόχος όταν αυτή βγει έξω από τον αγωνιστικό χώρο ή όταν δοθεί παράταση.

Έναρξη - διεξαγωγή του παιχνιδιού

    Στόχος των παικτών είναι να προωθήσουν τις δερμάτινες κόκκινες ή μπλε μπάλες τους, όσο το δυνατόν πιο κοντά σε μια άσπρη μπάλα-στόχο, που καλείται “jack”. 

Η σειρά των παικτών καθορίζεται με κλήρωση. Ο αθλητής ή η ομάδα που κερδίζει την κλήρωση έχει το δικαίωμα να διαλέξει αν θα αγωνιστεί με τις κόκκινες ή τις μπλε μπάλες.
 O πρώτος γύρος ξεκινάει με τον παίκτη που θα παίξει με τις κόκκινες μπάλες, ο οποίος ρίχνει πρώτα την άσπρη και στη συνέχεια μια κόκκινη μπάλα. Η προώθηση της μπάλας μπορεί να γίνει με το χέρι, με το πόδι ή με τη βοήθεια μιας συσκευής, όταν οι παίκτες παρουσιάζουν πολύ μεγάλο κινητικό περιορισμό στα άνω και κάτω άκρα. 
Στη συνέχεια οι αντίπαλοι ρίχνουν τις μπάλες τους, προσπαθώντας να φτάσουν την μπάλα-στόχο. Στο τέλος κάθε γύρου μετρώνται από το διαιτητή οι πιο κοντινές προς το στόχο αποστάσεις και συγκεντρώνεται η βαθμολογία για να αναδειχθεί ο νικητής.

Μπάλες , παίκτες και διάρκεια του παιχνιδιού

Στους ατομικούς αγώνες κάθε αγώνας αποτελείται από τέσσερις γύρους και κάθε αθλητής έχει στη διάθεσή του έξι μπάλες. 
Στους αγώνες των ζευγαριών κάθε αγώνας αποτελείται από τέσσερις γύρους και κάθε αθλητής έχει στη διάθεσή του τρεις μπάλες (έξι μπάλες ανά ζευγάρι).
 Στους ομαδικούς αγώνες, κάθε αγώνας αποτελείται από έξι γύρους και καθένας από τους τρεις αθλητές της ομάδας, έχει στη διάθεσή του δύο μπάλες (έξι μπάλες ανά ομάδα).

Λήξη του παιχνιδιού - μέτρημα πόντων

Ένας γύρος ολοκληρώνεται όταν οι παίκτες εξαντλήσουν τις μπάλες τους.
 Στη συνέχεια, μετρώνται από το διαιτητή οι πιο κοντινές προς το στόχο αποστάσεις και συγκεντρώνεται η βαθμολογία για να αναδειχθεί ο νικητής. Για κάθε μπάλα που βρίσκεται πιο κοντά στον στόχο συγκριτικά με την πιο κοντινή μπάλα του αντιπάλου, ο αθλητής παίρνει έναν βαθμό. Σε περίπτωση που δυο μπάλες του ιδίου χρώματος, παραδείγματος χάριν δύο κόκκινες, είναι πιο κοντά στον στόχο απ’ ό,τι η πιο κοντινή μπλε του αντιπάλου, τότε ο παίκτης παίρνει δυο βαθμούς. Εάν δύο ή περισσότερες μπάλες διαφορετικού χρώματος είναι στην ίδια απόσταση από το στόχο και δεν υπάρχει άλλη μπάλα πιο κοντά, τότε κάθε πλευρά θα λάβει από ένα βαθμό για κάθε μπάλα. 
Στο τέλος όλων των γύρων ο παίκτης, το ζευγάρι ή η ομάδα με τους περισσότερους βαθμούς είναι ο νικητής. Σε περίπτωση ισοπαλίας δίνεται παράταση.

Χρονικά όρια

Κάθε πλευρά (αθλητής, ζευγάρι ή ομάδα) έχει ένα συγκεκριμένο χρονικό όριο για να παίξει σε κάθε γύρο. Ο χρόνος μετράει από τη στιγμή που ο διαιτητής δείχνει ποια πλευρά θα παίξει και σταματάει τη στιγμή που κάθε μπάλα ακινητοποιείται στον αγωνιστικό χώρο ή περνάει τα όρια του. Το χρονικό όριο καθορίζεται ως εξής:

• 5 λεπτά για κάθε παίκτη ανά γύρο, για τις κατηγορίες BC1, BC2, BC4
• 6 λεπτά για κάθε παίκτη ανά γύρο, για την κατηγορία BC3
• 6 λεπτά για κάθε ομάδα ανά γύρο, για τα ομαδικά των κατηγοριών BC1-2
• 8 λεπτά για κάθε ζευγάρι ανά γύρο, για την κατηγορία BC3
• 6 λεπτά για κάθε ζευγάρι ανά γύρο, για την κατηγορία BC4

Ο χρόνος ολοκλήρωσης των ρίψεων που αναλογεί σε κάθε παίκτη, δεν συμπεριλαμβάνει το χρόνο για τη ρίψη της μπάλας-στόχου.

 Εάν μία πλευρά δεν απελευθερώσει μια ή περισσότερες μπάλες μέσα στο επιτρεπτό χρονικό όριο, την τήρηση του οποίου επιβλέπει ο χρονομέτρης, τότε αυτές ακυρώνονται και τοποθετούνται στο κουτί με τις «νεκρές μπάλες». Σε περίπτωση που μία πλευρά απελευθερώσει μία μπάλα μετά τη λήξη του χρόνου της, ο διαιτητής την ανακαλεί, δηλαδή σταματάει την μπάλα και την απομακρύνει από τον αγωνιστικό χώρο, πριν αυτή παρεμποδίσει το παιχνίδι. Εάν η μπάλα προλάβει και μετακινήσει άλλες μπάλες, ο γύρος διακόπτεται. Σε περίπτωση ανάκλησης, η μπάλα τοποθετείται στο κουτί με τις νεκρές μπάλες και παραμένει εκεί μέχρι το τέλος του γύρου.

Ποινές - Παραβάσεις: Πέναλτυ και ανάκληση μπάλας

Κατά τη διάρκεια του αγώνα, παραβάσεις οι οποίες χρεώνονται με πέναλτι θεωρούνται οι παρακάτω ενέργειες:

1. η μετακίνηση του παίκτη από το πλαίσιο χωρίς άδεια,
2. η στροφή του βοηθού προς τον αγωνιστικό χώρο κατά τη διάρκεια του γύρου και πριν ο διαιτητής ανακοινώσει το τέλος του γύρου,
3. η παράβαση των κανονισμών που διέπουν την επικοινωνία μεταξύ παικτών, βοηθών και προπονητών.

Παραβάσεις που χρεώνονται με πέναλτι και ανάκληση της μπάλας θεωρούνται οι παρακάτω ενέργειες:

1. εάν κατά την απελευθέρωση της μπάλας ο βοηθός, ο παίκτης ή οποιαδήποτε βοηθητική συσκευή χρησιμοποιεί, αγγίξει τις γραμμές του γηπέδου ή την επιφάνεια του αγωνιστικού χώρου που δεν θεωρείται μέρος του πλαισίου του,
2. εάν ο βοηθός δεν μετακινήσει τη βοηθητική συσκευή του και ο παίκτης ρίξει την επόμενη βολή από την ίδια θέση με την προηγούμενη βολή,
3. εάν κατά την απελευθέρωση της μπάλας η βοηθητική συσκευή είναι πάνω στη γραμμή ρίψης,
4. εάν ο παίκτης απελευθερώσει τη μπάλα χωρίς ο ένας τουλάχιστον γλουτός του να βρίσκεται σε επαφή με το κάθισμα,
5. εάν, κατά την απελευθέρωση της μπάλας, η μπάλα αγγίζει μέρος του αγωνιστικού χώρου που βρίσκεται εκτός του πλαισίου του παίκτη.

Παραβάσεις που οδηγούν σε πέναλτι και προειδοποίηση θεωρούνται οι παρακάτω ενέργειες:

1. εάν ένας παίκτης ηθελημένα παρεμποδίζει κάποιον άλλον, έτσι ώστε να χάσει την αυτοσυγκέντρωσή του,
2. εάν ηθελημένα προκαλέσει διάσπαση, δηλαδή διακοπή, του γύρου.

Τρόπος εκτέλεσης του πέναλτυ

Το πέναλτι είναι δυο επιπλέον ρίψεις στην αντίπαλη πλευρά που εκτελούνται στο τέλος του γύρου χωρίς χρονικά όρια.
 Για την εκτέλεση χρησιμοποιούνται οι νεκρές μπάλες από το κουτί και, αν δεν υπάρχουν, χρησιμοποιούνται οι πιο απομακρυσμένες από την μπάλα-στόχο. Εάν μια παράβαση συμβεί κατά τη ρίψη της μπάλας-στόχου, η ρίψη αυτή ακυρώνεται και η μπάλα-στόχος δίνεται στον επόμενο παίκτη που έχει σειρά.

Κατά τη διάρκεια ενός αγώνα απαιτείται από τους θεατές να κάνουν απόλυτη ησυχία, έτσι ώστε ο αγωνιζόμενος να συγκεντρώνει την προσοχή του στην εκτέλεση της ρίψης.

Δοκιμάστε τις γνώσεις σας:

file:///C:/Users/User-1/Desktop/BOCCIA.htm

Χρήσιμες διεθύνσεις: https://youtu.be/itPWqcx7xBg

 ΠΗΓΕΣ – ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ηλεκτρονικές πηγές:

 ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ,

Ελληνική Παραολυμπιακή Επιτροπή
 www.paralympic.gr/μπότσια/

Βιβλιογραφία:

Εφημερίδες:

 www.paralympic.gr/μπότσια/